Amritsar Bordspel: Review (Keep Exploring Games)

Amritsar Bordspel: Review

Keep Exploring Games weet de afgelopen jaren fraaie titels in de wacht te slepen. Favorieten voor mij zijn Bitoku en Sabika. Die spelauteur heeft Amritsar: De Gouden Tempel niet bedacht, maar wel meegeholpen met de ontwikkeling. Reden genoeg om hier eens in te duiken!

In dit blog deel ik mijn Amritsar review en vertel ik je of dit spel iets voor jou is.

Voordat je begint met lezen: Keep Exploring Games gaf mij het bordspel Amritsar zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.

In dit blog vind je algemene informatie én mijn recensie van het bordspel Amritsar. Via onderstaande links vind je m’n andere blogs over dit spel.

Klaar voor de review? Let’s go!

Amritsar: op Tafel

Mijn Amritsar review in het kort

Ik vind Amritsar een nette productie. Het valt thematisch wat tegen, maar de looks en iconografie dragen wel bij aan een hoge gebruiksvriendelijkheid. Het is een licht expertspel waarbij de uitdaging zit in het maken van efficiënte beurten en niet zozeer in de regels (die zijn overzichtelijk). Het gegeven dat iedereen met dezelfde werkers speelt en deze via een mancala-principe verplaatst, voelt verfrissend en spreekt mij erg aan. Je probeert elke eigen beurt een olifantenactie, hoofdactie en bonusactie te doen en na andermans beurten wil je volgacties kunnen doen. Lukt dat? Dan werkt dat zeer bevredigend. Lukt het niet? Tja, dan kan dat juist frustrerend zijn. Hoewel ik de eerste twee potjes dacht strategisch bezig te zijn, merkte ik bij latere spellen – nadat ik er beter in werd – dat je niet echt een strategie volgt, maar gewoon alles probeert te doen. Verwacht dus geen spel waarbij je op termijn verschillende strategieën kunt uitproberen, maar wel een spel waar je zoveel mogelijk acties (en punten) uit probeert te persen.

Meer weten? Scroll verder voor:

  • Algemene informatie
  • Korte uitleg
  • Is Amritsar iets voor jou?
  • Met welke spellen kun je het vergelijken?
  • Mijn uitgebreide review
  • Én webshops waar je het spel kunt kopen.

Algemene informatie

  • Naam: Amritsar: De Gouden Tempel
  • EAN: 8720938966026
  • Soort spel: Tactisch spel
  • Aantal Spelers: 1-4 Personen
  • Speelduur: 90-120 Minuten
  • Vanaf Leeftijd: 14 Jaar
  • Uitgever: Keep Exploring Games
  • Spelauteur: David Heras Pino
  • Illustrator: Guillaume Berthoumieu
  • Te koop bij: bol.comSpellenrijk.nlSpellenwinkel.nlSpelletjesVrienden.nl

Korte speluitleg

Aan het begin van de 19e eeuw werd in de Indiase stad Amritsar de Sri Harmandir Sahib gebouwd. In dit spel zijn spelers verantwoordelijk voor de bouw van deze ‘Gouden Tempel.’ Je speelt 3 decennia. Elk decennia bestaat uit 4 rondes en elke ronde komen spelers 1 keer aan de beurt. Tijdens je beurt mag je eerst je olifant verplaatsen en daarna werkers verplaatsen om (bonus)acties uit te voeren. Je kiest een groep werkers en verplaatst deze zoveel locaties met de klok mee als het aantal werkers dat je pakt. Elke locatie die je passeert zet je één werker neer. Het vak waar de laatste werker eindigt bepaalt welke (bonus)actie(s) je mag doen. Je zult grondstoffen verzamelen, donaties aan de tempel doen en je spelersbord upgraden voor meer opslagmogelijkheden, bonussen en extra opties om punten te scoren aan het einde van het spel. Tijdens het spel verdien je punten. Daar tel je aan het einde nog de punten van upgrades op je spelersbord bij op. De speler met de meeste punten wint.

Is Amritsar iets voor jou?

Ik kan Amritsar aanraden als je…

  • een licht expertspel wil.
  • het leuk vindt om uit weinig beurten zoveel mogelijk acties te persen.
  • het niet erg vindt om elke keer hetzelfde (maar het beter!) te doen.

Ik zal Amritsar afraden als je…

  • thematisch een sterk spel wil.
  • een zwaar expertspel wil.
  • graag verschillende strategieën uitprobeert.

Vergelijkbare spellen

Amritsar is een spel waarin je met weinig beurten zoveel mogelijk acties probeert te doen. Je hebt geen verschillende strategieën, maar probeert binnen eenzelfde concept steeds beter te presteren. Ditzelfde zit ook (deels!) in onderstaande titels. Mocht je er daar een of meer van leuk vinden? Dan denk ik dat je Amritsar ook leuk vindt.

Uitgebreide review

Wil je meer lezen over mijn ervaringen en bevindingen van Amritsar? Dan lees je hieronder mijn volledige review. Ik doorloop de volgende onderdelen:

  • Thema & Vormgeving
  • Spelregels & Toegankelijkheid
  • Strategie of Geluk?
  • Spelmechanisme
  • Interactie
  • Herspeelbaarheid

Thema & Vormgeving

In het noorden van India ligt de stad Amritsar. Dit is de thuisbasis van de Sri Harmandir Sahib, ook wel de Gouden Tempel genoemd. Aan het begin van de 19e eeuw liet de Maharadja Ranjit Singh de tempel (her)bouwen met marmer, koper en 750 kilo puur goud. Vandaar de naam.

Amritsar: Volgend Decennium Tempelstuk Plaatsen

In Amritsar: De Gouden Tempel vertegenwoordigen spelers verschillende persoonlijkheden die bij de bouw betrokken zijn. Je moet grondstoffen verzamelen, pakhuizen bouwen, investeren in kennis en natuurlijk donaties leveren aan de tempel. Daar is de bouw namelijk zwaar afhankelijk van. De speler die uiteindelijk de grootste bijdrage levert (en dus de meeste punten scoort) wint het spel.

Het thema vind ik niet heel sterk. Voornamelijk omdat je ‘verschillende persoonlijkheden’ vertegenwoordigd. Een thema wordt naar mijn mening juist beter ondersteund als je weet wie je bent. Vanuit wie voer je acties uit? Wat motiveert je? En in Amritsar doe je dit gewoon als, tjah, iedereen. Inkoper, geleerde, donateur, bouwmeester en what not.

Aan de andere kant zijn de meeste acties die je uitvoert wel logisch om aan een tempel te bouwen. Je hebt nu eenmaal marmer, koper en goud nodig. En natuurlijk geld om grondstoffen in te kopen. Daarbij lever je de grondstoffen aan de bouwplaats en zie je de tempel decennium na decennium worden opgebouwd. De kennissporen vind ik qua acties het minste passen (maar zorgen wel voor een leuk spel-element).

Amritsar: Werkers op het Bord

Tijd voor de looks.

Ik vond (en vind nog steeds eigenlijk) de doos indrukwekkend. Het trok mijn aandacht. Ik dacht: “Wauw, wat voor gave tempel moet er in deze doos zitten?”. Je snapt het. Ik had hoge verwachtingen. Maar toen ik alles had klaargezet bleek de tempel klein te zijn en uit slechts 3 stukken te bestaan. Meh, dat viel toch wat tegen. Sterker nog, het tofste onderdeel uit de doos vond ik de houten olifanten. Niet de tempel.

De metalen munten zijn trouwens ook een toffe toevoeging. Zeker de moeite waard voor een kleine meerprijs.

Amritsar: Voorraad in Pakhuis

Het artwork springt er voor mij niet uit als iets esthetisch. Het is prima. Niet bijzonder. Wat ik er wel uit vind springen is de iconografie. Een perfect voorbeeld van hoe het hoort. Elke speler die ik het spel ging uitleggen had dit ontzettend snel door en er kwamen bijna geen vragen meer over.

De kwaliteit van het materiaal ligt erg hoog. Spelersborden zijn dubbellagig en al het andere speelmateriaal is van karton of hout. Opvallend detail is dat er geen kaarten in het spel zitten. Zelfs niet voor het solospel! Dat vond ik een interessant gegeven. De houten speelstukken zijn netjes uitgesneden en gedecoreerd. Zelfs op detailniveau: er passen precies 6 donatiemarkers op elke olifant.

Al met al vind ik het thema matig en de looks wat tegenvallen. Maar ik vind wel dat de looks bijdragen aan de hoge gebruiksvriendelijkheid van dit spel. De kwaliteit is erg netjes.

Spelregels & Toegankelijkheid

Over het algemeen ben ik erg te spreken over de spelregels. De opbouw is logisch, ik ben geen onduidelijkheden tegengekomen en de opmaak is prima.

Een kritische noot over de opmaak: de achterzijde van elke bladzijde is blauw met daarin een foto van de cover afgedrukt die er – vooral met witte tinten – af en toe uitspringt. Die keuze had ik zelf anders gemaakt, want dat gaat ietwat ten koste van de leesbaarheid.

Amritsar: Spelregels (in detail)

Wat ik aangenaam vond was hoe kort het spelverloop eigenlijk werd (en kon worden) uitgelegd. Ongeveer 3-4 bladzijden. En dat voor een spel van dit kaliber. Hierdoor had ik snel door hoe het spel in elkaar stak. Acties en iconen volgden daarna. Bij dat laatste deel duurde het soms even voordat ik iets kon vinden. Dat was dan wel weer jammer.

Door naar de toegankelijkheid.

Amritsar: De Gouden Tempel is een expertspel. En dan zou ik zeggen, aan de onderkant. Qua complexiteit (en dus niet de gameplay) kun je het vergelijken met:

Waar zit de moeilijkheid in? Nou, niet zozeer in de spelregels. Die zijn best behapbaar.

Het is met name de kunst om je beurten zo efficiënt mogelijk te maken. Je hebt weliswaar 12 beurten, maar in theorie zou je elke beurt 3 acties kunnen doen. Een actie van je olifant. Een hoofdactie van de werker. En een bonusactie als de werker dezelfde kleur heeft. In totaal dus 36 acties.

Amritsar: Bonusactie Kiezen

En dan heb ik het nog niet eens over de mogelijke volgacties die je kunt doen aan het einde van andermans beurten!

De uitdaging zit ‘m erin om zoveel mogelijk acties te kunnen doen. Als je Amritsar moeilijk vindt, dan is dit waar dat door komt. Zorgen dat olifant en werker in hetzelfde district komen en dat daar ook nog je benodigde acties liggen. En zorgen dat je genoeg middelen hebt om ook daadwerkelijk volgacties uit te kunnen voeren.

Zodra jij een aantal acties mist en je tegenstanders niet, dan kun je er de donder op zeggen dat je achter gaat lopen (en zelfs verliest).

Amritsar: De Gouden Tempel is dus best tight. Als je geduchte tegenstanders hebt kun je weinig fouten veroorloven. Sommige spelers houden daarvan. Sommige spelers niet.

Maar, dat wil niet zeggen dat het geen bevredigende spelervaring kán zijn. Wanneer je combinaties voor elkaar krijgt geeft dat juist een positief gevoel. Je zult merken hoe verrassend veel je kunt doen gedurende het spel.

Strategie of Geluk?

Ik vind Amritsar: De Gouden Tempel vooral een tactisch spel.

Kijk, er zit weinig geluk in. Alle informatie die je nodig hebt is van tevoren bekend. Toekomstige tempeltegels, brugtegels en hoofdacties. Wat je niet weet, is hoe werkers aan het begin van je beurt staan (behalve in een spel met 2 spelers). Oké, en je weet niet welke doelen andere spelers najagen. Maar dat heeft niet zoveel invloed op jouw presteren.

Amritsar: Werkers Verplaatsen

Hoe werkers aan het begin van jouw beurt staan ligt niet zozeer aan het lot. Eerder aan wat andere spelers doen. Daar kun je in theorie op anticiperen, in de praktijk wat minder. Ik schrijf het niet geheel weg onder een ‘geluksfactor’, maar wel een beetje.

Ik durf Amritsar wel strategisch te noemen als je er net aan begint. Heb je het al vaker gespeeld? Dan zul je merken dat het niet meer strategisch is. Er is dan gewoon geen leidende strategie meer. Je doet gewoon alles. Alle mahouttegels, pakhuizen en doeltegels plaatsen, alle donaties doen, alle persoonlijke doelen behalen en op alle kennissporen vooruit gaan.

Zoals ik eerder zei: de kunst is om je beurten zo efficiënt mogelijk te maken. Je kijkt meestal naar de korte termijn. Deze beurt. En misschien de volgende 1 of 2 beurten. Je kijkt gewoon hoe je de olifant in hetzelfde district krijgt als de werker die je gaat kiezen (zonder de maharadja-pion te passeren, want dat kost punten).

Amritsar: Olifant Verplaatsen

En dat maakt het voor mij vooral tactisch. Je bent met de korte termijn bezig. Je kunt wel een strategie kiezen, maar wil je het echt efficiënt spelen? Dan doe je gewoon alles. En de volgorde waarin je wat doet wordt veelal bepaald door de beste keuze tijdens een beurt.

Spelmechanisme

Ik zie een aantal belangrijke spelmechanismen in Amritsar.

Laat ik beginnen met Rondel. Dit betekent dat je speelfiguren in de rondt verplaatst om acties te activeren. Acties liggen dus vast. Je mag echter alleen met de klok mee en extra stappen kosten geldt. In Amritsar verplaats je zowel je eigen olifant als algemene werkers. Daarmee probeer je een olifantenactie, hoofdactie en bonusactie te doen.

Je kent dit mechanisme wellicht uit spellen als Patchwork, Burggraven van het Westelijk Koninkrijk, De Rode Kathedraal, IKI en New York Zoo.

Eentje die minder vaak voorkomt is Mancala. Hierbij pak je alle figuren uit een vak op en leg je één voor één een figuur in de volgende vakken neer. Het vak waar je het laatste figuur neerlegt bepaalt vervolgens wat je krijgt. Bij Amritsar bepaalt dit vak de hoofdactie die je mag doen. En heeft de werker dezelfde kleur als de bonusactie die bij de hoofdactie hoort? Dan mag je die ook doen.

Mancala wordt ook gebruikt in bijvoorbeeld Five Tribes (ik denk het beste, modernste voorbeeld), Trajan, Finca en A Fistful of Meeples.

Amritsar: Concurrentie bij Donaties

Tot slot zie ik in Amritsar wel wat Area Majority. Dit betekent dat spelers punten (of andere bonussen) kunnen krijgen als ze de meerderheid (of controle) in een specifiek gebied hebben. Bij Amritsar zit dit in de donaties. Spelers die in een bepaald district de meeste donaties hebben gedaan, kunnen 1, 2, 3 of 4 punten verdienen aan het einde van elk decennium.

Andere bekende spellen met dit mechanisme zijn o.a. El Grande, Tikal, Wolven, Mandala en Carcassonne.

Interactie

Op drie plekken zie ik noemenswaardige interactie.

Laat ik beginnen met de volgactie. Dit is – naar mijn mening – de leukste vorm van interactie. Eindigen andere spelers hun beweging met een werker in de kleur waar jij ook een mahouttegel van hebt? Dan mag je die mahouttegel activeren. Zo blijf je betrokken tijdens het spel. Ook tijdens andermans beurten. Hoewel dit leuker is in spellen met meer spelers, is er ook voor twee spelers een variant dat dit leuk blijft.

Amritsar: Mahouttegels op Spelersbord

De volgende vorm van interactie zit in de werkers die je volgens het mancala-principe rond het speelbord verplaatst. Hiermee heb je bewust en onbewust invloed op elkaars spel. Vaak wil je een specifieke kleur werker hebben om een hoofd- én bonusactie te activeren en je wil natuurlijk gewoon in specifieke districten eindigen. Echter, door verplaatsingen van andere spelers is dit soms niet meer haalbaar.

Bij twee spelers houd je hier beter overzicht op. Bij vier spelers is dit veel onvoorspelbaarder. En drie spelers zitten er mooi tussenin.

De laatste plek waar interactie zit is de concurrentie bij pakhuizen en donaties bij de tempel. Bij pakhuizen geldt: wie eerst komt, eerst maalt. Bij donaties scoor je aan het einde van elk decennium punten als je de meeste donaties in een specifiek district hebt gedaan.

Amritsar: Donatie Doen

Herspeelbaarheid

Op zich biedt Amritsar voldoende mogelijkheden om het speelbord er elke keer wat anders uit te laten zien. Actietegels liggen anders, brugtegels variëren, niet altijd dezelfde pakhuizen doen mee, je krijgt meestal andere doeltegels én tempeltegels komen in andere volgordes in het spel. Vanuit dat opzicht is de variatie goed.

Maar hoe goed de herspeelbaarheid is, hangt af van wat je zoekt in een spel.

Zoek je een spel waarbij je meerdere strategieën kunt uitproberen? Dan ga je dat niet in Amritsar vinden. Althans, niet voor de lange termijn.

Amritsar: Handelen met Markt

Zoek je een spel waarbij je elke keer hetzelfde doet om te zien of je er meer uit kunt halen dan de vorige keer? Dan zal Amritsar je langer blijven behagen.

Waar kun je Amritsar kopen?

Je kunt het bordspel Amritsar in het Nederlands o.a. online bestellen op:

Nu ben jij aan de beurt!

In dit blog gaf ik je mijn recensie over het bordspel Amritsar. Het werd bedacht door David Heras Pino, internationaal uitgegeven door Ludonova en in het Nederlands door Keep Exploring Games.

Via onderstaande links vind je m’n andere blogs over dit spel.

Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!

Voor de hoofdafbeelding van dit blog heb ik gebruik gemaakt van een foto van Laurentiu via Pixabay.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *