In 2022 bracht 999 Games ons naar Afrika met Savannah Park. Dit jaar brengt Keep Exploring Games ons naar de Noord-Amerikaanse wildernis met Caldera Park. Dit bordspel is gebaseerd op Savannah Park, maar biedt meer keuzes en dat vraagt iets meer van je planningskills. Meer weten?
In dit blog vind je VEEL foto’s, de speluitleg én mijn Caldera Park review.
Voordat je begint met lezen: Keep Exploring Games gaf mij het bordspel Caldera Park zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.
Zoals je op de boerderij talloze dieren vindt, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:
1 – Algemene Informatie
- Soort spel: Bordspel
- Aantal Spelers: 1-4 Personen
- Speelduur: 30-45 Minuten
- Vanaf Leeftijd: 10 Jaar
- Uitgever: Keep Exploring Games
- Spelauteurs: Michael Kiesling & Wolfgang Kramer
- Illustrator: Annika Heller
- Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spellenwinkel.nl – Spelhuis.be
2 – Unboxing
Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.
Wat zit er in de doos?
Je krijgt het volgende speelmateriaal bij Caldera Park:
- 4 Opbergdoosjes (1 per speler)
- 4 Parktableaus (1 per speler)
- 140 Diertegels (35 per speler)
- 40 Weertegels (10 per speler)
- 1 Actiebord
- 1 Marmot
- 7 Actietegels
- 1 Scoreblok
- 1 Caldera Park spelregels (Nederlands)
Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.
Hieronder zie je de voorkant van de doos:
En dit is de achterkant:
De binnenkant ziet er zo uit:
Je vindt de Caldera Park spelregels terug in een boekje van 12 bladzijden:
Je krijgt 4 doosjes om alle tegels in te doen. Die opbergdoosjes passen mooi in het midden van de doos.
Hieronder zie je de doosjes met tegels. Ook zie je dat op de achterkant van de dier- en weertegels een unieke pootafdruk staat. Elke speler krijgt alle fiches van 1 pootafdruk.
Hieronder zie je de voorkant van de diertegels (een hele set voor één speler):
Elke speler krijgt een parktableau. Dit spelersbord is dubbelzijdig.
Hieronder zie je de voorkant (het Rivierbord):
En dit is de achterkant: (het Geiserbord)
Dit is het actiebord. Hiermee wordt bepaald welke tegels spelers moeten leggen:
Onderstaande actietegels komen op het actiebord:
De marmot is het startspelerfiguur:
Tot slot is er nog een scoreblok:
3 – Caldera Park: Speluitleg
Heb je een vraag over de spelregels van Caldera Park? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!
Hieronder lees je eerst mijn korte Caldera Park speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.
Hoe speel je Caldera Park?
In Caldera Park gaat elke speler zijn of haar natuurpark zo harmonieus mogelijk inrichten met dieren. Je speelt 5 rondes. Elke ronde plaatsen alle spelers eerst een weertegel in hun park. Weertegels kunnen aan het einde van het spel een negatieve invloed hebben op specifieke omliggende diertegels.
Daarna plaatsen ze 7 diertegels uit hun aanbod in hun park. Te beginnen met de startspeler en daarna met de klok mee, schuiven spelers op het actiebord om de beurt een actietegel naar een leeg terreintype. Dit dicteert welke diertegel spelers uit hun aanbod moeten kiezen en op wat voor veld ze de tegel in hun park moeten leggen. Bevat jouw aanbod niet het vereiste dier óf heb je alle velden van het gekozen terreintype al overbouwd? Dan heb je vrije keus.
Zodra alle spelers 35 diertegels op hun bord hebben liggen eindigt het spel. Controleer welke diertegels niks waard zijn door aangrenzende weertegels. Daarna krijg je punten voor volledig bedekte terreintypen en de grootste groep van elke diersoort in je park. De speler met de meeste punten wint het spel.
Hieronder vind je mijn uitgebreidere speluitleg van Caldera Park. Die deel ik op in de volgende onderdelen:
- Voorbereiding
- Spelverloop
- Einde van het spel
3.1 – Voorbereiding
Geef elke speler een parktableau en een doosje met dier- en weertegels. Elke speler schudt zijn of haar diertegels, vormt een trekstapel en legt er 7 open boven het tableau. Daarna legt elke speler de weertegel met de zon open links onder het tableau. Vervolgens schudt elke speler zijn of haar weertegels, trekt er 6 en legt deze gedekt rechts naast de weertegel met de zon. Tot slot kiest elke speler één weertegel (open of gedekt) en legt deze op één van de mistige velden op zijn of haar tableau.
Plaats het actiebord op tafel, leg de actietegel met de drinkplaats rechts op het bord en leg de 6 andere tegels willekeurig links. Bepaal de startspeler en geef hem of haar de marmot. Als het goed is heb je nu zoiets als hieronder op tafel:
3.2 – Spelverloop
Je speelt Caldera Park in 5 rondes. Elke ronde bestaat uit 3 fasen:
- Weersverwachting
- Beurten (7 per speler)
- Einde van de ronde
1. Weersverwachting
Je begint elke ronde met het plaatsen van een weertegel. Je mag de open weertegel met het zonsymbool óf een gesloten weertegel pakken. De eerste weertegel (tijdens de voorbereiding van het spel) mag je neerleggen op een mistveld naar keuze. Elke volgende weertegel moet je met de klok mee op het volgende mistveld leggen.
NB: De weertegel met het zonsymbool heeft een positief effect. Het maakt de kudde van alle aangrenzende dieren namelijk groter. Alle andere weertegels hebben een negatief effect en verjagen juist naburige dieren.
2. 7 Beurten
Nu volgen er 7 beurten. Elke beurt bestaat uit de volgende 3 stappen:
- Speler met marmot kiest een actietegel en terreintype.
- Alle spelers plaatsen een diertegel in hun park
- Alle spelers vullen hun aanbod aan.
Eerst kiest de speler met de marmot een actietegel op het actiebord en schuift deze naar een leeg veld waar een terreintype boven staat. Deze keuze bepaalt wat voor tegel alle andere spelers op hun parktableau mogen plaatsen.
De actietegel bepaalt welke diersoort er minimaal op de tegel moet staan. Je hebt de arend, eland, berggeit, beer, bizon en wolf. Rechts ligt een tegel met een drinkplaats. Deze moet altijd naar het meest rechtse veld voor terreintypes worden geschoven.
Het veld waar de actietegels naartoe worden geschoven bepaalt het terreintype waar je ‘m op moet leggen. Je hebt diverse terreintypen, namelijk prairie, bos, bergen, naast een geiser, waterval, rivier én een willekeurig terreintype. Op dit laatste veld mag alleen de actietegel met een drinkplaats worden geschoven.
Vervolgens gaan spelers een diertegel in hun park plaatsen.
Eerst kiezen alle spelers een diertegel uit hun aanbod. Op deze tegel moet minimaal één keer het diersoort (of drinkplaats) van de actietegel staan. Ligt die er niet? Dan mag je gewoon een van de diertegels uit je aanbod kiezen.
Daarna leggen alle spelers de gekozen diertegel op een veld dat voldoet aan het vereiste terreintype. Het maakt daarbij niet uit wat er nog meer op het veld staat. Heb je het vereiste terreintype al volledig overbouwd? Dan mag je de diertegel op een veld naar keuze plaatsen. Je mag alleen nooit diertegels op geisers, de vulkaan of mistige velden leggen.
Tot slot vullen alle spelers hun aanbod weer aan met de bovenste tegel van hun trekstapel diertegels. De speler met de marmot geeft deze door naar links.
Zijn er nog geen 7 beurten gespeeld? Speel dan nog een beurt.
Zijn er al wel 7 beurten gespeeld? Dan komt de ronde ten einde.
3. Einde van de ronde
Leg alle actietegels terug op hun velden. Zorg dat de drinkplaats rechts ligt.
Hebben spelers nog diertegels in hun aanbod? Ga dan verder met de volgende ronde.
Anders eindigt het spel.
3.3 – Einde van het spel
Na de 5e ronde eindigt het spel en volgt de puntentelling. Daarvoor doorloop je de volgende stappen.
Controleer eerst de invloed van weertegels op aangrenzende diertegels. Worden diertegels getroffen door het slecht weer? Draai ze dan om. Deze diertegels scoor je dus niet.
Vervolgens scoor je punten voor volledig bedekte terreintypens:
- 4 Punten als alle watervallen zijn bedekt.
- 7 Punten als alle bergvelden zijn bedekt.
- 7 punten als alle prairievelden zijn bedekt.
- 7 punten als alle bosvelden zijn bedekt.
- 8 punten als alle riviervelden zijn bedekt.
- 4 punten voor elke geiser waarvan alle aangrenzende velden zijn bedekt.
Tot slot scoor je nog punten voor de grootste groep van elke diersoort. Bepaal eerst per soort de grootste groep en vermenigvuldig het aantal dieren in deze groep met het aantal drinkplaatsen dat verbonden is met deze groep. Hierdoor kan je score x0 (bij geen drinkplaatsen), x1, x2 of x3 gaan.
De speler met de meeste punten wint.
De tiebreaker is de meeste bedekte riviervelden.
De tweede tiebreaker is de minste omgedraaide diertegels.
4 – Caldera Park Spel: Review
Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Caldera Park bordspel recensie op in de volgende onderdelen:
- Thema & Vormgeving
- Spelregels & Toegankelijkheid
- Strategie of Geluk?
- Spelmechanisme
- Interactie
- Herspeelbaarheid
Thema & Vormgeving
Ik dacht eerst dat Caldera Park een echt park in Noord-Amerika was, maar na een aantal Google-zoekopdrachten durf ik te stellen van niet. Wel denk ik dat de naam en het thema van Caldera Park hun wortels vinden in ‘Yellowstonecaldera’. Dit gebied van Nationaal Park Yellowstone ligt in een uitgestrekte caldera, ofwel een vulkanische krater met rivieren, watervallen en geisers. Hier vind je ook de hoofdrolspelers van Caldera Park: de beer, arend, bizon, wolf, berggeit, eland en zelfs de marmot.
Hoewel Caldera Park een abstracte tile placement is, moet ik zeggen dat bovenstaande informatie wat leuke thematische details aan het licht bracht.
Ik vind het artwork van Caldera Park niet per se mooi. Het is wel een eigenzinnige stijl, maar die spreekt mij niet aan. Wat mij wél aanspreekt is het kleurgebruik. De overheersende blauwe, groene en gele tinten trekken de aandacht en creëren een soort sereniteit. Dat past wel bij een spel over de natuur.
De kwaliteit van het speelmateriaal is goed. Sure, het is gewoon karton. En dat kan een beetje krom staan. Mijn ervaring is echter dat de spelersborden recht genoeg blijven om een comfortabele gebruiksvriendelijkheid te waarborgen.
Net als bij Savannah Park vind ik het leuk dat je per speler een opbergdoosje hebt. Bij het opruimen pleur je alles in jouw doosje en that’s it. Dan denk je misschien dat het opzetten van het spel lang duurt. Laat me je gerust stellen: dat doet het niet.
Je krijgt een marmot als soort ‘startspelersfiguur’. Het is een schattig beestje en toegegeven, het is handig om dit figuur te hebben. Mijn medespelers en ikzelf gebruikten hem alleen niet. Hij bleef een beetje zielig staan bij de startspeler. Geeft ook niks. Zolang je kunt onthouden (of kunt herleiden) wie er aan de beurt is, heb je de marmot niet nodig.
Tot slot ben ik erg blij met het scoreblok. Er zijn best wat onderdelen waar je punten op scoort en met het scoreblok kun je elk onderdeel rustig aflopen. Ook vind ik het interessant om scores per speler te vergelijken. Bovendien vind ik het altijd mooi om te zien als een scoreformulier dubbelzijdig is. Goed voor de portemonnee en het milieu.
Spelregels & Toegankelijkheid
Ik vind de Caldera spelregels goed. De opbouw is logisch en voor zover ik kan beoordelen zijn de regels volledig. Persoonlijk had ik graag gelezen of gezien bij de puntentelling – just to be sure – dat geisers nog steeds punten opleveren als ze worden omringd door een of meer omgedraaide tegels (door slecht weer).
De opmaak ben ik ook blij mee. Soms een beetje rommelig, maar over het algemeen ondersteunt de opmaak een aangename leeservaring. De stijl van Deep Print Games (de originele uitgever) wordt langzaam herkenbaar. Kijk maar eens naar Juicy Fruits, Brood & Bier, Renature en Savannah Park.
Caldera Park is in mijn ogen een toegankelijk bordspel.
Ik lees, hoor en zie hier en daar reacties van spelers die Caldera Park complexer vinden dan Savannah Park. Daar ben ik het niet helemaal mee eens. In mijn optiek ligt de moeilijkheid op een ander element.
Bij Caldera Park ontstaat de uitdaging juist doordat je meer vrijheid hebt. Er zijn meer opties die je moet overwegen. Er wordt dus meer van je hersenen verwacht in de breedte.
Bij Savannah Park zit de uitdaging juist in de beperkingen. Je kunt minder sturen en hebt weinig plaatsen waar je tegels kunt plaatsen. De kunst is om binnen de gestelde kaders het beste te doen.
Ik denk dat Caldera Park meer mensen zal aanspreken dan Savannah Park. Al is Savannah Park wel meer geschikt voor kinderen dan Caldera Park.
Voor een diepgaande analyse kun je m’n blog lezen: Savannah Park vs. Caldera Park.
Qua complexiteit (en dus niet qua gameplay) kun je Caldera Park vergelijken met:
- Tokaido
- Boonanza
- Flamme Rouge
- Hidden Leaders
- Het Verboden Eiland
Bijkomend voordeel voor de toegankelijkheid is dat Caldera Park een eenvoudige en moeilijkere modus heeft. Bij de eenvoudige modus hebben weertegels een plek aan de rand en dus minder invloed. Bij de moeilijkere modus hebben weertegels een prominentere plek op je speelbord. Hierdoor kom je vaker in de problemen met tegels dan je wil.
Strategie of Geluk?
Caldera Park bevat een klein deel geluk en een groot deel tactiek.
De geluksfactor zit in de diertegels die in je aanbod terecht komen en de weertegels die je pakt.
Het is fijn als je niet alle 7 diersoorten, maar slechts een paar in je aanbod hebt liggen. Dat geeft veel meer grip bij het plaatsen van diertegels. Heb je echter steeds 7 verschillende dieren? Dan moet je vaker doen wat er wordt gedicteerd. En dan is de kans op pech ook groter.
Met de normale modus is de invloed van weertegels niet heel groot. Echter, je moet wel gewoon de tegel plaatsen die je omdraait. Hier kun je geluk of pech mee hebben. Bij de modus voor gevorderden wordt de invloed van weertegels groter. Wel heb je in die modus altijd de keuze uit 2 weertegels, zodat je dus iets tactischer kunt spelen.
Caldera Park is in mijn optiek niet strategisch omdat je geen richting kunt vastzetten. Je bent elke keer overgeleverd aan de tegels die er liggen. Je moet schakelen op korte termijn. En dat maakt dit bordspel tactisch. Hieronder een aantal tactieken die ik en mijn medespelers veel gebruiken.
Probeer zo snel mogelijk alle 6 de watervallen te bedekken. Want als iemand dan de waterval als gebied kiest, mag je het gekozen dier op een veld naar keuze plaatsen. Dat kan echt een life-saver zijn.
Heb je van een diersoort slechts één dier in je aanbod? Kijk dan of je die tegel zelf kunt kiezen en op je bord kan plaatsen. Niet alleen verminder je zo het aantal diersoorten in je aanbod (waardoor de kans groter wordt dat je zelf een soort mag kiezen), maar je voorkomt ook dat iemand anders dicteren waar dat ene dier moet komen. Ik geef liever de tegenstander grip op dieren waar ik meer tegels van heb. Dat geeft wat meer speling.
Voor wat betreft weertegels. Kies één mistveld waar nog geen weertegel ligt en bouw hier gewoon alle diertegels omheen zoals je zelf wilt. Als je de weertegel met het zonsymbool hiervoor bewaard, wordt dat gebied een soort veilige haven waar je dieren kunt plaatsen. Dit vergroot het gebied waar je dingen kunt leggen.
Maak bij je laatste tegels altijd een sommetje. Kun je beter de rivier bedekken of een kudde vergroten? Wat levert meer punten op?
Spelmechanisme
Ik zie de volgende spelmechanismen terug in Caldera Park.
Te beginnen met Follow. Dit betekent dat één speler een actie kiest en dat iedereen deze (of een aangepaste versie ervan) moet uitvoeren. In Caldera Park kiest de actieve speler steeds een combinatie van dier en terreintype. Dit bepaalt welke diertegel iedereen moet plaatsen en op welk terreintype dit moet gebeuren.
Spellen met een vergelijkbare werking zijn o.a. Tiny Towns, Puerto Rico, Terraforming Mars Ares Expeditie, Earth en natuurlijk Savannah Park.
Daarnaast zie ik ook Simultaneous Turns. Dit houdt in dat spelers tegelijkertijd hun beurt uitvoeren. In Caldera Park bepaalt één speler welk dier er op een tegel moet staan en op wat voor terreintype deze tegel moet worden geplaatst. Na die keuze voert iedereen die actie tegelijk uit. Het voordeel van dit mechanisme is weinig downtime.
Dit mechanisme zit in veel roll & writes, zoals Qwixx, Keer op Keer, Clever, Trek 12 en Riverside, maar ook in andere spellen zoals Take 5, 7 Wonders, Steampunk Rally en It’s a Wonderful World.
Ik vervolg met Tile Placement. In de meest eenvoudige vorm betekent dit dat je ergens tegels op plaatst om acties te activeren, bonussen te unlocken of punten te scoren. Bij Caldera Park probeer je vooral gebieden te bedekken en zo groot mogelijke kuddes te maken om punten te scoren. Daarbij dien je enkele restricties in acht te nemen.
Je hebt Tile Placement misschien weleens ervaren in Carcassonne, Kingdomino Origins, Terraforming Mars, Cascadia, Patchwork, The Isle of Cats en Raja’s van de Ganges.
Uit het vorige mechanisme komt Pattern Building voort. Dit betekent dat je met speelmateriaal (meestal tegels of steentjes) een bepaald patroon probeer te creëren. Dit kan op tafel of een bord zijn. Bij Caldera Park komt dit terug in het bedekken van bepaalde gebieden. Immers, door een patroon te volgen waarbij je bijvoorbeeld alle bos-, berg- of watervalvelden probeert te bedekken, scoor je extra punten.
Pattern Building ken je wellicht uit Azul, Castles of Burgundy, Sagrada, Calico, Earth, Tiny Towns en Honey Buzz.
En dan is er nog Set Collection. Met dit mechanisme probeer je setjes te verzamelen van speelmateriaal, symbolen of cijfers. Deze setjes kunnen bonussen, acties en/of punten opleveren. In Caldera Park maak je zo groot mogelijke setjes van diersoorten. Des te groter de set, des te meer punten deze waard is (mits gecombineerd met een of meer drinkplaatsen).
Set Collection komt ook voor in populaire spellen als 7 Wonders, Pandemic, Ticket to Ride Europe, Sushi GO!, Wingspan, Everdell en It’s a Wonderful World.
Interactie
In principe is elke speler bezig met zijn of haar eigen tableau. Een eigen puzzel.
De interactie van Caldera Park zit bij het kiezen van een actietegel en terreintype. Spelers mogen om de beurt zo’n combinatie maken. Die combinatie geldt voor iedereen. Daardoor hebben andere spelers dus invloed op de diertegels die jij moet (of mag) plaatsen.
Het is een wezenlijk verschil of je met 2 of 4 spelers speelt. Des te meer spelers, des te minder grip heb je op het spel. Des te minder spelers, des te meer grip je juist hebt.
Houd je van controle tijdens een spel? Dan kun je Caldera Park prima spelen, maar dan zou ik het spel niet met meer dan 2 (misschien 3) spelers doen.
Vind je juist een bepaalde mate van onvoorspelbaarheid leuk? Dan zit je beter met 3 of 4 spelers. Sterker nog, dit bracht bij ons ook wat gelach aan tafel als iemand met de nodige frustratie een tegel moest plaatsen die hij eigenlijk niet wilde.
In de meeste gevallen zul je niet letten op je wat je tegenstanders nodig hebben. Wij merkten dat we vooral pas gingen kijken naar andere spelers als het niet uitmaakte welke actietegel je kiest. In zo’n geval wil je in ieder geval de tegel kiezen die de meeste problemen voor een ander gaf.
Je kunt en zult elkaar met Caldera Park dus ongetwijfeld dwarsbomen. Het gebeurt alleen niet zo vaak bewust.
Herspeelbaarheid
Ik vind de herspeelbaarheid van Caldera Park prima. Geen enkel potje zal immers hetzelfde zijn.
De voornaamste reden dat potje verschillen zit ‘m in de weertegels. In een potje doen slechts 5 van de 9 negatieve weertegels mee. Deze komen altijd weer in een andere volgorde in het spel. Ook de plek waar je de eerste neerlegt kan altijd weer anders.
Ook diertegels komen altijd weer in een andere volgorde in je aanbod. Waar je ze uiteindelijk neerlegt hangt sterk af van de weertegels die al in het spel zijn en nog moeten komen.
Je hebt weliswaar een makkelijke en uitdagende modus. Dat zou een positief iets voor de herspeelbaarheid kunnen zijn. Wij waren echter redelijk snel klaar met de eenvoudige variant en spelen nu alleen nog maar de uitdagende variant. Ik denk dus niet dat de verschillende modi per se ten goede komen van de herspeelbaarheid, maar wel voor de toegankelijkheid (je kunt kiezen wat je wilt).
Mijn Caldera Park spel review in het kort?
Ik vind Caldera Park een lichtgewicht bordspel waarbij de look&feel er niet direct uit springt, maar waarbij de gameplay dat wel doet. De echte highlight voor mij is het gegeven dat spelers om de beurt een keuze moeten maken, die ook (deels) bepaalt wat andere spelers moeten doen. Deze interactie werkt verfrissend en zorgt elk potje bij ons voor frustratie én gelach. Dit gecombineerd met simultane beurten, genoeg tactische keuzes en een aangename speelduur maakt Caldera Park voor mij een heerlijk, toegankelijk puzzelspel.
5 – Caldera Park: Waar te koop?
Je kunt het bordspel Caldera Park online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl, Spellenwinkel.nl en Spelhuis.be.
Nu ben jij aan de beurt!
In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Caldera Park. Het werd bedacht door Michael Kiesling & Wolfgang Kramer en internationaal uitgebracht door Deep Print Games. Keep Exploring Games verzorgt de uitgave in het Nederlands.
Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Caldera Park bordspel review met je.
Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!
Voor de hoofdafbeelding van dit blog heb ik een foto gebruikt van Kerry via Pexels.
