Age of Innovation Bordspel: Review, Speluitleg + Unboxing!

Terra Mystica werd na diens release in 2015 een van de hoogst gewaardeerde spellen ter wereld. Gaia Project – een variant in outer space volgde in 2017. Pas 6 jaar later kwam er een versimpelde versie uit, genaamd Terra Nova. Op de valreep van 2023 bracht White Goblin Games het nieuwste spel in de wereld van Terra Mystica uit: Age of Innovation.

In dit blog laat ik je VEEL foto’s zien, geef ik de speluitleg én deel ik mijn Age of Innovation review.

Voordat je begint met lezen: White Goblin Games gaf mij het bordspel Age of Innovation zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.

Zoals je in de wereld van Terra Mystica meerdere spellen vindt, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:

1. Algemene Informatie
2. Unboxing
3. Speluitleg
4. Review
5. Waar te koop?

1 – Algemene Informatie

• Naam: Age of Innovation
• EAN: 8718026305888
• Soort spel: Bordspel
• Aantal Spelers: 1-5 Personen
• Speelduur: 40-200 Minuten
• Vanaf Leeftijd: 14 Jaar
• Uitgever: White Goblin Games
• Spelauteur: Helge Ostertag
• Illustrator: Álvaro Calvo Escudero & Lukas Siegmon
• Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spellenwinkel.nl – Valhallaboardgames.nl – Spelhuis.be

2 – Unboxing

Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.

Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.

Hieronder zie je de voorkant van de doos:

Dit is de achterkant:

En dit is de binnenkant:

Je vindt de Age of Innovation spelregels terug in een boekje van 24 bladzijden:

Je speelbord is dubbelzijdig. Je hebt een zijde voor 1-2-3 spelers (eerste afbeelding hieronder) en een zijde voor 3-4-5 spelers (tweede afbeelding hieronder). De eerste zijde is met 3 spelers wat uitdagender doordat je minder ruimte hebt dan op de tweede zijde.

Op het speelbord komen rondescoretegels en eindwaarderingstegels te liggen:

Ook komen er 3 van de 6 boekacties op te liggen:

In een spel met 2 spelers moet je ook nog een zogenaamde gebiedsscoretegel op het bord leggen. Deze tegel bepaalt uit hoeveel gebouwen het gebied van de kunstmatige 3 speler bestaat. 12, 13, 14 of 15:

Je krijgt een wetenschapsbord:

Daarnaast krijg je ook Innovatieborden. Afhankelijk van het aantal spelers gebruik je 1, 2 of 3 borden:

Op de bovenste velden van het innovatiebord komen innovatietegels te liggen:

Op de onderste velden komen vaardigheidstegels te liggen:

Op het volgordebord wordt de beurtvolgorde bijgehouden:

Met planningsbordkaarten kun je eenvoudig planningsborden aan spelers toekennen:

Dit zijn de planningsborden:

Ze hebben ieder een uniek terreinsoort:

Én ze zijn dubbellaags:

In je planningsbord komt een volkerenbord of volkerentegel met unieke eigenschap:

Daarnaast zijn er allerlei houten speelstukken voor spelers:

Per speler krijg je (variërend in aantal, dat je kun je verder terug vinden) een werkplaats, handelshuis, school, universiteit, paleis, student, brug, volgordesteen, markeersteen en statussteen.

De gebouwen plaats je op je planningsbord. Het paleis wordt vastgezet met een paleishouder:

Zodra je het paleis bouwt, mag je een beschikbare paleistegel kiezen:

Er zijn ook krachtblokjes voor elke speler:

Elke speler krijgt ook een overzichtskaart:

En als je gedurende het spel gaat terraformen, gebruik je terreintegels om de soort te veranderen:

Er is ook een puntenfiche van 100/200 punten voor elke speler:

Er zijn ook diverse neutrale gebouwen. Qua benaming hetzelfde als die van de spelers. Linksonder heb je nog torens en rechtsonder het monument. De paarse gebouwen zijn bijgebouwen:

Elke ronde krijgen (en kiezen) spelers een rondebonustegel:

Je vormt een voorraad van boeken, X-fiches, munten (waarde 1, 2 en 5) en gereedschap (houten blokjes)

Oja, en je kunt nog steden stichten tijdens het spel. Zodra je dat doet neem je één van deze tegels:

Voor het solo spel krijg je ook spelregels:

Ook zijn er keuzekaarten:

Volkerenkaarten:

Prestatiefiches voor het Gnomen volk:

Er zijn niveaukaarten:

Overzichtskaarten en een (dubbelzijdige) Werkplaats kaart:

Je krijgt ook nog Terrein Prioriteit Kaarten:

En nog aparte rondescoretegels en eindwaarderingstegels (die ik met m’n stomme kop gesloten op de foto heb gelegd, haha):

3 – Age of Innovation: Speluitleg

Heb je een vraag over de spelregels van Age of Innovation? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!

Hieronder lees je eerst mijn korte Age of Innovation speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.

Hieronder vind je mijn uitgebreidere handleiding of gebruiksaanwijzing van Age of Innovation. Die deel ik op in de volgende onderdelen:

1. Voorbereiding
2. Spelverloop
3. Belangrijke begrippen
4. De acties
5. Einde van het spel

3.1 – Voorbereiding

Leg het speelbord midden op tafel, leg willekeurig 6 rondetegels, 1 eindwaarderingstegel en 3 boekactietegels op hun plek. Plaats ook het volgordebord, wetenschapsbord en innovatiebord op tafel. Leg innovatietegels en gesorteerde stapels vaardigheidstegels op willekeurige plekken van het innovatiebord.

Vorm een voorraad van X-fiches, stadstegels, boeken, terreintegels, houten blokjes en munten. Zet ook de neutrale gebouwen (wit en paars) naast het bord. Leg paleistegel #17 naast het bord en leg er vervolgens willekeurig zoveel naast als het aantal spelers + 1.

Vorm random 7 setjes met een planningsbordkaart, rondebonustegel en volkerentegel. De overgebleven 3 rondebonustegels leg je naast het bord met een muntje op elk. Vervolgens kiest de laatste speler (en dan tegen de klok in) een setje en neemt bijbehorende planningsbord en houten speelmateriaal. Leg de volkerentegel, markeerstenen, krachtblokjes, werkplaatsen, handelshuizen, scholen, universiteit en paleis op hun plek.

Vorm een persoonlijke voorraad van studenten en bruggen. Zet 1 statussteen op veld 0 van elk wetenschapsspoor en op veld 20 van het scorespoor. Neem je startgrondstoffen en plaats de volgordestenen conform beurtvolgorde (startspeler eerst, daarna met de klok mee) links op het volgordebord.

Tot slot plaatst elke speler (in beurtvolgorde) een werkplaats op het bord en daarna plaatst elke speler (laatste speler eerst, tegen de klok in) een tweede werkplaats op het bord.

3.2 – Spelverloop

Je speelt Age of Innovation in 6 rondes. Elke ronde bestaat uit 3 fasen:

1. Inkomen krijgen
2. Acties uitvoeren
3. Voorbereiden volgende ronde

Eerst krijgen alle spelers inkomsten (afgebeeld door een handje). Dit zijn meestal gereedschap (houten blokjes), munten, studenten, boeken, punten en/of kracht.

Vervolgens gaan spelers, te beginnen met de startspeler en daarna conform beurtvolgorde zoals aangegeven op het volgordebord, om de beurt één actie uitvoeren. Welke acties je precies kunt uitvoeren leg ik in 3.3 uit.

Voor en/of na elke actie mag je altijd grondstoffen wisselen. Je kunt kracht opofferen of omwisselen voor een priester, boek, blokje of muntje.

Kun of wil je geen acties meer uitvoeren? Dan moet je passen. Je kiest dan een rondebonustegel uit de markt, legt jouw eigen terug en draait vervolgens je gekozen tegel even om.

Zodra alle spelers hebben gepast handel je de wetenschapsbonus van die ronde af. Op elke rondescoretegel staat wat je krijgt voor elke 1, 2, 3 of 4 gevorderde plaatsen op een specifiek wetenschapsspoor.

Tot slot verwijder je alle gebruikte X-Fiches, leg je muntjes op alle rondebonustegels, draai je je gekozen rondebonustegel open én draai je de rondescoretegel (van de ronde die nu voorbij is) om.

Dan is het tijd voor de volgende ronde.

3.3 – Belangrijke begrippen

Tijdens Age of Innovation om je een aantal belangrijke begrippen tegen. Die leg ik hier kort uit.

De eerste is kracht krijgen en gebruiken. Elke speler heeft op zijn of haar planningsbord 3 vakjes waar krachtblokjes liggen. Als je kracht krijgt, verplaats je eerst blokjes van vakje I naar II. Is vakje I leeg? Dan mag je van vakje II naar III verplaatsen. Zodra er kracht in vakje III ligt, dan mag je het besteden om krachtacties (komt in 3.4 aan bod) uit te voeren. Je schuift het daarna weer naar vakje I.

Je mag ook kracht opofferen als het in vak II ligt. Voor elke kracht die uit vak II van je planningsbord verwijderd, mag je een ander krachtblokje van vak II naar vak III schuiven. Kracht wat je van je planningsbord verwijderd komt niet meer terug!

Je kunt tijdens het spel een stad stichten. Je kunt er zelfs meer stichten. Dit gebeurt automatisch zodra een aangrenzend deel van jouw gebouwen uit ten minste 4 gebouwen bestaat en een totale krachtwaarde van 7 heeft. Als je een stad sticht, neem je een stadstegel, ontvang je de beloning én leg je deze onder één van je gebouwen in die stad.

Er is een verschil in bereikbaar en aangrenzend. Met een zeilwaarde kunnen gebieden aan de andere kant van de rivier worden zonder dat ze aangrenzend zijn. Je kunt daar terraformen en bouwen om bijvoorbeeld een nieuwe stad te stichten. Met een brug maak je dergelijke gebieden aangrenzend.

Als spelers naast elkaar gaan bouwen of opwaarderen kunnen spelers kracht krijgen in ruil voor punten. Stel dat speler A naast speler B bouwt. Dan telt speler B de totale krachtwaarde van alle aangrenzende gebouwen bij elkaar op. Hij of zij mag deze hoeveelheid kracht (niet meer en niet minder) ontvangen in ruil voor een aantal punten dat gelijk is aan de hoeveelheid kracht -1.

Tot slot kun je via innovatie- en vaardigheidstegels neutrale (witte of paarse) gebouwen toevoegen aan je leefgebied. Uiteraard mag je ze alleen plaatsen op een onbebouwd terrein van jouw soort én dat grenst aan een van jouw gebouwen.

3.4 – De acties

Je kunt de volgende acties uitvoeren met Age of Innovation.

1. Terraformen en bouwen
2. Gebouwen opwaarderen
3. Zeilwaarde verhogen
4. Terraformwaarde verhogen
5. Innovatie ontwikkelen
6. Student sturen
7. Kracht- en boekacties
8. Speciale acties
9. Passen

1. Terraformen en bouwen

Om het leefgebied van je volk uit te breiden moet je terreinvelden ’terraformen’ (= veranderen) naar jouw terreinsoort. Je hebt 1, 2 of 3 scheppen nodig, afhankelijk van de afstand die het terrein heeft t.o.v. jouw terreinsoort. Elke schep kost in de basis 3 gereedschap. Met actie 4, terraformwaarde verhogen, kun je dit goedkoper maken.

Belangrijke regels omtrent terraformen:

• Je mag met deze actie maximaal 1 veld terraformen,
• je hoeft het veld niet direct naar jouw terreinsoort te terraformen,
• je mag alleen velden terraformen waar geen gebouwen op staan en
• de velden moeten bereikbaar zijn vanaf een veld met één van je gebouwen.

Nadat je een veld hebt veranderd naar jouw terreinsoort, mag je op dat veld een werkplaats bouwen. Je betaalt dan, aanvullend op de kosten van de scheppen, 1 gereedschap en 2 munten.

Het kan ook voorkomen dat je tijdens een beurt niet wil of hoeft te terraformen, maar dat je wel een gebouw wil bouwen. Als actie mag je dan één werkplaats bouwen. Dat mag alleen op een veld met jouw terreinsoort dat bereikbaar is vanaf minstens 1 van jouw gebouwen. Je betaalt ook nu 1 gereedschap en 2 munten. Je neemt altijd de meest linkse werkplaats.

2. Gebouwen opwaarderen

Om aan andere gebouwen te komen dan werkplaatsen, zul je gebouwen moeten opwaarderen.

Je kunt:

• Van een werkplaats een handelshuis maken (2 hout, 3/6 munten)
• Van een handelshuis een paleis maken (4 hout, 6 munten)
• Van een handelshuis een school maken (3 hout, 5 munten)
• Van een school een universiteit maken (5 hout, 8 munten)

Bij een opwaardering neem je het meest linkse gebouw van je planningsbord. Hiermee vervang je het oude gebouw op het speelbord voor het nieuwe gebouw. Vervolgens zet je het oude gebouw terug op het meest rechts beschikbare veld. Gebouwen worden dus nooit verwijderd!

Waardeer je een werkplaats op naar een handelshuis dat naast één van je tegenstanders staat? Dan betaal je slechts 3 munten. Staat er geen enkele tegenstander naast? Dan betaal je 6 munten.

Waardeer je een handelshuis op naar een paleis? Dan neem je één van de beschikbare paleistegels en die leg je in je planningsbord. Dit levert meestal een permanent effect en eenmalige bonus(sen) op.

Waardeer je een handelshuis op naar een school óf een school naar een universiteit? Dan mag je een vaardigheidstegel pakken die je nog niet hebt. De tegel levert een permanent effect en/of eenmalige bonus op. Je legt de tegel naast je planningsbord. Daarnaast mag je nog 1, 2 of 3 stappen vooruit een van de wetenschapssporen en/of krijg je respectievelijk 2, 1 of 0 boeken van die kleur. Dit staat naast de plek waar je de vaardigheidstegel hebt gepakt.

3. Zeilwaarde verhogen

Je kunt 4 munten en 1 student betalen om je zeilwaarde te verbeteren. Je schuift dan de markeersteen omhoog en neemt bijbehorende bonus. Vanaf dit moment mag je zoveel riviervelden ‘oversteken’ als je zeilwaarde aangeeft. Dit betekent dus dat je ook aan de andere kant van de rivier kunt terraformen en/of bouwen.

4. Terraformwaarde verhogen

Je kunt 5 munten, 1 student en 1 blokje betalen om je terraformwaarde te verhogen. Je schuift dan de markeersteen omhoog en neemt bijbehorende bonus. Vanaf dit moment kost elke schep 1 houten blokje minder.

5. Innovatie ontwikkelen

Je kunt tijdens het spel 3 innovatietegels kopen. Op het innovatiebord staat aangegeven hoeveel boeken elke tegel kost. Heb je het paleis nog niet gebouwd? Dan moet je naast de boeken ook nog eens 5 munten betalen.

Je legt de eerste innovatietegel rechtsonder op je planningsbord. De tweede leg je in het veld er boven en de derde in het veld daar weer boven. De tweede innovatietegel kost overigens 1 extra boek en de derde tegel 2 extra boeken.

Innovatietegels leveren je extra acties, inkomsten en/of punten op.

6. Student sturen

Je kunt als actie één student bij één van de vier sporen op het wetenschapsbord plaatsen.

Daarmee mag je jouw statussteen 3 of 2 vakjes vooruit plaatsen op dat spoor. De student die je hier plaatst krijg je niet meer terug. Je kunt ervoor kiezen om een student terug in je persoonlijke voorraad te leggen en 1 stap vooruit te gaan op een spoor naar keuze. Weliswaar ‘slechts’ 1 stapje, maar je kunt de student later weer opnieuw als inkomen krijgen.

Passeert je statussteen een krachtsymbool? Dan krijg je zoveel kracht als staat aangegeven. Je mag op een spoor pas naar veld 8 als je een stad hebt gesticht. Voor elke steen die je naar veld 8 wil schuiven heb je één aparte stad nodig.

Bereikt je statussteen veld 9? Dan krijg je vanaf dat moment het extra inkomen dat staat aangegeven.

Statusstenen mogen plekken delen. Behalve op veld 12. Daar kan slechts één statussteen staan.

7. Kracht- en boekacties

Onderaan het speelbord staan 6 krachtacties en 3 boekacties. Je kunt als actie één van de krachtacties OF boekacties gebruiken.

Bij krachtacties betaal je 3, 4 of 6 kracht om de actie te gebruiken.

Bij boekacties betaal je 1, 2 of 3 willekeurige boeken om een actie uit te voeren.

Nadat je een van deze acties hebt gebruikt, leg je een X-fiche op de betreffende actie. Deze kan pas vanaf volgende ronde weer worden gebruikt.

8. Speciale acties

Op rondebonustegels, vaardigheidstegels, paleistegels, innovatietegels en volkerentegels kunnen speciale acties staan. Je herkent ze aan oranje 8-hoeken. Zijn ze in je bezit? Dan hoef je er niets voor te betalen om ze te activeren. Je legt er enkel en alleen een X-fiche op nadat je ‘m gebruikt hebt. Net als de kracht- en boekacties zijn deze acties per ronde eenmalig beschikbaar.

9. Passen

Als je geen acties meer kunt of wilt uitvoeren, dan moet je passen. Bij het speelverloop in 3.2 legde ik al uit hoe dat werkt.

3.5 – Einde van het spel

In fase 3 van ronde 6 vindt er geen wetenschapsbonus meer plaats. In plaats daarvan zijn er tijdens fase 2 van ronde 6 twee extra manieren om punten te scoren (zoals aangegeven op de rondescoretegel en eindwaarderingtegel).

Enfin, na de 6e ronde eindigt het spel.

De spelers met het grootste, een na grootste of twee na grootste gebied krijgen respectievelijk 18, 12 of 6 punten. Bij een gelijkspel tel je de waarden (bijvoorbeeld 18 en 12) bij elkaar op en die deel je door twee (= 15).

Per wetenschapsspoor worden ook punten uitgedeeld. Dat zijn 8, 4 of 2 punten voor respectievelijk de 1e, 2e of 3e plaats. Ook hier wordt bij een gelijke stand het aantal punten verdeeld.

De speler met de meeste punten wint. Er is geen tiebreaker.

4 – Age of Innovation: Review

Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Age of Innovation recensie op in de volgende onderdelen:

• Thema & Vormgeving
• Spelregels & Toegankelijkheid
• Strategie of Geluk?
• Spelmechanisme
• Interactie
• Herspeelbaarheid

Thema & Vormgeving

In Age of Innovation spreken we niet meer van mythische rassen (Terra Mystica) of aliens (Gaia Project) maar van volkeren die een beschaving opbouwen. Door werkplaatsen, handelshuizen en scholen te bouwen leg je de basis van een draaiende economie. Je investeert in kennis, vaardigheden, wetenschap en innovatie om zo efficiënt mogelijk te groeien.

Als ik het zo opschrijf, klinkt het misschien nog engszins thematisch, maar laat ik eerlijk zijn: het thema is ver te zoeken in Age of Innovation.

Dat gezegd hebbende vind ik het artwork er wel prachtig uit zien. De facties op volkerentegels zien er cool uit en het speelbord is opvallend kleurrijk. Een stuk kleurrijker dan Terra Mystica was. Hierdoor knalt het er lekker uit.

De kwaliteit van het speelmateriaal is verschillend. Ik vind het speelbord, de kaarten, kartonnen tegels en krachtblokjes erg netjes afgewerkt.

De dubbellagige spelersborden voelen, ondanks de twee lagen, wat slapjes en buigzaam. Je kunt de stevigheid niet vergelijken met bijvoorbeeld de borden uit Scythe. Wel houdt het bord al het speelmateriaal netjes op z’n plek. Dit vind ik vooral fijn bij de kleine krachtblokjes.

En hoewel de houten speelstukken er goed genoeg uit zien, zitten er hier en daar toch wat oneffenheden in het hout. No biggie, maar het valt me wel op.

Het speelmateriaal staat vol met iconen. Ik vind ze duidelijk. Feit blijft alleen dat het er echt veel zijn. Hier zal ongetwijfeld nog een leercurve zitten. Behalve voor kenners van Terra Mystica. Die zullen het grootste deel direct herkennen.

Je krijgt niet alleen veel iconen trouwens. Je krijgt ook veel speelmateriaal. Ik ben er toch snel 30-45 minuten mee bezig geweest om alles uit de stansborden te halen en logisch in zakjes op te bergen. Zakjes? Yes, je krijgt standaard geen insert in de doos. Genoeg zakjes, dat wel.

Al met al: Ik vind Age of Innovation een spel zonder thema, maar wel een fraai vormgegeven en over het algemeen kwalitatief genoeg.

Spelregels & Toegankelijkheid

Ik ben tevreden met de Age of Innovation spelregels. Yes, het zijn veel regels. Daar kun je niet omheen. Gelukkig hoeven kenners van Terra Mystica niet alles door te nemen. In de regels staat netjes aangegeven wanneer iets nieuw is en dus wél moet worden doorgelezen.

De structuur is goed, de opmaak is fijn en ik ben altijd blij met extra uitleg van specifieke tegels en/of symbolen. En dat zit er gewoon in. Het enige dat ik eigenlijk miste was een afbeelding van de volledige startopstelling bij de voorbereiding van het spel. Dat helpt toch altijd net wat beter bij het vormen van een beeld.

Dan de toegankelijkheid.

Laat ik beginnen met: Age of Innovation is (iets) ingewikkelder dan Terra Mystica. Je doet grotendeels hetzelfde als in het originele spel, maar er worden boeken aan toegevoegd. Daar kun je extra acties mee doen óf innovatietegels mee kopen. Die tegels leveren weer bonussen en/of punten op. Het geeft dus simpelweg wat extra opties om te doen. De keuzes nemen toe.

Je kunt de complexiteit (en dus niet de gameplay) vergelijken met Twilight Imperium, War of the Ring, Mage Knight en Frosthaven.

Zegt dat je niks? Dan helpt deze vergelijking misschien. Je kunt het niveau van Terra Mystica vergelijken met titels als Brass Birmingham, A Feast for Odin, Maracaibo, Mombasa en Alchemisten. Age of Innovation ligt daar dus boven qua niveau.

De uitdaging van Age of Innovation zit vooral in de enorme hoeveelheid keuzes die je hebt.

Dat zijn er veel. ECHT veel.

En dan zijn er ook nog eens meerdere onderdelen waar je rekening mee moet houden, zoals je volkereneigenschap en rondescoretegels.

Bij veel keuzes ligt Analysis Paralysis op de loer en dat is bij Age of Innovation niet anders. Zitten er spelers in je groep die daar snel last van hebben? Dan zou ik dit bordspel afraden.

Zelfs bij spelers die geen last hebben van AP kunnen beurten langer duren. Dit betekent automatisch dat je met Age of Innovation best een tijdje aan tafel zit. Makkelijk 3-4 uur. Helemaal als je met 3 of 4 spelers speelt.

Age of Innovation is dus niet voor iedereen weggelegd. Eigenlijk alleen voor liefhebbers van zware euro’s die het niet erg vinden om soms even te moeten wachten voordat ze aan de beurt zijn.

Oja! In de meeste van onze potjes was geen room for error. Kleine foutjes konden desastreuze gevolgen hebben. Age of Innovation is niet echt vergevingsgezind. Ook tegen die teleurstelling moet je zo nu en dan kunnen.

Last but not least: ik denk dat je dit al wel verwachtte (maar ik noem het toch): je hebt aardig wat ruimte nodig op tafel. Vergelijkbaar met Ark Nova.

Strategie of Geluk?

Age of Innovation is vooral een strategisch spel. Alle informatie ligt open, behalve wat je tegenstanders precies doen. Je kunt aan het begin van het spel prima een koers bepalen om te volgen. Ga je voor het grootste gebied, leg je focus op de wetenschapssporen, wil je zoveel mogelijk punten krijgen via rondescoretegels of ga je met boeken proberen te focussen op innovatietegels die punten opleveren?

Oké, je zult meestal wel van alles iets doen, maar één of twee onderdelen krijgen de focus.

Je zou kunnen zeggen dat een deel bestaat uit geluk en tactiek. Je weet namelijk niet precies wat je tegenstanders doen. Misschien zitten ze op de langere termijn op eenzelfde innovatietegel als jij te azen en op de korte termijn op dezelfde krachtactie. In zo’n geval zul je wat slimme keuzes moeten maken en dus tactisch moeten spelen.

Met die slimme keuzes kun je immers voorkomen dat een speler jou te slim af is óf achteraf juist de beste alternatieve actie bedenken die in lijn ligt met je strategie.

Spelmechanisme

Ik zie een aantal noemenswaardige spelmechanismen in Age of Innovation.

De eerste is Variable Set-Up. Dit houdt in dat je het spel elke keer weer iets anders opbouwt en je dus eigenlijk nooit exact hetzelfde spel en/of strategie volgt. Er zijn genoeg spellen die dit hebben en tegenwoordig is het niet meer zo spannend. Maar juist omdat Age of Innovation hierin zo ver gaat (zeker ten opzichte van Terra Mystica) benoem ik ‘m toch :). Een belangrijk onderdeel hiervan is Variable Player Powers. Dit betekent dat elke speler ook een unieke eigenschap heeft.

Andere bekende spellen met een variabele set-up zijn Terraforming Mars, Castles of Burgundy, De Kwakzalvers van Kakelenburg en HEAT: Pedal to the Metal.

De tweede is Income. Letterlijk vertaald betekent dit Inkomen. Op bepaalde momenten tijdens het spel krijgen spelers inkomen. Dit inkomen kunnen ze vervolgens gebruiken om acties te doen. En dat werkt in Age of Innovation net zo. Aan het begin van elke ronde vindt er een inkomstenfase plaats waarin alle spelers inkomen krijgen. Tijdens het spel kun je je inkomen ook nog eens verhogen.

Dit ken je misschien wel uit bijvoorbeeld Everdell, Hoogspanning, Patchwork, Machiavelli en Catan.

De derde is Hexagon Grid. Bij dit mechanisme bestaat het speelbord uit aaneengesloten vakjes van zeshoeken. Deze vakjes worden gebruikt om over te verplaatsen of om ‘aangrenzend’ te bouwen. Dit laatste is het geval bij Age of Innovation. Op elk vakje staat een type terrein. Grenst het aan een gebouw van jou? Dan mag je erop bouwen. Als je je zeilwaarde verhoogt kun je zelfs rivieren oversteken en ook indirect aangrenzend bouwen.

Zoiets zie je ook in de titels Ark Nova, De Zoektocht naar El Dorado, Calico, Hive en Tikal.

De vierde is Tech Tracks. Dit betekent dat in een spel bepaalde ‘sporen’ zitten waar spelers op vooruit kunnen gaan. Door dit te doen kunnen ze bijvoorbeeld extra of betere acties vrijspelen. In Age of Innovation heb je het wetenschapsspoor waarmee je extra inkomen en punten kunt krijgen. Én je hebt natuurlijk je eigen spelersbord. Des te meer je bouwt, des te meer inkomen je krijgt. En door speciale gebouwen te bouwen (scholen, universiteit en paleis) krijg je toegang tot unieke acties en/of bonussen.

Tech Tracks (of een variant op) komen bijvoorbeeld voor in Scythe, 7 Wonders Duel, Maracaibo en Tapestry.

De laatste die ik vermeld is Turn Order: Pass Order. De beurtvolgorde wordt iedere ronde bepaald door de volgorde waarin spelers de vorige ronde hebben gepast. Pas je als eerste? Dan word je startspeler in de volgende ronde. Dit brengt leuke keuzes met je mee. In Age of Innovation zul je soms bewust moeten passen, ook al heb je nog acties over. Puur omdat het zijn van startspeler in de volgende ronde meer oplevert.

Dit komt ook voor in bijvoorbeeld A Feast for Odin, Clans of Caledonia, Settlement en Caylus.

Interactie

Age of Innovation zit bommetje vol interactie..

Er is geen agressieve interactie. Je kunt niemand vernietigen, je kunt niets stelen en je kunt niet iets kapot maken wat een ander heeft gebouwd.

Ik bedenk me net een term: constructieve interactie. Bij deze vorm van interactie kunnen spelers elkaar constructief helpen. De belangrijkste vorm daarvan is zonder twijfel een handelselement. Dit zit echter niet in Age of Innovation. Wat er wel in zit, is het gevolg van naast elkaar bouwen en/of upgraden van gebouwen.

Ten eerste is het goedkoper om van een werkplaats naar een handelsplaats te upgraden als de werkplaats naast het gebouw van een tegenstander staat. Dit kost je dan slechts 3 in plaats van 6 munten.

Ten tweede kunnen spelers een hoeveel kracht ontvangen als iemand naast hen bouwt of upgrade. Ze tellen dan de krachtwaarde van al hun aangrenzende gebouwen en mogen dan die hoeveelheid kracht ontvangen als ze hetzelfde aantal punten -1 betalen.

Passieve interactie komt echter het meeste voor. Hierbij hebben de keuzes van spelers invloed op die van anderen. De keuzes kunnen onbewust of bewust zijn.

Spelers kunnen bijvoorbeeld aan het sparen zijn om dezelfde innovatietegel te kopen of aan het azen zijn op eenzelfde terreintegel die ze willen terraformen naar hun gebied. Meestal heb je dit niet door totdat iemand zijn of haar frustraties uit als een ander de tegel koopt of het gebied bebouwd.

Keuzes zijn meestal bewust als het gaat om passen en kracht- en/of boekacties. Soms wil je vroegtijdig passen omdat je écht een specifieke rondebonustegel nodig hebt in de volgende ronde. Door eerst te passen mag jij als eerste kiezen. Daarnaast zijn boek- en krachtacties echt populair. Door eerst te passen, weet je zeker dat jij de nodige actie in de volgende kunt uitvoeren.

Wat ik overigens sterk vind is dat het speelbord dubbelzijdig is. Het heeft een zijde voor 1, 2 en 3 spelers en een zijde voor 3, 4 en 5 spelers. Ik vond Terra Mystica altijd leuker met 3 of 4 spelers omdat het speelveld best groot was. Je had dan meer andere spelers nodig om naast te kunnen bouwen. Bij de zijde voor 1, 2 en 3 spelers is de zijde al wat kleiner, zodat ik nu ook genoeg plezier ervaar met 2 of 3 spelers.

Tot slot en wellicht ten overvloede: speel je met meer spelers, dan duurt het spel ook langer. Er staat 40 minuten per speler op de doos. De eerste potjes zal dit sowieso langer zijn. En zelfs mijn speelgenoten en ik, ervaren in Terra Mystica, raken makkelijk 60 minuten per speler aan. Niet omdat we het lastig vinden, maar omdat we graag elke beurt de beste actie kiezen.

Herspeelbaarheid

De herspeelbaarheid van Age of Innovation is uitmuntend. Dat is ook niet verwonderlijk, want een van de grootste verschillen met Terra Mystica betreft de enorme hoeveelheid variatiemogelijkheden.

Persoonlijk vind ik het gegeven dat je volkeren aan elk spelersbord (en dus terrein) kunt koppelen het gaafst. Er is niet meer één volk dat de bossen beheerst of zich heerser van de woestijn noemt. Nee, elk volk kan aan elk terreinsoort worden gekoppeld.

En dan al die tegels… Paleistegels, vaardigheden, innovaties, boekacties, rondescoretegels en rondebonustegels. Ze zijn elk spel weer anders. Je speelt overigens wel elk spel met alle vaardigheidstegels, maar ze liggen elke keer weer op een andere plek.

Combineer ik bovenstaand gegeven met het feit dat er meerdere wegen naar de overwinning leiden, dan kan ik niet anders dan concluderen dat Age of Innovation niet snel zal vervelen.

5 – Age of Innovation: Waar te koop?

Je kunt het bordspel Age of Innovation online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl, Spellenwinkel.nl, Valhallaboardgames.nl en Spelhuis.be.

Nu ben jij aan de beurt!

In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Age of Innovation. Het werd bedacht door Helge Ostertag en internationaal uitgebracht door Next Move Games. Asmodee verzorgt de distributie in Nederland.

Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Age of Innovation review met je.

Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!