Wolfgang Warsch heeft al diverse geroemde spellen op zijn naam staan.
Denk daarbij aan het slimme dobbelspel Clever, het push your luck bordspel De Kwakzalvers van Kakelenburg én het coöperatieve kaartspel The Mind. Stuk voor stuk vind ik het pareltjes, met elk hun eigen mechanisme en charmes.
Wolfgang bedacht ook De Taveernen van de Oude Stad. In dit blog geef ik de speluitleg, laat ik je uitgebreid zien wat er in de doos zit én vertel ik je in mijn review of dit spel net zo kan waarderen als Wolfgang’s andere spellen!
Voordat je begint met lezen: 999 Games.nl gaf mij het spel De Taveernen van de Oude Stad zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.
De eerste uitbreiding voor Taveernen van de Oude Stad is uit: Kamer te Huur. Volg de link voor foto’s, uitleg en review van die uitbreiding!
In dit blog zul je niet te diep in het glas kijken, maar gaan we wel dieper in op dit grote bordspel. Daarom heb ik het blog opgedeeld in de volgende onderdelen:
1 – Algemene Informatie
- Soort spel: Bordspel
- Aantal Spelers: 2-4 Personen
- Speelduur: 60 Minuten
- Vanaf Leeftijd: 12 Jaar
- Uitgever: 999 Games
- Spelauteur: Wolfgang Warsch
- Illustrator: Dennis Lohausen
- Te koop bij: 999Games.nl – Spellenrijk.nl – bol.com – Amazon.nl
2 – Kort Speloverzicht
“In de oude stad komen de burgers uit de omgeving regelmatig samen in de beroemde, schemerige taveernen.
Iedere speler neemt de rol van een waard aan en probeert nieuwe kapitaalkrachtige gasten te werven. Alleen dan verdient hij voldoende geld om zijn taveerne uit te breiden en gerespecteerde edellieden aan te trekken. Maar welke uitbreiding is de juiste? Een extra tafel kan nooit kwaad, of toch liever investeren in een grotere opslagruimte voor het bier? Is er genoeg aandacht voor het binnenkomende geld? Of kan hij er beter voor zorgen dat het bier rijkelijk vloeit?
In De Taveernen van de Oude Stad probeert iedere speler de juiste dobbelstenen te kiezen en zijn persoonlijke kaartendeck zo winstgevend mogelijk uit te bouwen.”
3 – Wat zit er in de doos?
Je krijgt lekker veel speelmateriaal bij De Taveernen van de Oude Stad:
- 1 Boekje spelregels
- 1 Kloostertableau
- 1 Rondeteller (De Maand)
- Voor elke speler (dus x4):
- 1 Taveerne + Inrichtingen
- 3 Bargasten
- 3 Gekleurde dobbelstenen
- 4 Witte dobbelstenen
- 1 Bierviltje
- 1 Bruin bieropslagfiche
- 1 Geel kluisfiche
- 1 Gekleurd kloosterfiche
- 7 Gekleurde stamgastkaarten
- Bierpul voor de startspeler
- 80 Taveernekaarten
- 16 Bierhandelaars
- 16 Serveersters
- 16 Afwassers
- 16 Tafels
- 16 Bierleveranciers
- 38 Gastenkaarten
- 61 Edelliedenkaarten
- 1 Boekje spelregels voor de modulen
- Speelmateriaal Module 2:
- 20 Borrels
- 12 Dubbelzijdige artiestentegels
- 3 Dranktegels
- Speelmateriaal Module 3:
- 4 Roemfiches
- 16 Bardkaarten
- 10 Gastenkaarten
- Speelmateriaal Module 4:
- 7 Startkaarten
- Speelmateriaal Module 5:
- 4 Gastenboeken
- 40 Handtekeningenfiches
Hieronder zie je de voorkant van de doos:
De open doos:
De binnenkant:
De achterkant:
En de spelregels:
Je krijgt een kloostertableau met een zomerkant en winterkant. De zomerkant is voor het standaardspel. De winterkant wordt bij toegevoegde modulen gebruikt.
De rondeteller wordt boven het kloostertableau geplaatst, boven de betreffende de ronde:
Dan krijg je een aantal kaarten. Te beginnen met Taveernekaarten. Deze deck bestaat uit personeel dat je in je taveerne aan kunt nemen. Hieronder zie je van links naar rechts:
- Gedekte stapel
- Bierhandelaar
- Afwasser
- Serveerster
- Tafel
- Bierleverancier
Daarnaast zijn er (verschillende) Gastenkaarten en Edellieden. De laatste bestaan uit mannen en vrouwen, maar dat maakt voor het spel geen verschil.
Dankzij de bijgeleverde zakjes heb ik voor elke speler een vooraf geprepareerd zakje kunnen maken:
Voor elke speler is er een kloosterfiche (in eigen kleur), bieropslagfiche en kluisfiche:
Ook krijgt elke speler een bierviltje met 4 witte dobbelstenen:
Én drie dobbelstenen in de eigen kleur (hieronder zie je alleen de groene):
Daarnaast kan elke speler gedurende het spel 3 bargasten verkrijgen:
Elke speler krijgt een ‘incomplete’ of kale taveerne…
…en de bijbehorende stukken om de taveerne te vullen:
Alle stukjes die je kunt aanleggen zijn dubbelzijdig. Je kunt elk onderdeel tijdens het spel upgraden. Daarmee draai je het onderdeel en dat biedt je een voordeel:
Voor de startspeler is een bierpul:
Dan zijn er nog 4 modules aan het basisspel (module 1) van De Taveernen van de Oude Stad toe te voegen. Daarvoor heb je onderstaand speelmateriaal:
4 – Taveernen van de Oude Stad: Speluitleg
Wil je snel weten watje in De Taveernen van de Oude Stad moet doen? Lees dan mijn korte speluitleg hieronder. Wil je meer details over het spelverloop weten? Scroll dan ietsje verder voor mijn lange spel uitleg van De Taveernen van de Oude Stad.
Korte speluitleg
Je speelt De Taveernen van de Oude Stad in 8 rondes. Je begint met een ‘simpele’ taveerne als jouw speeltableau. Gedurende het spel gooi je met dobbelstenen en die zet je in om dukaten te verdienen of bier te krijgen. Met dukaten kun je vervolgens nieuw personeel aannemen óf je interieur uitbreiden.
Nieuw personeel en interieur maken dat je meer óf betere acties kunt doen. Met bier kun je vaste stamgasten voor je winnen en die leveren punten op. De speler die aan het einde van het spel de meeste punten heeft, wint het spel!
Lange speluitleg
Zoals altijd deel ik mijn speluitleg op in de volgende onderdelen:
- Voorbereiding
- Spelverloop
- Einde van het spel
- Puntentelling
4.1 – Voorbereiding
Leg het kloostertableau op tafel met de rondeteller én 3 bargasten per speler erbij. Geef elke speler een taveerne met bijbehorende puzzelstukken (de kant met het muntje erop naar boven). Geef elke speler een bierviltje met 4 witte dobbelstenen en leg alle gekleurde dobbelstenen in de voorraad.
Leg de gastenkaarten op tafel: eerst een gedekte stapel, dan de mannelijke gast die 3 bier kost, dan 4 willekeurige gasten en tot slot de edellieden. Leg daaronder de 5 taveernekaarten open op tafel. Geef elke speler zijn of haar stamgasten + een serveerster, tafel én bierleverancier. Schud deze. Tot slot krijgt de startspeler de bierpul en je kunt beginnen!
4.2 – Spelverloop
Een spelletje De Taveernen van de Oude Stad bestaat uit 8 rondes. In elke ronde doorloop je de volgende stappen:
- Rondeteller naar voren
- Kaarten leggen
- Extra dobbelstenen?
- Dobbelstenen kiezen
- Acties uitvoeren
- Taveerne opruimen
1 – Rondeteller naar voren
Eerst plaats je dus de rondeteller op het kloostertableau naar voren. Staat daar een bonus bij? Dan krijgt elke speler die.
2 – Kaarten leggen
Vervolgens pakt elke speler zijn of haar gedekte stapel kaarten en gaat kaarten leggen. Je kunt personeel en gasten trekken. Alle gasten leg je op een tafel (edellieden stapel je op bij één tafel):
En het personeel leg je op de plekken zoals je hieronder kunt zien:
Zodra al je tafels gevuld zijn met gasten, stop je met kaarten leggen.
Is je trekstapel leeg? Dan schud je de aflegstapel, plaats je die als nieuwe trekstapel en trek je daar weer kaarten van af.
3 – Extra dobbelstenen?
Als elke speler klaar is, kijk je wie er één of meer serveersters hebben getrokken. Deze spelers mogen per serveerster (met een maximum van 3) een dobbelsteen in hun eigen kleur pakken en werpen. Deze kunnen ze later in de ronde inzetten.
4 – Dobbelstenen kiezen
Daarna gooit elke speler zijn of haar 4 witte dobbelstenen en legt ze op het bierviltje. Te beginnen met de startspeler en dan de klok rond, pakt elke speler één dobbelsteen van het viltje. Daarna schuift het viltje door naar links en herhaal je dit. Totdat de bierviltjes leeg zijn. Alle spelers hebben dan dus 4 witte dobbelstenen voor zich liggen.
5 – Acties uitvoeren
Nu komt de spannendste fase. Je gaat dobbelstenen in je taveerne, op je gasten óf op je personeel plaatsen. Spelers die dus een gekleurde dobbelsteen hebben, mogen deze nu ook gebruiken. Op elke plek wordt aangegeven hoeveel dobbelstenen je mag plaatsen en welk aantal ogen deze moet hebben.
Leg je een dobbelsteen op een gast? Dan krijg je daar dukaten voor. Dukaten en bier zijn allebei ‘denkbeeldig’ in dit spel. En zoals eerder gezegd: voor dukaten kun je nieuw personeel of upgrades kopen. Voor bier kun je nieuwe gasten kopen.
Hieronder zie je de acties die je kunt uitvoeren:
Bij de kassa plaats je 1x een willekeurige dobbelsteen voor 1 dukaat. Bij de monnik mag je dobbelstenen met 5 ogen leggen om per dobbelsteen 1 veld op het kloosterspoor naar voren te gaan. Zodra je bepaalde velden op het spoor passeert, krijg je bonussen, zoals nieuw personeel en dukaten.
Op het biervat hieronder mag je 1 dobbelsteen met willekeurig aantal ogen plaatsen om 1 bier te krijgen. Bij de leverancier mag je een onbeperkt aantal dobbelstenen met waarde 1 of 6 plaatsen voor 1 bier. Liggen daar leverancierkaarten naast? Dan krijg je per dobbelsteen voor elke kaart 1 bier extra.
Dan zijn er nog een aantal velden waar je geen dobbelstenen kunt neerleggen, maar die wel voordelen bieden. Zoals hieronder de afwasser. Voor elke afwasser mag je het aantal ogen van één dobbelsteen met 1 oog verhogen.
Heb je aan het einde van de ronde dukaten of bier over? Dan mag je die respectievelijk in de kluis of bieropslag leggen. In de kluis gebruik je het gele blokje om de hoeveelheid dukaten aan te geven. In de opslag gebruik je het bruine blokje.
Hierboven zie je ook nog de bierhandelaar. Hier leg je geen dobbelsteen op, maar krijg je per kaart een bier voor.
Koop je nieuw personeel (nieuwe taveernekaarten) met dukaten? Dan leg je deze bovenop je trekstapel. Ze komen dus de volgende ronde in het spel!
Koop je nieuwe gasten met bier? Dan leg je deze bovenop je trekstapel. Ook deze komen dus de volgende ronde in het spel.
Tot slot kun je dukaten gebruiken om een onderdeel van je taveerne te upgraden. Je betaalt het aantal aangegeven muntjes op het onderdeel en draait deze vervolgens om. Neem het onderdeel met de hond hieronder als voorbeeld:
Betaal je 12 dukaten? Dan mag je dit stukje omdraaien. Je hebt dan standaard altijd één serveerster (en dus één extra dobbelsteen). Je mag 1, 2 of 3 gespeelde serveersterkaarten in de voorraad terugleggen voor respectievelijk 4, 8 of 12 dukaten korting.
Zo biedt elke upgrade aan je taveerne een blijvend voordeel voor de rest van het spel!
Bovendien leg je bij een upgrade ook een edellied bovenop je trekstapel. Dit is dus een nieuwe gast, maar dat niet alleen. Een edellied is 10 punten waard aan het einde van het spel!
6 – Taveerne opruimen
Tot slot gaat elke speler zijn of haar taveerne weer opruimen. Je legt de dobbelstenen op hun plek en pakt alle gespeelde kaarten. Deze leg je naast je trekstapel op de aflegstapel.
Daarna ga je naar de volgende ronde en herhaal je bovenstaande stappen.
4.3 – Einde van het spel
Zodra de 8e ronde is gespeeld eindigt het spel.
4.4 – Puntentelling
Elke speler telt nu de punten bij elkaar op, die op ALLE verzamelde kaarten staan. De speler met de meeste punten wint het spel.
5 – Taveernen van de Oude Stad: Review
We trappen De Taveernen van de Oude Stad review af met een bekende naam op de doos waar ik enthousiast van word: Wolfgang Warsch. Na zijn titels The Mind, (Ganz Schön) Clever en De Kwakzalvers van Kakelenburg, kan ik niet anders dan een hoge verwachting hebben.
Het artwork is het eerste dat opvalt. Na vluchtig de doos te draaien zie ik een naam die ik al had verwacht: Dennis Lohausen. Deze illustrator heeft een stijl die mij heel erg aanspreekt. En dat geldt voor meer mensen, want hij heeft grote titels op zijn naam staan! Terra Mystica, Feast for Odin én Marco Polo om maar eens wat te noemen.
Naast het artwork vind ik ook het thema erg gaaf. Je beheert een taveerne en je moet die booming maken. Nieuw personeel aannemen, je interieur uitbreiden, bier maken om vaste stamgasten aan te trekken én de gasten bedienen om geld in het laatje te brengen. Dit is écht een pluspunt binnen deze Taveerven van de Oude Stad review!
Ik moest trouwens wel voorzichtig te werk gaan toen ik de onderdelen van je taveerne (het spelerstableau) uit het karton wilde drukken. Op een viertal punten (de hoeken) zat het goed vast. Houd daar rekening mee en gebruik een scherp mesje om de punten voor te snijden, zodat je het speelmateriaal niet beschadigt.
Dan het spelmechanisme:
Het is een combinatie van deck building en dice placement. Je plaatst dobbelstenen om dukaten en bier te verdienen. De dukaten gebruik je om nieuw personeel aan te nemen óf je taveerne te verbouwen met upgrades. Met bier kun je nieuwe vaste gasten voor je winnen.
Een leuk spelmechanisme en een interessante werking, maar toch krijg ik bij De Taveernen van de Oude Stad een klein ‘meh’ gevoel. Hoe komt dat?
Ik denk omdat iedere speler elk potje weer hetzelfde gaat doen.
Er zijn niet meerdere wegen naar de overwinning. Er is er slechts eentje. Volg je die niet? Dan verlies je sowieso. Volg je die weg wel? Dan maak je kans op de overwinning. Maar volgt iedereen die weg? Dan bepaalt vooral geluk de winnaar. De speler die nét wat betere kaarten heeft getrokken en betere ogen heeft gedobbeld zal winnen.
Je kunt trouwens 4 modulen aan het spel toevoegen. Deze zorgen voor iets meer opties in het spel. Ze bieden alleen geen extra tactiek waarmee je, naar mijn mening, het verschil kunt maken om te winnen.
Bovenstaande maakt De Taveernen van de Oude Stad voor mij overigens geen slecht spel, maar simpelweg een spel met lage herspeelbaarheid. Het biedt absoluut uitdaging en plezier. Alleen zal ik het wat minder vaak uit de kast trekken.
Mijn De Taveernen van de Oude Stad review in het kort: Een prachtig bordspel, dat dankzij haar ijzersterke thema en fraai speelmateriaal een leuke spelervaring biedt voor de casual boardgamer, maar door het hoge repetitieve gehalte minder vaak uit de kast gepakt zal worden door die hard boardgamers.
Lees hier mijn review over Kamer te Huur!, de eerste uitbreiding voor De Taveernen van de Oude Stad.
Volg Spellenwijs.nl voor nieuwe spellen en reviews!
6 – Taveernen van de Oude Stad: Waar te koop?
Je kunt De Taveernen van de Oude Stad online bestellen op o.a. 999Games.nl, Spellenrijk.nl, bol.com en Amazon.nl.
Nu ben jij aan de beurt!
In dit blog heb ik je verteld over De Taveernen van de Oude Stad. Het is bedacht door Wolfgang Warsch en uitgebracht in Nederland door 999 Games.
Ik gaf mijn speluitleg, liet je zien wat er in de doos zit én gaf mijn De Taveernen van de Oude Stad review.
Ken jij dit spel al? En wat vind jij ervan? Heb je nog vragen? Ik hoor graag van je in een reactie!
Je reviews zijn super leuk om te lezen man. Zeer uitgebreid en goede foto’s erbij, complimenten! Dit spel kende ik nog niet maar hij staat op ons lijstje.
Wat bedoel je precies met “Er zijn niet meerdere wegen naar de overwinning.”? Je dient zoveel mogelijk edellieden te verdienen, maar de manier waarop kan je toch variëren. Uiteindelijk ligt het dan toch aan de dobbelstenen en de mate waarin je je trekstapel kan spelen. Het eerste heb je nauwelijks in de hand, het tweede juist heel erg. Ik zeg niet dat ik een diehard fan ben (twee keer basisspel gespeeld) maar het maakt op mij de indruk dat er nog aardig wat potjes in zitten.
Beste Marcel,
Bedankt voor je reactie op mijn Taveernen van de Oude Stad review.
Ik vind het leuk om meerdere meningen te horen. Daarnaast is het voor anderen ook prettig om andermans meningen te lezen. Dus dank!
Laat ik vooropstellen: Ik vind Taveernen van de Oude Stad leuk om te doen. Als het bordspel hier op tafel ligt, hebben we allemaal plezier. En ik heb er al ook al wat potjes op zitten. Dus jouw indruk is goed: er zitten aardig wat potjes in.
Mijn punt is vooral dat ik ‘m niet elke week op tafel zal leggen. Want de variatie die jij (gelukkig wel) ziet, zie ik in mindere mate.
Tafels kopen, kluis en biervoorraad upgraden en vervolgens gasten (met verschillende dobbelsteenwaarden) proberen te krijgen, zodat de kans om dobbelstenen kwijt te kunnen, meer geld te krijgen en nieuwe upgrades (= edellieden) te kopen wordt vergroot. Mijn ervaring is dat dit de enige goeie strategie is.
En tuurlijk, welke gasten je pakt, dat verschilt elke keer. Maar daar zit mijn punt in: als alle spelers bovenstaande doen, is het een kwestie van geluk. Welke dobbelstenen krijg je en welke gasten kun jij kopen?
Hopelijk heb ik hiermee mijn mening wat verduidelijkt.
Tot slot wil ik erkennen dat ik, nu ik mijn Taveernen van de Oude Stad review teruglees, wel een te negatieve toon in mijn blog heb gehanteerd.
Groet en nogmaals dank!
Hans van Spellenwijs.nl
Ik heb het spel net gekregen . Inmiddels alle onderdelen uit de kaarten gedrukt zonder de boel te beschadigen. Ben op dit moment de spelregels aan het bestuderen die naar mijn idee erg uitgebreid en hier en daar niet helemaal duidelijk zijn. Met name wat betreft het hoe en wat met de fictieve dukaten en bier was me nog niet helemaal duidelijk. Jouw uitleg heeft dat gelukkig opgelost hoop ik . Met het spel een keer echt te gaan spelen zal het natuurlijk nog meer gaan ” leven”.
Jouw tip om voor iedere speler een setje te maken vind ik zeer bruikbaar, scheelt een hoop, vooral met spelers die voor de eerste keer gaan spelen denk ik. Ik moet even wachten op medespelers maar ben benieuwd hoe het gaat worden. Ik zal in ieder geval jouw uitleg ook maar paraat houden.
Beste Jan,
Bedankt voor je reactie op m’n Taveernen van de Oude Stad review en speluitleg.
Wat fijn dat deze het een en ander heeft kunnen verduidelijken :).
Mocht je vragen hebben, stel ze dan gerust bij m’n blog. Ik zal ze dan zo snel mogelijk proberen te beantwoorden.
Groet en veel speelplezier!
Hans van Spellenwijs.nl
We hebben het spel net gekocht en ik snap niet hoe je een kassa of de monnik opwaardeert: bij de kassa moet je 12 betalen maar hoe krijg je dan de 3 korting? En idem bij de monnik. Dat snappen we dus niet. Zelfde vraag bij het vat of de kluis: waaruit bestaat de korting dan?
Alvast bedankt voor je revieuw.
Vriendelijke groeten
Ilse Decorte
Beste Decorte,
Bedankt voor je vraag over de Taveernen van de Oude Stad.
Je krijgt bij de Kassa en de Monnik geen korting als je ze opwaardeert. Je moet gewoon de aangegeven muntjes linksboven betalen. Na de upgrade levert de Kassa niet 1, maar 3 munten op. En na de upgrade mag je met de Monnik niet 1, maar 2 stappen vooruit op het spoor (na het plaatsen van een dobbelsteen met waarde 5).
Ook de kluis levert geen korting.
De enige upgrades die je met korting kunt doen zijn de Tafels (bovenin) Ober (links boven), Afwasser (linksonder) en Bierleverancier (rechtsonder).
Voor elke tafel die je inlevert krijg je 5 korting op die upgrade.
Voor elke ober die je inlevert krijg je 4 korting op die upgrade.
Voor elke afwasser die je inlevert krijg je 3 korting op die upgrade.
Voor elke bierleverancier die je inlevert krijg je 6 korting op die upgrade.
Je mag per upgrade meer kaarten inleveren om meer korting te krijgen.
De kaarten die je inlevert om korting te krijgen op een upgrade moet je zojuist hebben gespeeld en gaan daarna uit het spel (of terug op de stapels, not sure), maar niet meer terug in je deck via de aflegstapel.
Helpt dit :)?
Groet en veel speelplezier!
Hans van Spellenwijs.nl
Wij vinden het een leuk spel maar spijtig met slechts max 4 spelers. Is er een uitbreiding waardoor je met meer dan 4 kan spelen? Als we spelletjesavond hebben zijn we veelal met 6. En dan is het juist spijtig dat we dit spel steeds moeten in de kast laten.
Beste Koen,
Bedankt voor je vraag bij m’n Taveernen van de Oude Stad review.
Er is momenteel één uitbreiding uit: Taveernen van de Oude Stad: Kamer te Huur.
Helaas blijft ook met deze uitbreiding het maximale spelersaantal 4 personen.
Niet het antwoord wat je wilde, maar wel het enige juiste op dit moment.
Wellicht kun je hier nog wat inspiratie voor een nieuw spel op doen die je wel met z’n zessen kunt doen: Spellen voor 6 Personen.
Groet en veel speelplezier!
Hans van Spellenwijs.nl