Wolfgang Kramer en Michael Kiesling zijn gerenommeerde spelauteurs die vaker hebben samengewerkt. Denk daarbij aan Tikal, Avonturenland, Paris en het vrij recente Savannah Park. Vóór laatstgenoemde verscheen het bordspel Renature van hun hand.
In dit blog laat ik je VEEL foto’s zien, geef ik de speluitleg én deel ik mijn Renature bordspel review!
Voordat je begint met lezen: Speelgoed van het Jaar gaf mij het bordspel Renature zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.
Zoals je in het bos meerdere dieren vindt, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:
1 – Algemene Informatie
- Soort spel: Bordspel
- Aantal Spelers: 2-4 Personen
- Speelduur: 45-60 Minuten
- Vanaf Leeftijd: 8 Jaar
- Uitgever: HOT Games
- Spelauteur: Wolfgang Kramer & Michael Kiesling
- Illustrator: Dennis Lohausen
- Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spellenwinkel.nl – Spelhuis.be
2 – Unboxing
Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.
Wat zit er in de doos?
Je krijgt het volgende speelmateriaal bij Renature:
- 1 Speelbord
- 4 Spelertableaus
- 55 Domino-stenen
- 74 Planten:
- 34 Gras
- 18 Struiken
- 12 Dennen
- 10 Eiken
- 21 Gebiedstegels
- 30 Wolkfiches
- 1 Jokersteen
- 4 Scorestenen
- 1 Renature spelregels
Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.
Hieronder zie je de voorkant van de doos:
En dit is de achterkant:
De binnenkant ziet er zo uit:
Je vindt de Renature spelregels terug in een boekje van 8 bladzijden:
Het speelbord heeft een puntenspoor rondom, een raster in het midden en daarnaast een jokerspoor:
Op het speelbord komen uiteindelijk dominostenen te liggen. Daar heb je er dus aardig wat van!
Elke speler krijgt een spelertableau:
Deze zijn dubbelzijdig. Een zijde gebruik je in een spel met 2 personen. De andere zijde voor 3 of 4 spelers:
Je krijgt divers houten speelmateriaal. Waaronder een aantal plantensoorten.
Hieronder zie je het gras:
De struiken:
De dennen:
En de grote eiken:
Dan zijn er nog scorestenen:
En het laatste houten onderdeel is de jokersteen:
Je krijgt wolkfiches:
En gebiedstegels:
Al het speelmateriaal wordt verpakt met buidels:
3 – Renature: Speluitleg
Heb je een vraag over de spelregels van Renature? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!
Hieronder lees je eerst mijn korte Renature speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.
Hoe speel je Renature?
In Renature gaan spelers een vervuild bosgebied nieuw leven inblazen met behulp van dieren.
Als je aan de beurt bent leg je een van je dominostenen tegen een andere dominosteen met hetzelfde diersymbool op het speelbord. Vervolgens mag je een van je eigen of neutrale planten (gras, struik, den of eik met respectievelijke waardes 1, 2, 3 en 4) in een aangrenzend veld van het bruine gebied plaatsen. Daarna scoor je 1 punt voor jouw plant én alle planten in dat gebied die een gelijke of lagere waarde hebben dan jouw plant.
Raakt een bruin gebied volledig ingesloten? Dan krijgt de speler die het gebied afsloot én de 2 spelers met de hoogste totale plantenwaarde in dat gebied punten. Maar pas op! Spelers die een gelijke, totale waarde hebben doen niet mee met de puntentelling voor dat gebied. Ook als die gelijke stand met de neutrale planten is. Gelukkig kunnen jokers en wolkfiches je een beetje helpen.
Zodra alle dominostenen op zijn wint de speler met de meeste punten.
Hieronder vind je mijn uitgebreidere speluitleg van Renature. Die deel ik op in de volgende onderdelen:
- Voorbereiding
- Spelverloop
- Wolkacties
- Einde van het spel
3.1 – Voorbereiding
Leg het speelbord midden op tafel en geef elke speler een spelertableau (of 2 spelertableaus in het geval van 2 spelers). Leg de planten van je eigen kleur én neutrale planten op de overeenkomstige velden op je tableau. Plaats de groene jokersteen op de vlinder van het jokerspoor. Geef elke speler 6 wolkfiches en verdeel 4 wolkfiches over de velden op het speelbord.
Plaats 18 van de 21 gebiedstegels: Schud de gebiedstegels en leg er één op elk bruin gebied met de voorkant naar boven. De hoogste score op de tegel moet gelijk zijn als het aantal vakjes in het gebied. Leg de 3 ongebruikte tegels terug in de doos.
Schud alle domino’s en deel ze als volgt uit:
- Bij 4 spelers krijgt iedere speler 13 domino’s.
- Bij 3 spelers krijgt iedere speler 18 domino’s.
- Bij 2 spelers krijgt iedere speler 26 domino’s.
Vorm een eigen voorraad en leg er 3 zó open, dat alleen jij ze kunt zien.
De startspeler legt zijn of haar scorefiche op veld 4. Dan met de klok mee legt elke speler zijn of haar fiche op veld 3, 2 en uiteindelijk 1.
3.2 – Spelverloop
Het spel bestaat uit een onbepaald aantal rondes. De startspeler begint en vervolgens speel je met de klok mee. Tijdens een beurt voer je onderstaande stappen (in die volgorde) uit:
- Leg 1 van je 3 domino’s op het speelbord óf terug in de doos
- Heb je stap 1 gedaan? Dan mag je 1 plant op een aangrenzend bruin veld plaatsen
- Heb je stap 2 gedaan? Dan scoor je punten. Mogelijk vind er ook een gebiedstelling plaats
- Vul je hand aan met 1 domino uit je voorraad
Daarnaast mag je, op elk moment tijdens je beurt, wolkfiches inleveren om zoveel wolkacties uit te voeren als je wilt (en kunt).
Laten we de stappen even in detail bekijken.
1. Leg 1 van je 3 domino’s op het speelbord óf terug in de doos
Dominostenen mogen alleen op de groene velden worden gelegd met beekjes. Daarnaast moet één helft verticaal of horizontaal (en dus niet diagonaal) grenzen aan hetzelfde dier óf op één van de vier startvelden liggen. Het jokerdier mag je naast elk ander dier leggen en elk ander dier mag je naast dit dier leggen.
Kun (of wil) je geen dominosteen leggen? Dan leg je een domino uit je hand terug in de doos.
2. Plaats 1 plant op een aangrenzend bruin veld
Heb je een dominosteen op het bord gelegd? Dan mag je één plant in een vrij bruin vakje leggen dat aan de dominosteen grenst. Er zijn 4 soorten planten in oplopende waarde. Je kunt een plant in jouw kleur óf een neutrale plant van jouw spelersbord plaatsen. Leg je de plant op een veld met een of twee wolkfiches? Dan krijg je die.
3. Scoor punten en handel eventuele gebiedstellingen af
Je ontvangt 1 punt voor de plant die je plaatst én 1 punt voor elke andere plant in dat gebied met dezelfde óf lagere waarde. Die punten houd je bij op het scorespoor.
Daarna kijk je of je een bruin gebied hebt afgesloten. Dit gebeurt zodra elk horizontaal en verticaal (niet diagonaal) aangrenzend beekveld is bezet door een dier of is geïsoleerd. Dit laatste wil zeggen dat er 1 vakje open is waar geen domino meer geplaatst kan worden.
Is er een gebied afgesloten? Dan handel je de gebiedstelling af. Tel voor elke speler (en de neutrale kleur) de totale waarde van zijn of haar planten bij elkaar op. De speler met de hoogste waarde krijgt de bovenste punten die op de gebiedstegel staan. De tweede plaats krijgt de onderste waarde.
Belangrijk: is er een gelijkspel? Dan worden beide waardes geneutraliseerd. Dat wil zeggen, beide waardes doen niet meer mee voor deze gebiedstelling!
Door bovenstaande kan het dus gebeuren dat niemand punten krijgt of dat één speler alle punten krijgt.
De speler die het gebied heeft afgesloten (ofwel, de speler die aan de beurt is) krijgt de gebiedstegel en legt deze gesloten voor zich neer. Deze tegel levert aan het einde van het spel nog punten op.
4. Hand aanvullen
Tot slot neemt de speler 1 domino uit zijn of haar voorraad en legt deze naast de 2 open domino’s.
Heb je geen dominostenen meer in de voorraad? Dan vul je niet meer aan. Je speelt net zolang door totdat je dominostenen op zijn. Daarna kom je niet meer aan de beurt.
3.3 – Wolkacties
Tijdens je beurt mag je, als aanvulling op de zojuist beschreven stappen 1 t/m 4, één of meer wolkfiches uitvoeren. Je mag wolkfiches vóór of na een stap doen.
Er zijn 3 wolkacties:
- Betaal 2 wolkfiches om een nieuw jokerdier te kiezen.
- Betaal 3 wolkfiches om direct nog een beurt te nemen.
- Betaal 1, 2, 3 of 4 wolkfiches om respectievelijk een plant (neutraal of eigen kleur) met waarde 1, 2, 3 of 4 terug op je tableau te leggen.
3.4 – Einde van het spel
Zodra niemand meer domino’s bezit eindigt het spel. Nu volgt de puntentelling.
- Kijk eerst naar alle gebieden waar nog gebiedstegels liggen en verdeel de punten die hier bovenop staan. Leg de gebiedstegels daarna terug in de doos.
- Daarna ontvangt elke speler punten voor wolkfiches (1 punt per fiche) en eerder verzamelde gebiedstegels (variabel).
- Elke speler verliest 1, 2, 3 en 4 punten voor planten met de respectievelijke waardes 1, 2, 3 en 4.
Houd alle punten bij met het scorespoor. De speler met de meeste punten wint het spel.
De tiebreaker is het hoogste aantal verzamelde gebiedstegels.
4 – Renature Spel: Review
Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Renature spel recensie op in de volgende onderdelen:
- Thema & Vormgeving
- Spelregels & Toegankelijkheid
- Strategie of Geluk?
- Spelmechanisme
- Interactie
- Herspeelbaarheid
Thema & Vormgeving
In Renature ga je een vervuild gebied ‘her-naturen’ ofwel nieuw leven inblazen. Je gaat samen met de dieren van het bos gras, struiken, dennen en eiken planten om het natuurgebied weer in zijn pracht en praal te herstellen.
Voor mij is het thema duidelijk. Het geeft een enigszins abstract spel een look&feel en het ondersteunt het spelverloop aardig. Je plaatst dieren op het bord en waar je dieren neerlegt, mag je een plant in de buurt laten groeien.
Mijn enige bezwaar op het thema is gevoelsmatig. Voor mij voelt het namelijk wat dubbel.
In Renature werk je aan de natuur. Je bent in harmonie met de dieren en probeert samen een gebied te voorzien van planten. Dat is een vredige omschrijving en een mooi doel, toch?
Echter, de harmonie met andere spelers is ver te zoeken. Iedereen is niet alleen voor zichzelf bezig, maar je moet andere spelers ook echt dwarsbomen. En dat voelt toch een beetje gek. Misschien komt dat we momenteel leven in een tijd waarin de mensheid zal moeten samenwerken om het klimaat te redden. En het is vast persoonlijk. Ik wilde dit dubbele gevoel alleen wel even delen.
Dan de look&feel.
Het interessante is dat Renature al een tijdje uit is en ik heb er meerdere mensen over gesproken. De een vindt het een lelijk spel, de ander vindt het prachtig. Smaken kunnen blijkbaar nogal verschillen ;).
Persoonlijk vind ik het artwork mooi en de iconografie erg duidelijk. Het is afkomstig van Dennis Lohausen, die je misschien wel kent van De Kwakzalvers van Kakelenburg, Marco Polo en Bonfire.
Het houten speelmateriaal (dus de domino’s en planten) vind ik er qua look&feel niet helemaal tussen passen. Ze zijn nogal groot en fors. Dat strookt voor mij niet helemaal met de minuscule details in de vormgeving.
Toegegeven, de grootte maakt de speelstukken wel gebruiksvriendelijk. En dat is in mijn optiek, voor een tile placement, belangrijker dan de looks. Simpelweg omdat de meeste tile placements toch al een wat abstract karakter hebben.
Je krijgt stoffen buidels om het speelmateriaal in op te bergen. Houd er rekening mee dat je alles op één hoop gooit. Geen ramp, want de kleuren zijn onderscheidend genoeg. Maar ik kan het aanraden om eventuele zakjes uit andere spellen te gebruiken om bijvoorbeeld speelmateriaal per kleur op te bergen.
Tot slot het speelbord. Op de achterkant staat het artwork van de doos gedrukt. Dat ziet er prachtig en imposant uit. Ik vraag me alleen af waarom ze op de achterkant niet een alternatief speelveld hebben gedrukt? Had me een mooie aanvulling geleken.
Spelregels & Toegankelijkheid
De eerste gedachte die ik had na het lezen van de spelregels was: “Wat is dit beknopt beschreven!” En dat is altijd een groot voordeel natuurlijk. De spelregels zijn relatief kort, to the point en duidelijk (mede dankzij illustraties). Ook de opmaak ben ik erg lovend over. Gekleurde kaders, korte alinea’s en veel witruimte. Love it!
Renature is een typisch spel waarbij de spelregels eenvoudig zijn, maar waarbij het spelverloop toch de nodige diepgang heeft. Die diepgang zit vooral in de timing van het planten.
Kijk, je wil niet te snel planten, want dan scoor je naar verhouding minder punten. Immers, je scoort punten voor jouw plant én de planten in hetzelfde gebied met eenzelfde en lagere waarde.
Je wil alleen ook niet te lang wachten. Want voor je het weet wordt het gebied afgesloten en lig jij er niet in. Of je ligt er wel in, maar niet met een meerderheid. Daarnaast leveren planten die je over hebt nog minpunten op.
Bovendien bevat Renature een element om andere spelers te naaien: neutrale planten.
Zodra de totale plantenwaarde van een speler in een gebied overeenkomt met een andere (of neutrale!) speler, dan vervalt alles wat je daar hebt opgebouwd. Je scoort geen punten meer. Niet voor de 1e plaats. Niet voor de 2 plaats.
Iemand die in een gebied op de 1e plaats afstormt, kan dus nog lelijk onderuit gehaald worden als andere spelers neutrale planten spelen en een gelijkspel forceren.
Dus al met al… Eenvoudige regels en de nodige diepgang maken Renature geschikt voor het brede publiek. Ik zou Renature alleen niet aanraden als je er niet van houdt om elkaar te pesten. Want dat is wat er uiteindelijk gebeurt.
Strategie of Geluk?
Renature is een combinatie van geluk en tactiek. Strategisch zou ik het niet noemen.
Zo ben je afhankelijk van de dominostenen die je open voor je neerlegt. Dat zijn er elke ronde 3. Het kan alleen voorkomen dat hier niks van past op het speelbord. En daar moet je wat geluk mee hebben.
Daarnaast ben je afhankelijk van je tegenstanders. Je weet niet welke domino’s zij te besteden hebben. Je kunt wel zien welke opties voor tegenstanders het meest interessant zijn. Maar het blijft veelal een gok waar zij de domino daadwerkelijk neerleggen (en waar jij dus jouw steen het beste kunt neerleggen).
Geluk speelt dus zeker een rol.
Tactiek heeft gelukkig de overhand. Je kunt niet goed plannen voor de lange termijn (en daarom vind ik het geen strategisch spel), maar je kunt elke beurt wel slimme keuzes maken. Ook al heb je dus met een geluksfactor te maken.
Neem de wolkfiches. Hiermee kun je bijvoorbeeld het jokerdier veranderen. Kun je dus niets met jouw 3 open domino’s? Dan zal deze extra actie je helpen en tevens de geluksfactor verkleinen.
Daarnaast kan het soms nuttig zijn om 3 fiches in te leveren zodat je meteen nog een beurt krijgt. Dit zul je veelal doen om een gebied af te sluiten. Jij krijgt dan niet alleen de bonuspunten van die gebiedstegel, maar kan de laatste plaats voor planten ook gebruiken. Bijvoorbeeld om een eigen plant te plaatsen en de meerderheid te claimen.
En dan zijn er nog de neutrale planten. Deze kun je gebruiken om in een gebied een gelijkspel te creëren tussen andere spelers. Dit neutraliseert beide partijen, wat betekent dat ze niet meedoen in de meerderheid. Je kunt neutrale planten gebruiken om er zelf beter van te worden (bijvoorbeeld om een gelijkspel op de 1e plaats te neutraliseren en te zorgen dat jij de 1e plaats krijgt) óf om een ander gewoon punten te ontnemen.
Je hebt vaak best veel keuzes in je beurt. De kunst is om te bepalen wat voor jou de beste keuze is. Welke stap levert jou de meeste punten op? Ga je nog investeren in een groot gebied dat veel punten oplevert, maar waar je een kleine kans hebt om dat te behalen? Of ga je investeren in meerdere kleine gebieden, die je tegenstanders links laten liggen?
Tot slot wil ik iets kwijt over de spelersaantallen. Speel je Renature met 2 personen? Dan heb je best veel grip op het spel. Met elke persoon extra neemt de geluksfactor toe, want je kunt minder goed plannen voor je volgende beurt.
Ook de interactie neemt met meer personen toe. Hoewel ik liever met 2 of 3 personen speel, vind ik het in een potje met 4 spelers wél leuk om elkaar op te stoken:
“Ray en Mischa, als jullie nu geen neutrale boom plaatsen pakt Kees die meerderheid.”
Meer spelers betekent in dit geval dus ook meer mogelijkheden om andere te naaien.
Spelmechanisme
Er zijn een aantal opvallende mechanismen in het bordspel Renature.
De eerste is Tile Placement. Spelers plaatsen tegels om acties te doen, bonussen te ontvangen en/of punten te scoren. In Renature kun je door het plaatsen van tegels planten op het speelbord leggen. Die planten leveren punten op. Daarnaast kun je met tegels gebieden afsluiten. Ook daar scoor je punten mee.
Andere bekende spellen met dit mechanisme zijn Azul, Cascadia en Carcassonne.
Het volgende mechanisme is Matching. Dit betekent dat spelers hun beurt alleen kunnen uitvoeren door voort te borduren op iets uit voorgaande beurt(en). In Renature zie je dit terug bij de domino’s. Je kunt alleen tegels plaatsen die overeenkomen met eerder geplaatste tegels.
Dit ken je misschien wel van spellen als UNO, L.A.M.A. en Yak.
Tot slot speelt Area Majority een grote rol. Meerdere spelers kunnen iets in een gebied leggen om te strijden voor de meerderheid. In Renature plaats je planten met verschillende waarden in gebieden. Zodra een gebied volledig is omsingeld door dominostenen, worden er punten uitgedeeld voor een 1e en 2e plaats in de meerderheid.
Bij Renature plaats je niet alleen je eigen planten, maar kun je ook neutrale planten plaatsen. Zoals ik al eerder zei, maken die dat je de meerderheden flink in de war kan schoppen.
Area Majority zit in veel spellen. Denk aan titels als El Grande, Carcasonne en Small World.
Er zijn wel spellen waarbij speelfiguren uit een gebied kunnen worden verwijderd om zo de meerderheid te beïnvloeden. Ik kan alleen geen spel bedenken waarbij een gelijkspel wordt geneutraliseerd.
Interactie
Renature wordt gedragen door interactie. Dat is wat het spel naar mijn mening uitdagend maakt.
Er zijn een aantal belangrijke momenten waar de interactie goed zichtbaar is.
Ten eerste bij de concurrentie op het speelbord. Komt er een eekhoorn vrij waar je jouw dominosteen tegenaan kunt leggen? Legt een van je tegenstanders ‘m weer dicht. Grrr! Dat idee.
Ten tweede bij het plaatsen van planten. Je scoort immers 1 punt voor je eigen plant én 1 punt voor elke plant die een gelijke of lagere waarde heeft. Dat kunnen ook andermans planten zijn. Bij het profiteren van andermans planten schuilt ook interactie. Vooral omdat het soms interessant kan zijn om te wachten totdat een ander eerst een plant neerlegt.
Ten derde bij de meerderheidsbonus. De spelers (1e en 2e plaats) die de hoogste totale waarde in een bepaald gebied hebben, krijgen daar punten voor. Hier heerst dus voortdurend een strijd om zoveel mogelijk meerderheden te scoren.
Ten vierde bij de gebiedstelling. De speler die een gebied afsluit, krijgt de punten die achterop de gebiedstegel staan. Vooral bij grote gebieden zul je merken dat spelers voorzichtig zijn met het plaatsen van dominostenen. Stel dat er in een potje met 2 spelers nog 2 dominostenen moeten worden gelegd om het gebied van 13 vakjes af te ronden. Wie legt dan de eerste?
Tot slot het kersje op de taart: de neutrale planten. Hiermee heb je een middel om een gelijkspel bij andere spelers te forceren waardoor zij punten verliezen. Of het nu is om er zelf beter van te worden of puur om een ander te naaien.
Kortom, Renature bevat veel interactie. Confrontaties zijn heel normaal en kunnen zelfs een agressieve vorm aannemen.
Herspeelbaarheid
Ik vind de herspeelbaarheid van Renature prima.
De verschillende startposities op het bord en de variatie in domino’s zorgen ervoor dat geen enkel potje exact hetzelfde zal zijn.
Het spelverloop kan denk ik wel wat eentonig worden.
In het begin zul je nog voldoende uitdaging vinden in het zoeken van de juiste tactiek. Zeker als je tegenstanders dit ook doen en anders gaan spelen. De interactie bepaalt namelijk grotendeels of het spelverloop afwijkt. Speel je heel agressief of juist wat voorzichtiger?
Ik denk alleen dat als je alle trucjes door hebt, potjes snel hetzelfde gaan aanvoelen.
En daarom lijkt Renature me prima om af en toe op tafel te leggen, maar niet om kapot te spelen.
Mijn Renature spel review in het kort?
Ik vind Renature zo’n bordspel dat eenvoudige regels heeft, doch veel uitdaging weet te bieden. Hoewel ik een dubbel gevoel heb bij het thema en de looks, is het qua feel en gameplay een goede productie. Het spel oogt weliswaar als een vredige tile placement, maar niets is minder waar. Renature bloeit op door de interactie tussen spelers. Door die interactie is er weinig plaats voor een harmonieus spelverloop, want je bent elkaar vaak doelgericht aan het dwarsbomen. Dat maakt Renature ideaal voor spelers die van een relatief licht bordspel houden en graag de confrontatie met hun tegenstanders aangaan.
5 – Renature: Waar te koop?
Je kunt het bordspel Renature online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl, Spellenwinkel.nl en Spelhuis.be.
Nu ben jij aan de beurt!
In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Renature. Het werd bedacht door Wolfgang Kramer & Michael Kiesling en internationaal uitgebracht door Deep Print Games. HOT Games verzorgt de distributie in Nederland.
Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Renature bordspel review met je.
Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!
Voor de hoofdafbeelding van dit blog heb ik een foto gebruikt van Ramon Perucho via Pixabay.