Tijdreizen is een thema dat in films veelvuldig wordt gebruikt. In bordspellen wat minder. Je hebt bijvoorbeeld wel T.I.M.E Stories, Anachrony en Kronos, maar dan heb je de noemenswaardige titels wel gehad. Of wordt er met het spel Time Collectors een interessante titel aan het lijstje toegevoegd?
In dit blog vind je VEEL foto’s, de speluitleg én mijn Time Collectors spel review!
Voordat je begint met lezen: Geronimo Games gaf mij het bordspel Time Collectors zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.
Zoals je tijdens het tijdreizen meerdere tijdlijnen vindt, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:
1 – Algemene Informatie
- Soort spel: Bordspel
- Aantal Spelers: 2-4 Personen
- Speelduur: 30 Minuten
- Vanaf Leeftijd: 10 Jaar
- Uitgever: Lubee Edition
- Spelauteur: Mareva Beauchamps & Florian Sirieix
- Illustrator: Martin Maigret
- Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spelhuis.be
2 – Unboxing
Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.
Wat zit er in de doos?
Je krijgt het volgende speelmateriaal bij Time Collectors:
- 1 Speelbord (bestaat uit 3 delen)
- 4 Spelersborden
- 4 Fiches
- 16 Dobbelstenen met 10 zijden (4 per speler)
- 4 Afschermkaarten
- 4 Richtingkaarten
- 24 Tijdkristallen
- 50 “Schatten uit het Verleden”-kaarten:
- 9 Schoonheid
- 9 Plantensoorten
- 9 Diersoorten
- 9 Mineralen
- 9 Kennis
- 8 Prestatiekaarten
- 1 Scoreblok
- 1 Time Collectors spelregels
Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.
Hieronder zie je de voorkant van de doos:
Dit is de achterkant:
En dit is de binnenkant:
Je vindt de Time Collectors spelregels terug in een boekje van 32 bladzijden. Voor de talen Nederlands, Duits, Engels en Frans vind je de regels beschreven op 8 pagina’s.
Het speelbord bestaat uit 3 delen die je als een puzzelstuk in elkaar legt:
Voor elke speler is er een (uniek) spelersbord:
Ook krijgt elke speler een fiche om over het speelbord te bewegen:
En elke speler krijgt vier 10-zijdige dobbelstenen (0 t/m 9):
Ook is er voor elke speler een scherm om zijn of haar worp mee af te schermen. Hieronder zie je de buitenkant en binnenkant:
Je krijgt een geheugensteuntje voor de beurtvolgorde met de richtingkaarten:
Er zitten mooie blauwe tijdkristallen bij het spel:
Tijdens Time Collectors probeer je kaarten te verzamelen en setjes te maken. Er zijn 5 soorten kaarten: Schoonheid, Plantensoorten, Diersoorten, Mineralen en Kennis. Hieronder zie je van elke soort 2 voorbeelden.
Ook kun je tijdens het spel bepaalde doelen verzilveren. Die doelen worden weergegeven op de prestatiekaarten:
Tot slot krijg je er nog een scoreblok bij:
3 – Time Collectors: Speluitleg
Heb je een vraag over de spelregels van Time Collectors? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!
Hieronder lees je eerst mijn korte Time Collectors speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.
Hoe speel je Time Collectors?
In Time Collectors zijn spelers futuristische ontdekkingsreizigers die terug in de tijd reizen om schatten uit het verleden te onderzoeken. Elke ronde gooit iedereen zijn of haar 4 dobbelstenen en vormt er heimelijk een jaartal mee. Daarna verplaatsen spelers om de beurt (hoogste jaar eerst) hun pion naar het juiste tijdvak op het speelbord om tijdkristallen en/of schatten uit het verleden te verzamelen.
Tijdkristallen zijn punten waard, maar je kunt ze ook gebruiken om schatten op het speelbord- en ten hoogste 2 dobbelstenen te veranderen. Schatten van het verleden leg je op je spelersbord. Er zijn 5 soorten en elke soort scoort op een eigen manier punten. Zodra een speler 10 of meer schatten heeft wordt de ronde afgemaakt. Punten worden geteld en de speler met de meeste punten wint.
Hieronder vind je mijn uitgebreidere speluitleg van Time Collectors. Die deel ik op in de volgende onderdelen:
- Voorbereiding
- Spelverloop
- Einde van het spel
3.1 – Voorbereiding
Leg het speelbord op tafel. Schud de schatten uit het verleden, vorm een open trekstapel en leg er 4 open op het speelbord (laagste jaartal eerst). Schud ook de doelkaarten, leg er 5 open rond het midden van het speelbord en doe de rest terug in de doos. Plaats de tijdkristallen op het speelbord.
Elke speler kiest een kleur en krijgt een spelersbord, 4 dobbelstenen, 1 tijdkristal en een zichtscherm. Leg van alle spelers hun fiche op het vakje naast jaartal 8053. Bepaal de startspeler en je kunt beginnen.
3.2 – Spelverloop
Je speelt Time Collectors in een onbepaald aantal rondes. Elke ronde bestaat uit de volgende fasen:
- Jaartal bepalen
- Beurtvolgorde bepalen
- Tijdreizen
1. Jaartal bepalen
Eerst dobbelen alle spelers tegelijk hun dobbelstenen achter hun zichtscherm. Daarna maken ze met de 4 getallen een jaartal. Het spreekt voor zich dat je de cijfers tijdens deze fase niet mag veranderen.
2. Beurtvolgorde bepalen
Zodra iedereen een jaartal heeft bepaalt, worden de zichtschermen verwijderd en de jaartallen zichtbaar. De speler met het hoogste jaartal krijgt richtingkaart #1, die met het op één na hoogste jaartal #2, enzovoorts. De speler die #1 heeft voert als eerste fase 3 uit, gevolgd door #2, enzovoorts.
NB: Hebben twee spelers hetzelfde jaartal gekozen? Dan moeten ze een tijdkristal betalen, mits ze die hebben. Daarna beginnen alle spelers opnieuw met fase 1.
3. Tijdreizen
Deze fase bestaat uit een aantal subfasen.
Eerst mag je maximaal 2 dobbelstenen veranderen. Per dobbelsteen moet je daar wel een tijdkristal voor betalen. Je mag alleen de waarde veranderen, niet de volgorde van je dobbelstenen!
Verplaats daarna het fiche op het speelbord naar het jaartal dat is gevormd. Komt deze exact overeen met een van de vier jaartallen? Leg het fiche daar dan op. Komt deze niet overeen? Leg het fiche dan op het vak tussen twee jaartallen in.
Staan hier één of meer spelers? Betaal dan een tijdkristal aan één van die spelers. Je kiest zelf wie. Heb je geen tijdkristal? Dan gebeurt er niets. Blijf je op hetzelfde vak staan als waar je de vorige ronde stond? Dan hoef je nooit een tijdkristal te betalen aan spelers die er in de tussentijd bij zijn komen staan.
Sta je op een vak tussen twee jaartallen in? Dan moet je de schat pakken die er naast ligt. Je mag, zo vaak als je wilt en kunt, 1 tijdkristal betalen om de schat af te leggen en de bovenste schat van de open trekstapel er neer te leggen.
Sta je op een exact jaartal? Dan moet je de 2 schatten pakken die ernaast liggen. Je mag geen tijdkristallen betalen.
Sta je op 8053? Dan moet je én de kaart pakken en de actie van het ’toekomstveld’ uitvoeren. Je mag zelf weten in welke volgorde. De actie van het toekomstveld is een kaart van het speelbord afleggen en er een nieuwe neerleggen én 2 tijdkristallen nemen.
Vul, nadat je de kaart(en) hebt gepakt, de lege plekken direct weer aan van laag naar hoog.
Leg verzamelde ‘schatten uit het verleden’-kaarten op je spelersbord. Je bepaalt zelf waar, al zijn er 2 velden waar één specifieke soort moet liggen. Ook zijn er 3 velden die je een tijdkristal opleveren.
Voldoe je nu aan één of meer van de doelkaarten die midden rondom het speelbord liggen? Dan mag je er één pakken. Voldoe je er aan meer? Dan zul je tot een volgende beurt moeten wachten om een andere te pakken.
Ben je klaar met fase 3? Dan is de volgende speler aan de beurt. Is iedereen klaar met fase 3? Dan ga je naar de volgende ronde.
3.3 – Einde van het spel
Heeft een speler 10 of meer kaarten op zijn of haar spelersbord? Dan eindigt het spel na deze ronde.
Spelers krijgen punten voor:
- Schatten van het verleden-kaarten*
- Doelkaarten
- Tijdkristallen
*Er zijn 5 soorten schatten uit het verleden, die ieder op een eigen manier punten opleveren.
De grijze piramides (schoonheid) leveren 3, 7 of 12 punten op als je er respectievelijk 1, 2 of 3 van hebt. Je kunt meerdere setjes bij elkaar optellen. Heb je vier van deze kaarten? Dan krijg je 12 + 3 = 15 punten.
De groene plantjes (plantensoorten) leveren 4 punten op per kaart die niet een andere plant grenst.
De blauwe dierenpoten (diersoorten) leveren -3, 6, 12 of 20 punten op als je er respectievelijk 1, 2, 3 of 4+ van hebt. Dieren moeten horizontaal of verticaal aan elkaar grenzen.
De paarse kristallen (mineralen) leveren 0, 8 of 16 punten op als je er respectievelijk 1, 2 of 3 verschillende symbolen van hebt. Je kunt rondjes, ruiten en driehoeken verzamelen). Je kunt meerdere setjes bij elkaar optellen.
De bruine boeken (kennis) leveren 2 punten op per ‘iets’ dat je hebt verzameld. Bijvoorbeeld een soort schat of tijdkristal.
De speler met de meeste punten wint het spel.
4 – Time Collectors: Review
Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Time Collectors recensie op in de volgende onderdelen:
- Thema & Vormgeving
- Spelregels & Toegankelijkheid
- Strategie of Geluk?
- Spelmechanisme
- Interactie
- Herspeelbaarheid
Thema & Vormgeving
Tijdreizen… een concept waar veel theorieën over zijn en wat snel over-gecompliceerd raakt. Maar niet in Time Collectors. Je vormt simpelweg een jaartal waar je heen wil reizen, past eventueel je jaartal aan en verzamelt een of twee schatten. En die schatten leveren punten op. Easy peasy, no?
Het thema kent niet veel diepgang en voelt misschien nog een tikkeltje abstract aan, maar het doet wat het moet doen: het verduidelijkt het spelverloop en laat acties logisch aanvoelen.
Qua look en feel doet Time Collectors in mijn optiek veel goed. Ik vind de illustraties erg mooi en verrassend gedetailleerd. Voor elke unieke kaart is er zelfs een unieke tekening gemaakt. De speelborden én spelersborden zijn van dik karton en dus lekker stevig. En dan die dobbelstenen… Die vind ik niet alleen mooi, maar ze liggen – mede dankzij het gewicht – lekker in de hand.
Oké, persoonlijk had ik van licht- of donkerblauw nog een andere kleur gemaakt. Puur zodat je ze beter van elkaar kunt onderscheiden.
De tijdkristallen zijn prima. Ze hebben de herkenbare vorm die in vele andere spellen wordt gebruikt. Het enige dat anders is, is de kleur. Ook de zichtschermen dienen hun doel.
Ik mis wel een overzichtskaart waarop staat hoe elke kaart punten scoort. En goed, ze hadden voor elke speler een overzichtskaart kunnen toevoegen óf dit gewoon op de zichtschermen kunnen bedrukken.
Mijn laatste muggenzift zit bij het scoreblok. De velletjes zijn niet dubbelzijdig én zwart-wit. Je kunt wel kijken naar de symbolen, maar daar moet ik beduidend meer moeite voor doen dan dat ik alleen naar de kleur hoef te kijken.
Spelregels & Toegankelijkheid
De Time Collectors spelregels vind ik ondermaats. De opbouw en opmaak zijn goed. De vertaling daarentegen… laat ik het zo zeggen. Ik was blij dat het spelregelboekje ook de Engelse taal bevat zodat ik daar bepaalde delen nog kon controleren. De Nederlandse vertaling was soms onnodig lang, onduidelijk óf niet volledig.
Nou scheelt het dat het spelverloop van Time Collectors relatief eenvoudig is. Je kunt de complexiteit (en dus niet de gameplay) vergelijken met:
- Cascadia
- Challengers
- Carcassonne
- Trekking Through History
- Between Two Castles of Mad King Ludwig
Ik kan niet anders dan concluderen dat dit bordspel geschikt is voor een breed publiek. Zeker als je van de toegankelijke familiespellen houdt, zit je goed met Time Collectors.
Kijk alleen wel uit met valsspelers. Je dobbelt namelijk in het geheim achter je zichtscherm. Spelers zouden dus altijd een dobbelsteen kunnen veranderen naar iets wat ze nodig hebben (en niet hebben gegooid).
Ook moet het futuristische thema je natuurlijk aanspreken.
Strategie of Geluk?
Time Collectors is deels geluk, deels tactiek.
Het geluk zit met name in de dobbelstenen die je gooit en de kaarten die beschikbaar zijn tijdens je beurt. Je kunt de pech hebben dat je niet de getallen gooit die je nodig hebt (of het geluk dat ze ze wel gooit). En je kunt de pech hebben dat er geen bruikbare kaarten voor jou liggen als je aan de beurt bent (of het geluk dat ze er wel liggen).
Wat ik altijd fijn vind is als je iets aan de geluksfactor kunt doen. In Time Collectors kan dat tot zekere hoogte met tijdkristallen. Hier kun je dobbelstenen mee veranderen en ongewenste kaarten afleggen en vervangen voor eentje van de trekstapel. En belangrijk detail: de trekstapel is open dus je weet wat je ervoor krijgt.
Je kunt met Time Collectors weinig plannen. Daarom vind ik het niet strategisch. Je moet elke beurt opnieuw bepalen naar welk jaar je het beste kunt reizen. En daar kun je tactisch bij te werk gaan.
Wil je naar een specifiek tijdvak en verwacht je dat een andere speler daar ook heen wil? Probeer dan het jaartal zo hoog mogelijk te krijgen om te voorkomen dat die andere speler er eerder is dan jij. Dan raak je een kaart kwijt en je moet de ander nog een tijdkristal betalen ook.
Pak ook zeker wat boeken. Al kun je dit het beste doen op de helft van het spel of richting het einde. Je kunt ze wel aan het begin pakken, maar je weet nooit wat er komen gaat en wat je tegenstanders zullen sparen.
Pak je eerste dier vroeg in het spel. Zo heb je tijd genoeg om er nog eentje bij te pakken (en minpunten te voorkomen). Oja, en zet planten altijd in de hoeken van je spelersbord. Planten mogen namelijk niet aan elkaar grenzen. En er grenzen maar 2 velden aan de vakjes in de hoek :).
Zorg er bovendien voor dat je altijd tijdkristallen hebt. Als je niks kunt beïnvloeden, kan dat stiekem veel punten kosten.
Spelmechanisme
Ik zie de volgende spelmechanismen in Time Collectors terug.
Het eerste is Dice Rolling. Dit is niet anders dan het gooien van dobbelstenen en het geworpen resultaat gebruiken. Bij Time Collectors hebben de dobbelstenen 10 zijden. Je gooit met 4 dobbelstenen en met de resultaten maak je een jaartal.
Bekende spellen met dit mechanisme zijn Catan, Sagrada, Risk en Machi Koro.
Het volgende mechanisme is Worker Placement. Bij Worker Placement zijn er een aantal locaties op een speelbord waar je een speelfiguur kunt plaatsen om daar de actie te doen. Meestal zijn de plaatsen beperkt en vaak mag er niet meer dan één speelfiguur op zo’n locatie staan. In Time Collectors bepaalt het gemaakte jaartal waar je kunt staan. Je kunt altijd overal staan, maar als er ten minste één andere speler op die locatie staat, dan moet je één van die spelers een tijdkristal geven.
Worker Placement ken je misschien wel van Stenen Tijdperk, Rovers van de Noordzee, Everdell, De Verdwenen Ruïnes van Arnak en Viticulture.
Tot slot is er nog Set Collection. Tijdens het spel probeer je setjes te maken van speelmateriaal, kaarten, symbolen of andere elementen. Die setjes kunnen bonussen alsook punten opleveren. In Time Collectors leveren de ‘Schatten van het Verleden’ kaarten punten op. Hoewel elke kaartsoort dat op haar eigen manier doet, is de gemene deler dat je setjes moet maken.
Je ziet set collection ook terug in bijvoorbeeld 7 Wonders, Pandemic, Ticket to Ride: Europe, Terraforming Mars, Splendor en Jaipur.
Interactie
Time Collectors bevat meer interactie dan ik had gedacht. Dit betreft zowel passieve als agressieve interactie.
Zo zie je passieve interactie terug op het gebied van concurrentie. Spelers verzamelen kaarten om setjes te maken. En in de meeste gevallen pak je onbewust kaartjes weg die anderen ook kunnen gebruiken. Niet zozeer om hen te naaien, maar puur voor je eigen gewin.
Er zijn echter ook momenten waarbij je juist wél bewust kaartjes wegpakt voor de neus van een ander. Dit is agressiever van aard. En wat dacht je van ergens te gaan staan, waar je verwacht dat een andere speler ook komt te staan? Natuurlijk met een hoger jaartal, zodat JIJ een tijdkristal van de ander kunt krijgen.
Oja, dan is er ook nog het bovenste, blauwe vakje waar je tijdkristallen krijgt. Activeer je dit veld? Dan mag je ook een willekeurige kaart op het bord vervangen voor een nieuwe. Ook een goede manier om andere dwars te zitten.
Al met al kun je niet iets kapot maken of stelen wat een ander heeft gemaakt en verzameld, maar je kunt er wel doelbewust voor zorgen dat de verzameling binnen de perken blijft.
En ik wil graag benoemen dat spelers heimelijk hun dobbelstenen gooien. Aangezien je de dobbelstenen dus makkelijk zou kunnen manipuleren, is het spel niet echt geschikt om met valsspelers te doen ;).
Herspeelbaarheid
Ik vind de herspeelbaarheid van Time Collectors boven gemiddeld voor de eenvoud van het spel. Hetgeen je dobbelt is onvoorspelbaar en altijd anders, de kaarten komen nooit in dezelfde volgorde op het speelbord én de doelkaarten variëren bijna altijd. Hierdoor zijn potjes nooit hetzelfde.
De enige ‘maar’ in het verhaal is dat het spelverloop wat eentonig kan aanvoelen. Zeker als je liever zwaardere spellen speelt. Speel je spellen als Ticket to Ride helemaal kapot? Dan kun je hier ook lang plezier aan beleven.
Maar gaat je voorkeur toch uit naar de strategische spellen? Dan denk ik dat dit niet gevarieerd genoeg is.
Mijn Time Collectors review in het kort?
Ik vind Time Collectors een mooi vormgegeven bordspel met speelmateriaal van hoge kwaliteit. Wel zijn de Nederlandstalige spelregels ondermaats. Het spel biedt een goede mix van geluk en tactiek en veel interactie waarbij spelers elkaar (on)bewust dwarsbomen. De kracht zit ‘m echter in het thema en de niveau. Want ondanks dat het thema op een complex onderwerp berust (tijdreizen), weet Time Collectors dit eenvoudig te houden. Met een vergelijkbaar niveau als Ticket to Ride en Cascadia mag Time Collectors zich naar mijn mening dan ook een toegankelijk familiespel noemen!
5 – Time Collectors: Waar te koop?
Je kunt het spel Time Collectors online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl en Spelhuis.be.
Nu ben jij aan de beurt!
In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Time Collectors. Het werd bedacht door Mareva Beauchamps & Florian Sirieix en internationaal uitgebracht door Lubee Edition. Geronimo Games verzorgt de distributie in Nederland.
Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Time Collectors review met je.
Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!