De Verdwenen Ruïnes van Arnak – Expeditieleiders: Review, Speluitleg + Unboxing!

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Review, Speluitleg + Unboxing!

Ik houd niet bij hoe vaak ik een spel speel. Maar als ik dat deed, dan zou De Verdwenen Ruïnes van Arnak hoog in m’n lijstje staan. Niet alleen omdat ik het echt een vet spel vind, maar iedereen in een van m’n spellengroepjes ook.

Je kunt je voorstellen dat we erg nieuwsgierig waren naar de eerste uitbreiding van Arnak: Expeditieleiders.

In dit blog laat ik je VEEL foto’s zien, vertel ik wat het toevoegt én deel ik mijn De Verdwenen Ruïnes van Arnak: Expeditieleiders review!

Voordat je begint met lezen: White Goblin Games gaf mij de uitbreiding Expeditieleiders zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.

Zoals je op het mysterieuze eiland Arnak meerdere locaties vindt, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:

  1. Algemene Informatie
  2. Unboxing
  3. Wat voegt het toe?
  4. Review
  5. Waar te koop?

1 – Algemene Informatie

2 – Unboxing

Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.

Wat zit er in de doos?

Je krijgt het volgende speelmateriaal bij de De Verdwenen Ruïnes van Arnak – Expeditieleiders:

  • 1 Nieuw onderzoeksbord (dubbelzijdig)
  • 1 Rode maanstad
  • 18 Nieuwe voorwerpkaarten
  • 13 Nieuwe artefactkaarten
  • 5 Nieuwe niveau 1 locatietegels
  • 3 Nieuwe niveau 2 locatietegels
  • 4 Nieuwe assistenttegels
  • 4 Nieuwe afgodsbeelden
  • 5 Nieuwe bewakertegels
  • 6 Nieuwe spelersborden
  • 1 Archeoloog
  • 1 Arendfiche
  • 1 Aktetastegel
  • 3 Snackfiches
  • 4 Tenttegels
  • 6 Expeditieleiderfiches
  • 1 De Verdwenen Ruïnes van Arnak Expeditieleiders spelregels

Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.

Hieronder zie je de voorkant van de doos:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Voorkant Doos

Dit is de achterkant:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Achterkant Doos

En dit is de binnenkant:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Binnenkant Doos

Je vindt de Arnak Expeditieleiders spelregels terug in een boekje van 24 bladzijden. Het boekje is A5 formaat (de helft dus in vergelijking met die van het basisspel).

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Spelregels

Als eerste krijg je een nieuw onderzoeksbord. Deze is dubbelzijdig en brengt 2 nieuwe tempels in het spel. De Apentempel en Hagedistempel:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuw Onderzoeksspoor Apentempel
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuw Onderzoeksspoor Hagendistempel

Daarnaast krijg je een Rode Maanstaf:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Rode Maanstaf

En wat zou een Arnak uitbreiding zijn zonder nieuwe kaarten? Precies. Daarom krijg je nieuwe voorwerpen en artefacten:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Voorwerpkaarten
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Artefactkaarten

Ook zijn er een paar nieuwe assistenttegels:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Assistenttegels

Als je met de uitbreiding Expeditieleiders speelt, wordt aangeraden om het artefact en de assistenttegel uit het basisspel (links) te vervangen met die van de uitbreiding (rechts):

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Vervangend Speelmateriaal

Je krijgt nieuwe locatietegels van niveau 1 en 2:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Locatietegels Niveau 1
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Locatietegels Niveau 2

Uiteraard krijg je ook wat nieuwe bewakers:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Bewakertegels

En je krijgt nieuwe afgodsbeelden:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Nieuwe Afgodsbeelden

Het meest interessant aan deze uitbreiding zijn de expeditieleiders. Zoals de naam als suggereert brengt deze expansion 6 expeditieleiders die spelers unieke vaardigheden in het spel geven. Hieronder zie je per expedieleider het spelersbord, de startkaarten en eventueel aanvullend speelmateriaal dat erbij hoort.

Te beginnen met de Kapitein, die een extra grijze archeoloog krijgt:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Kapitein Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Kapitein Startkaarten
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Archeoloog

Dan de Valkenier, die een arendfiche krijgt:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Valkenier Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Valkenier Startkaarten
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Arendfiche

De Barones, die geen aanvullend speelmateriaal krijgt (maar een bijzondere startkaart (Express Bezorging)):

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Barones Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Barones Startkaarten

De Professor, die een aktetas krijgt:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Professor Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Professor Startkaarten
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Aktetastegel

De Verkenner, die snackfiches krijgt:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Verkenner Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Verkenner Startkaarten
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Snackfiches

En tot slot Mysticus, die geen extra speelmateriaal heeft maar wel een extra breed spelersbord:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Mysticus Tableau
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Mysticus Startkaarten

Spelers kunnen met de expeditieleiderfiches willekeurig een expeditieleider toekennen aan het begin van het spel:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Fiches

Bovendien stellen de expeditieleiders zelf geen kleur voor. De spelerskleur wordt bepaald op basis van de tenttegel die je kiest:

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Tenttegels

3 – Arnak Expeditieleiders: Wat voegt het toe?

Wat voegt deze uitbreiding toe?

Met de uitbreiding Expeditieleiders worden de volgende elementen aan De Verdwenen Ruïnes van Arnak toegevoegd:

  1. De expeditieleiders
  2. Nieuwe onderzoekssporen
  3. Nieuwe effecten
  4. Rode Maanstaf
  5. Extra speelmateriaal

3.1 – De expeditieleiders

De eerste, en tevens grootste, toevoeging van de uitbreiding Expeditieleiders zijn (hoe kan het ook anders) expeditieleiders. Er zijn er 6 en elke leider heeft een eigen moeilijkheidsgraad. Van makkelijk naar moeilijk zijn dat:

  • Kapitein
  • Valkenier
  • Barones
  • Professor
  • Verkenner
  • Mysticus

Aan het begin van het spel kiest (of krijgt) elke speler een expeditieleider en neemt bijbehorend spelersbord, startkaarten en extra speelmateriaal. Je kiest een kleur en neemt de tenttegel.

Alle leiders hebben 2 blauwe velden op hun spelersbord die met afgodsfiches geactiveerd kunnen worden als vrije actie. Je hoeft niet het 1e en 2e veld met een afgodsfiche te bedekken alvorens je het 3e of 4e veld kunt gebruiken.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: De Kapitein op Tafel

Elke expeditieleider heeft een unieke vaardigheid. Die leg ik hieronder uit.

De Kapitein krijgt een 3e archeoloog en mag een keer per ronde een archeloog op zijn of haar spelersbord plaatsen om de zilveren eigenschap van een assistenttegel op het speelbord te activeren.

De Valkenier legt een arendfiche op het spoor van zijn of haar spelersbord. Met bepaalde acties kun je die naar voren schuiven om niveaus te bereiken. Elk niveau levert een vrije- of hoofdactie op. Na activatie schuif je het arendfiche terug naar het begin van het spoor.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: De Barones op Tafel

De Barones krijgt aan het begin van rondes 2-5 een munt en speelt met een speciale handkaart: Express Bezorging. Deze neem je aan het einde van elke ronde weer op handen (daarna vul je je hand met 4 kaarten van de trekstapel aan). Zodra je een voorwerp koopt of ontvangt mag je de Express Bezorging spelen om het voorwerp op handen te nemen.

De Professor krijgt aan het begin van rondes 2-5 een kompas of tablet. Ook heeft deze speler een aktetas waar kompassen en tablets (soms) in bewaard moeten worden. Met het materiaal uit deze tas kan de Professor artefacten kopen of activeren. Bovendien heeft een Professor een eigen archief met 3 artefacten die alleen hij of zijn mag kopen.

De Verkenner krijgt 3 snackfiches (twee vanaf ronde 1 en één vanaf ronde 3) en speelt met slechts 1 archeoloog. Elke keer als de Verkenner een bepaalde locatie wil bezoeken moet de speler een snackfiche leggen op de locatie die hij of zij verlaat (en eventuele kosten van het snackfiche betalen). Je mag niet naar een locatie met snackfiche. Zijn je snackfiches op? Dan kun je niet meer verplaatsen.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Handkaarten van de Mysticus in Hand

De Mysticus krijgt een iets breder spelersbord, heeft plek voor 5 afgodsbeelden en mag vernietigde angstkaarten op zijn of haar ritueelstapel leggen. Door één van de vier startkaarten te vernietigen of het afgodsbeeldeffect te gebruiken, mag deze speler 2, 3 of 4 angstkaarten van de ritueelstapel verwijderen om respectievelijk:

  • Een muntje en kompas te ontvangen
  • Een artefactkaarten met 3 kompassen korting te kopen
  • Een bewaker op een locatie van je archeoloog gratis te verslaan

Daarnaast krijgt deze speler aan het begin van rondes 2-5 een extra angstkaart op handen. De Mysticus begint elke ronde dus met 6 handkaarten. Zijn er geen angstkaarten meer? Dan wordt dit genegeerd.

Over het algemeen kun je meer realiseren met expeditieleiders dan de spelersborden uit het basisspel.

3.2 – Nieuwe onderzoekssporen

Ten tweede kun je met de uitbreiding kiezen voor 2 nieuwe onderzoekssporen (of tempels). In het basisspel heb je een dubbelzijdig speelbord en daarmee 2 verschillende tempels. Met de uitbreiding Expeditieleiders krijg je een dubbelzijdig bord die je over de bestaande tempel kunt heen leggen.

Aan de ene kant van dit bord staat de Apentempel. Nieuw aan dit onderzoeksspoor is dat er een artefactkaart op komt te liggen. Bereikt je vergrootglas dit veld? Dan mag je een tablet betalen om de eigenschap eenmalig te activeren.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Nieuw Onderzoeksspoor

Aan de andere kant staat de Hagedistempel. Hier komt een bewaker op te liggen die verslagen kan worden door één speler. Er is ook een locatie waarbij je een (ongebruikt) afgodsfiche moet betalen om verder te kunnen.

Beide tempels voegen nog iets nieuws toe: Als je de op twee na laatste rij bereikt met je vergrootglas, mag je al bronzen tempeltegels kopen. Als je de op één na laatste rij bereikt mag je de zilveren kopen. En bij de laatste rij natuurlijk ook de gouden tempeltegels.

Het is moeilijker om met de nieuwe onderzoekssporen het hoogste niveau te bereiken dan bij de oude onderzoekssporen. Omdat je met expeditieleiders meer kunt realiseren dan slechts het basisspel, wordt geadviseerd om expeditieleiders te gebruiken als je met een nieuw onderzoeksspoor speelt.

3.3 – Nieuwe effecten

Met deze uitbreiding worden talloze nieuwe symbolen en effecten aan het spel toegevoegd.

Hieronder vind je voorbeelden van de meest vernieuwende:

  • Draai een gebruikte bewaker om, om diens gunst (later of nu) nogmaals te gebruiken.
  • Gebruik het (zilveren of gouden) effect van een zichtbare assistent op het speelbord.
  • Activeer een onbezette locatie (niveau 1), vernietig deze en leg er een afgodsfiche op. Deze kan weer opnieuw ontdekt worden.
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: Symbool om Locatie te Vernietigen

3.4 – Rode Maanstaf

Je kunt de Rode Maanstaf gebruiken in plaats van de Blauwe Maanstaf. Speel je met de Rode Maanstaf? Dan verwijder je aan het einde van elke ronde de 2 artefacten en 2 voorwerpen die het dichtst bij deze staf liggen. Zo kun je een iets groter verloop in voorwerpen en artefacten krijgen.

Yes. Deze toevoeging kun je natuurlijk ook gewoon met de blauwe staf spelen. Al kan de rode een visuele reminder zijn van deze regelwijziging.

3.5 – Extra speelmateriaal

Tot slot voegt De Verdwenen Ruïnes van Arnak Expeditieleiders extra speelmateriaal toe. Waar moet je dan aan denken?

  • Nieuwe voorwerpkaarten
  • Nieuwe artefactkaarten
  • Nieuwe locatietegels
  • Nieuwe bewakers
  • Nieuwe assistenttegels
  • Nieuwe afgodsbeelden
De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Nieuwe Locaties op Speelbord

Dit speelmateriaal zie ik als ‘extra’, omdat het niet extreem vernieuwend is. Behalve dat je op bepaalde onderdelen nieuwe symbolen met nieuwe effecten (zoals in 3.3 uitgelegd) terugvindt.

4 – Arnak Expeditieleiders: Review

Om mijn mening goed over te brengen, bespreek ik in deze Verdwenen Ruïnes van Arnak Expeditieleiders recensie elk van de toevoegingen apart.

Expeditieleiders

Ik heb een beetje mixed feelings over de verschillende niveaus van de expeditieleiders. Dus dat de ene makkelijker is dan de andere. Want mijn speelgenoten en ik zijn aan elkaar gewaagd. Dus wie neemt dan de moeilijkere en wie de makkelijkere?

Ik zie liever dat er 6 expeditieleiders zijn met ieder een unieke vaardigheid, los van complexiteit. Tuurlijk, de huidige insteek is handig als je met verschillende speler-niveaus De Verdwenen Ruïnes van Arnak gaat spelen. Dat is bij onze groep alleen niet het geval en daarom past het net niet helemaal lekker.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: De Verkenner op Tafel

Daarnaast heb ik problemen met de Verkenner. Naar mijn mening is deze het moeilijkst en niet de Mysticus. Sterker nog, mijn hele speelgroep van de donderdagavond (inclusief ikzelf) vind de Verkenner ook gewoon niet leuk.

Je hebt een archeoloog minder, kunt per ronde slechts 3 of 4 keer bewegen én je hebt geen enkel voordeel. Nouja, misschien dan dat je nooit een angstkaart krijgt als je weggaat bij een monster. Dat valt alleen in het niet ten opzichte van andere leiders.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Handkaarten van de Verkenner in Hand

Zelfs als je geluk hebt en wat voorwerpen kunt kopen waarmee je mag graven zonder je archeoloog te verplaatsen, is het gewoon niet te doen.

Dus… de Verkenner is voor mij een beetje no go geworden.

Nou, genoeg met al die negativiteit.

Er zijn namelijk wel degelijk positieve elementen aan de expeditieleiders. In mijn De Verdwenen Ruïnes van Arnak review noemde ik al dat spelers gedurende het spel veelal bezig zijn met hetzelfde. En dat voelt soms een beetje saai.

Met Expeditieleiders wordt dit probleem deels opgelost. Spelers krijgen iets meer hun eigen project. Dat geldt vooral voor de Mysticus en de Professor, al zie je het ook bij andere leiders.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders: De Professor op Tafel

Hoewel ik dus kritisch ben op het systeem achter de expeditieleiders en vooral de Verkenner, waardeer ik wel het asymmetrische karakter die ze het spel brengen.

Nieuwe onderzoekssporen

De nieuwe onderzoekssporen zijn pittiger dan die uit het basisspel en zorgen vooral voor wat variatie. Dat doen ze niet alleen met nieuwe symbolen (daarover later meer), maar ook met een artefact of bewaker op het spoor. Leuk detail vind ik dat bij één tempel het vergrootglas en boek moeten worden opgesplitst.

De beste toevoeging vind ik zonder twijfel dat je tempeltegels kunt kopen als je het einde nog niet hebt gehaald. Ten eerste balanceert dit het basisspel wat beter. Ten tweede is het noodzaak. Immers, het is moeilijker om het einde van het spoor te bereiken. Als je dan helemaal geen tempeltegels kunt kopen voelt dat ook een beetje lullig.

Nieuwe effecten

Ik ben eigenlijk over alle nieuwe effecten goed te spreken. Sowieso vind ik het een groot pluspunt dus ze naadloos in het basisspel passen.

M’n favorieten zijn zonder twijfel het vernietigen van een locatie en het gebruiken van een zilveren of gouden assistent, die op het speelbord ligt.

Het komt zo vaak voor dat heel dat bord vol ligt met locaties en dat alle monsters al zijn verslagen. Dan wordt het een beetje saai. Met de nieuwe actie van de Hagedissentempel (vernietig een locatie) komt daar verandering in. Deze actie had van mij misschien zelfs vaker mogen terugkomen.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Nieuwe Assistenten op Speelbord

Wat assistenten betreft: de een is gewoon beter dan de andere. Aangezien je maximaal 2 assistenten mag hebben, moet je best wat geluk hebben met wat er op het speelbord ligt. En soms heb je gewoon pech. Juist dan is de nieuwe actie, waarbij je gebruik mag maken van assistenten op het speelbord, een welkome toevoeging.

Rode maanstaf

In het basisspel had je die blauwe maanstaf. Aan het einde van een ronde werd aan beide kanten 1 kaart vernietigt. Met de rode maanstaf vernietig je 2 kaarten links en 2 kaarten rechts (dus 2 kaarten meer dan in het basisspel).

Ook dit vind ik een toffe toevoeging. Het had alleen niet met een hele nieuwe staf gehoeven. Het betreft namelijk gewoon een regelwijziging. Maar oké, misschien dat de rode staf je net dat geheugensteuntje geeft dat je nodig hebt…

Extra speelmateriaal

Het extra speelmateriaal zorgt gewoon voor extra variatie. Dat is natuurlijk altijd fijn als je een bordspel veelvuldig speelt. Bijkomend pluspunt is ook dat de iconografie van nieuwe effecten bijna vanzelfsprekend is. Je hoeft er dus niet eens veel nieuws voor te leren. En weet je een symbool even niet? Dan heb je nog altijd het handige nieuwe overzichtsblad.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Nieuwe Artefacten op Speelbord

Final thoughts…

Ik vind het knap hoe moeiteloos Expeditieleiders aan het basisspel kan worden toegevoegd. Ook al heb je het basisspel nooit gespeeld, dan kun je prima met deze uitbreiding beginnen.

Dit is een groot voordeel, maar in mijn ogen niet het grootste voordeel. Dat is namelijk dat deze uitbreiding bepaalde elementen die ik in het basisspel minder vond, weet op te lossen.

Ik vind dat iedereen in het basisspel teveel bezig is met hetzelfde. Dankzij de nieuwe expeditieleiders en onderzoekssporen is dit minder het geval. Elke speler kan het spel nu toch wat anders aanvliegen. En dat vind ik fijn.

Daarnaast vind ik de Rode Staf, of eigenlijk de spelregels die het met zich meebrengt, een waardevolle toevoeging. Want naar mijn mening kwamen er te weinig nieuwe voorwerpen en artefacten voorbij in het basisspel. Door aan weerszijden van de staf 2 kaarten te verwijderen in plaats van 1, vergroot je de doorloop van kaarten. Plus het zorgt voor extra spanning. Immers, kaarten die je wil kopen gaan sneller uit het spel.

Tot slot vond ik het jammer wanneer in het basisspel alle locaties waren ontdekt. Hierdoor viel een enerverende ervaring (het ontdekken van locaties) weg. Dankzij het nieuwe effect bij de Hagedistempel (waarmee je een niveau 1 locatie mag verwijderen, zodat deze opnieuw ontdekt kan worden) houd je die enerverende ervaring wat langer in stand. En dat vind ik tof.

Zoek je een handige manier om het speelmateriaal op te bergen? Check dan de Folded Space insert voor Arnak.

De Verdwenen Ruïnes van Arnak - Expeditieleiders op Tafel

Mijn Arnak Expeditieleiders review in het kort?

Ik vind Expeditieleiders een onmisbare uitbreiding voor De Verdwenen Ruïnes van Arnak. Hoewel de asymmetrische expeditieleiders, de nieuwe onderzoekssporen én de nieuwe effecten voor extra variatie zorgen, is er iets anders wat ik meer waardeer. Ik waardeer vooral dat deze uitbreiding moeiteloos te combineren is met het basisspel én dat het beperkingen, waar ik in het basisspel tegenaan liep, voor een groot deel weet op te lossen. Ik kan niet meer zonder :)!

5 – Arnak Expeditieleiders: Waar te koop?

Je kunt De Verdwenen Ruïnes van Arnak: Expeditieleiders online bestellen bij o.a. bol.com, Spellenrijk.nl, Valhallaboardgames.nl, WhiteGoblinGames.nl en Spelhuis.be.

Nu ben jij aan de beurt!

In dit blog heb ik je verteld over Expeditieleiders, de eerste uitbreiding voor het prachtige bordspel De Verdwenen Ruïnes van Arnak. Ook deze expansie werd bedacht door Elwen & Mín en geïllustreerd door Jiří Kůs, Ondřej Hrdina, Jakub Politzer, František Sedláček & Milan Vavroň. Waar Czech Games Edition de internationale uitgave heeft gedaan, heeft White Goblin Games de uitbreiding Expeditieleiders in het Nederlands uitgebracht.

Als je nog vragen hebt over deze uitbreiding, stel ze dan gerust in een reactie.

Wil je graag jouw recensie geven? Deel je mening dan in een reactie. Dan hebben andere lezers er ook wat aan :).

Voor de hoofdafbeelding van dit blog heb ik een foto gebruikt van Antonios Ntoumas via Pixabay en van Fopenfeestwinkel.nl.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *