Voor Virtù gaan we terug naar de tijd van de Italiaanse Renaissance. Volgens Niccolò Machiavelli (filosoof, diplomaat, strateeg en nog veel meer) stond Virtù voor de ‘kunst van het regeren‘. Door het hebben van een sterke staat kon je grootse dingen realiseren. En dat is precies wat je in dit bordspel gaat proberen.
In dit blog laat ik je veel foto’s zien van het speelmateriaal, geef ik de speluitleg én deel ik mijn Virtù bordspel review met je!
Voordat je begint met lezen: Geronimo Games gaf mij het bordspel Virtù zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.
Zoals je na de Middeleeuwen meerdere Italiaanse families vond die om de macht streden, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:
1 – Algemene Informatie
- Soort spel: Bordspel
- Aantal Spelers: 2-5 Personen
- Speelduur: 60-150 Minuten
- Vanaf Leeftijd: 14 Jaar
- Uitgever: Geronimo Games
- Spelauteur: Pascal Ribrault
- Illustrator: R. Gewska, Svetlana Pikul, Alena Stepanova & Fabrice Weiss
- Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spellenwinkel.nl – Valhallaboardgames.nl – Spelhuis.be
2 – Unboxing
Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.
Wat zit er in de doos?
Je krijgt het volgende speelmateriaal bij Virtù:
- 1 Dubbelzijdig speelbord
- 1 Groot prestigebord / invloedsbord
- 1 Klein prestigebord
- 5 Spelersborden
- 90 Machtschijven
- 32 Leger meeples
- 25 Handlanger meeples
- 5 Actiemarkers
- 57 Tegels:
- 31 Stadstegels
- 14 Titeltegels
- 5 Kathedraaltegels
- 5 Gildetegels
- 2 Tegels voor 2 spelers
- 56 Personenkaarten
- 15 Familiekaarten voor 3-5 spelers
- 13 Familiekaarten voor 2 spelers
- 10 Aflaatkaarten
- 10 Mecenaatsbonussen
- 8 Verboden steden fiches
- 11 Gevechtsfiches
- 5 Kathedralen
- 45 Geldfiches (florijnen):
- 30 van 1 Florijn
- 15 van 5 Florijn
- 5 Overzichtskaarten
- 1 Scoreblok
- 1 Virtù spelregels: De Kunst van het Regeren (voor 3-5 spelers)
- 1 Virtù spelregels: De Italiaanse Oorlogen (voor 2 spelers)
Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.
Hieronder zie je de voorkant van de doos:
En dit is de achterkant:
Zo ziet de binnenkant er uit:
Je vindt de Virtù spelregels terug in 2 boekjes. In het boekje “De Kunst van het Regeren” staan de spelregels terug voor 3-5 spelers. In het boekje “De Italiaanse Oorlogen” vind je de aangepaste spelregels terug voor 2 spelers. Hieronder zie je “De Kunst van het Regeren” die maar liefst 24 bladzijden dik is:
Hieronder zie je “De Italiaanse Oorlogen” die 12 bladzijden dik is:
Het speelbord is dubbelzijdig. Hieronder zie je de zijde voor 3 en 4 spelers:
En hieronder de zijde van 2 en 5 spelers:
Naast het speelbord komt een pestigebord te liggen:
Aan de achterzijde van dat prestigebord staat een invloedsbord voor de variant met 2 spelers:
Daarnaast is er ook nog een klein prestigebord voor de 2 speler versie:
Voor elke speler is er een spelersbord:
De blauwe en gele zijn dubbelzijdig. Op de achterkant staat een spelersbord voor de 2 speler versie:
Elke speler krijgt een actiemarker, machtschijven, handlanger meeples en leger meeples:
Daarnaast krijgt elke speler ook een set familiekaarten:
Er zijn aangepaste familiekaarten voor een potje met 2 spelers:
Elke speler begint ook met een aantal stadstegels:
Daarnaast zijn er meerdere steden in Italië in te nemen. Daar kun je dan ook weer stadstegels voor krijgen:
Daarnaast zijn er ook nog titeltegels:
Én er zijn nog kathedraal- en gildetegels:
Met kathedraaltegels komen er kathedralen in het spel:
Gedurende het spel kun je nieuwe mensen inhuren. Dat doe je via personenkaarten:
Ook kun je mecenaatsbonussen behalen:
Tijdens het spel Virtù kun je een soort lening nemen in de vorm van een aflaatkaart:
De munteenheid waarmee je speelt is de Florijn. Daar heb je muntjes met waarde 1 en 5 van:
Tijdens oorlogen komen gevechtsfiches nog van pas:
En afhankelijk van het aantal spelers moeten er nog weleens wat steden worden uitgesloten van het spel. Dat doe je met de Verboden Steden fiches:
Dan is er voor elke speler nog een overzichtskaart. Deze is dubbelzijdig. Aan de ene kant staat het spelverloop voor 3-5 spelers en op de andere kant voor 2 spelers:
Tot slot kun je aan het einde van het spel de scores berekenen via het scoreblok:
3 – Virtù Bordspel: Speluitleg
Heb je een vraag over de spelregels van Virtù? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!
Hieronder lees je eerst mijn korte Virtù speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.
Hoe speel je het bordspel Virtù?
In Virtù zijn jij en je tegenstanders Italiaanse politieke entiteiten die tijdens de Renaissance hun macht proberen te vergroten.
Iedere speler heeft een eigen paleis en domein. In het paleis liggen kaarten (personen) en in je domein liggen tegels (titels en eigendomsbewijzen van steden). Op zowel kaarten als tegels staan middelen waarmee je acties en nieuwe personenkaarten kunt betalen.
Elke ronde verplaats je jouw marker naar een andere zaal in je paleis om daar een actie te activeren. Acties zijn besturen, aan mecenaat doen, handel drijven, annexeren, oorlog voeren en complotten smeden. Zodra iedere speler één actie heeft gedaan mag je jouw paleis reorganiseren, moet je legers betalen en/of uitbreiden én mag je nieuwe personen inhuren.
Je krijgt o.a. punten door steden te annexeren en/of veroveren, te investeren in kunst en wetenschap én religieuze invloed te realiseren. De speler met de meeste punten wint het spel.
Hieronder vind je mijn uitgebreidere speluitleg van Virtù. Die deel ik op in de volgende onderdelen:
- Voorbereiding
- Spelverloop
- Acties
- Einde van het spel
Let op, de regels zijn dusdanig uitgebreid, dat ik niet alles tot in detail zal behandelen. Mijn doel is vooral om je overkoepelend een idee te geven van hoe het spel werkt en wat je zoal kunt doen.
3.1 – Voorbereiding
Verdeel, afhankelijk van het aantal spelers, de juiste families en bijbehorend speelmateriaal onder de spelers. Leg de familiekaarten naar wens in je paleis, plaats de marker op het veld waar je de eerste actie wil doen en leg al je eigen stadstegels boven je paleis.
Plaats het speelbord op tafel en leg de personenkaarten, aflaatkaarten, stadstegels, titeltegels, kathedraaltegels en mecenaatsbonussen ernaast. Vorm een voorraad van geld, gevechtsfiches, kathedralen en overige handlangers van de spelers.
Leg een markeerschijf en één leger op het speelbord bij elke stad die op je stadstegels staan. Plaats het bordje met het Steden- en Mecenaatspoor naast het speelbord. Plaats op beide sporen én op de spelersvolgorde nog een machtschijf.
Hieronder zie je hoe de startopstelling er voor 2 spelers uit ziet:
3.2 – Spelverloop
In Virtù speelt je een vooraf onbepaald aantal rondes. Elke ronde bestaat uit 3 fasen:
- Fase 1: Begin van de lente
- Fase 2: Einde van de lente
- Fase 3: De winter
Fase 1:
Tijdens Fase 1 doen spelers om de beurt een actie. Daarbij verplaatsen ze hun marker met de klok mee naar de volgende zaal in hun paleis. De eerste 2 zalen zijn gratis. Je mag 1 x per ronde 2 florijnen betalen en meermaals per ronde pijl-symbolen gebruiken om een extra zaal verder te gaan. Het veld waarop je marker eindigt, bepaalt welke actie je gaat doen. De acties leg ik in 3.3 – Acties uit.
Fase 2:
Als alle spelers hun actie hebben gedaan, begint Fase 2. Tijdens deze fase worden eerst belegeringen (door de actie Oorlog Voeren) afgehandeld. Spelers zullen dan extra steden veroveren. Vervolgens wordt, op basis van het aantal beheerste steden per speler, de beurtvolgorde aangepast. De speler met de meeste steden wordt startspeler en de speler met de minste steden wordt laatste.
Fase 3:
In Fase 3 voeren spelers om de beurt de volgende 5 stappen uit:
- Geld betalen voor soldaten op je speelbord
- Paleis reorganiseren
- Kaarten of tegels kopen
- Legers rekruteren
- Alliantie aangaan
De eerste stap is verplicht. Stap 2 t/m 5 zijn vrijblijvend. Een korte toelichting per stap:
Soldaten waar je niet voor betaalt worden van het speelbord verwijderd.
Door je paleis te reorganiseren kun je ongebruikte kaarten van de buitenste velden (Cortigiano velden) naar een zaal verplaatsen of ander Cortigiano veld verplaatsen. Zo kun je acties veranderen en/of sterker maken. Bovendien maak je zo ruimte voor nieuwe kaarten.
Je hebt in het begin namelijk maar 3 vrije Cortigiano velden. Zijn die bezet? Dan heb je geen plek om nieuwe kaarten neer te leggen. Nieuwe tegels kun je altijd kwijt in je domein.
Je kunt nieuwe legers bij startsteden plaatsen voor 1 florijn per leger of bij andere steden van jou voor 3 florijnen per leger.
Een alliantie met het Koninkrijk Frankrijk, het Ottomaanse Rijk of het Heilige Roomse Rijk levert je tijdens het spel een extra middel op en aan het einde van het spel een extra punt.
Na Fase 3 zit de ronde erop en begint de volgende ronde weer met Fase 1.
Tot slot
Je mag tijdens de Lente (Fase 1 en Fase 2) en de Winter (Fase 3) een aflaatkaart de zaal leggen waarvan je de actie uitvoert. Hiervoor krijg je direct 1 kroon of 3 munten tot je beschikking. Let wel, deze kaart blokkeert de actie in die zaal. Bovendien is elke aflaatkaart 1 minpunt aan het einde van het spel.
Je mag aflaatkaarten verwijderen door 1 kruis of 2 kronen te betalen als je marker op- of voorbij de kaart gaat.
3.3 – Acties
Voor de goede orde:
Je hebt een actiesymbool. Dat is een gouden symbool die in zalen en op de meeste personenkaarten staat. Zodra je marker op zo’n symbool eindigt, kun je de actie uitvoeren.
Dan heb je ook nog middelen. Dit zijn gekleurde symbolen die op enkele zalen, alle personenkaarten, alle tegels én bij allianties staan. Per kaart en tegel mag je slechts 1 middel-soort gebruiken.
Middelen op ongebruikte tegels en personenkaarten op Cortigiano velden kun je voor elke actie gebruiken. Na het gebruik draai je de kaart om.
Middelen op personenkaarten in de zalen van je paleis mag je alleen gebruiken als je marker in diezelfde zaal staat. Deze kaarten draai je niet om.
Nu dat concept helder is, gaan we naar de acties:
- Besturen
- Aan Mecenaat doen
- Handel drijven
- Annexeren
- Oorlog voeren
- Complotten smeden
Met de actie Besturen mag je per kroon of kruis 2 gebruikte tegels terugdraaien of een alliantiebonus opnieuw activeren. Zo kun je de middelen weer gebruiken. Je mag meerdere middelen inzetten om de actie vaker uit te voeren.
Met de actie Aan Mecenaat doen betaal je de middelen die naast het mecenaatspoor staan. Bij niveaus 2 en 4 krijg je een mecenaatbonus. Dat is een kaart of tegel die een permanent voordeel oplevert. Ook levert het bereikte niveau 1, 2 of 3 punten op aan het einde van het spel.
Met de actie Handel drijven krijg je 2 florijnen per schip dat je betaalt.
Met de actie Annexeren kun je een neutrale stad die aan één van jouw steden grenst op diplomatieke wijze overnemen. Je betaalt dan het aantal kronen gelijk aan de waarde van de stad + 1. Wil je een havenstad annexeren? Dan dien je per zee die je oversteekt ook een schip te betalen. Als je de stad hebt geannexeerd ontvang je bijbehorende stadstegel met de gekleurde kant naar boven.
Met de actie Oorlog voeren kun je een neutrale of bezette stad gaan aanvallen. Je betaalt 1 paard of 1 schip om respectievelijk 1 leger naar een aangrenzende stad te verplaatsen of over 1 zee te verplaatsen. Bereiken legers een neutrale of bezette stad? Dan stopt de beweging. Wel mag je andere legers nog verplaatsen. Het is dus mogelijk om meerdere steden tegelijk gaan aan te vallen.
NB: Willen 2 spelers eenzelfde stad aanvallen? Dan ontstaat er tijdens fase 2 van de ronde eerst een slagveld. Daar komt 1 winnaar uit die met de overgebleven legers de stad mag aanvallen.
Tijdens fase 2 van de ronde worden, in spelersvolgorde, de aanvallen afgehandeld.
De aanvaller telt zijn gevechtskracht bij elkaar op (legers + gevechtsfiches). De verdediger doet dit ook (stadswaarde, legers en gevechtsfiches). Heeft de aanvaller een hogere waarde? Dan neemt hij de stad over. Hij neemt de schijf van de verslagen speler als trofee*, krijgt de stadstegel (omgedraaid!) en plaatst een schijf van zichzelf op de stad.
*Je kunt niet meer dan 1 schijf per speler als trofee hebben!
De aanvaller verliest zoveel legers als de verdediger er had staan. En was de gevechtskracht van de verdediger 3 of hoger? Dan verliest de aanvaller 1 leger extra. Een verliezende verdediger verliest altijd alle legers. Verliest de aanvaller? Dan verliest deze speler 1 leger en moeten de andere legers zich terugtrekken naar een eigen, aangrenzende stad.
Met de actie Complotten smeden kun je handlangers plaatsen, verplaatsen of verwijderen. Je betaalt per actie een groen maskersymbool. Je kunt maskers in steden, paleiszalen en allianties plaatsen. Op elke plek mag maar 1 handlanger liggen. Handlangers maken steden zwakker of sterker, blokkeren acties in paleiszalen en verhinderen allianties.
Je begint het spel met een X aantal handlangers tot je beschikking. Naarmate je specifieke kaarten en tegels verkrijgt, krijg je meer handlangers tot je beschikking.
3.4 – Einde van het spel
Het spel eindigt als aan het einde van de lente (dus na fase 2) aan ten minste één van de volgende voorwaarden is voldaan:
- De spelers heersen gezamenlijk over alle steden op het speelbord.
- Een speler heeft het einde van het Stedenspoor bereikt.
- Een speler heeft het einde van het Mecenaatspoor bereikt.
Nu wordt fase 3 nog eenmaal uitgevoerd.
Daarna krijgen spelers punten voor:
- Positie op het Stedenspoor
- Positie op het Mecenaatspoor
- Sommige kaarten en tegels
- Religieuze invloed (aantal kruizen)
- Het aantal trofeeën (aantal schijven van andere spelers).
- Allianties
Aflaten in je paleis leveren 1 minpunt op.
De speler met de meeste punten wint!
Oja, verwacht geen puntenfestijn. De winnaar heeft meestal rond de 15 punten!
4 – Virtù Bordspel: Review
Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Virtù bordspel recensie op in de volgende onderdelen:
- Thema & Vormgeving
- Spelregels & Toegankelijkheid
- Strategie of Geluk?
- Spelmechanisme
- Interactie
- Herspeelbaarheid
Thema & Vormgeving
In Virtù staan jij en je tegenstanders aan het hoofd van Italiaanse politieke entiteiten, die eind 15e eeuw met elkaar om de macht strijden. Dit legt natuurlijk een goede basis voor spelers confrontaties. Elke familie heeft ook een eigen ‘kracht’, waardoor het spel een asymmetrisch karakter krijgt.
De grootheden wilden grondgebied uitbreiden, wetenschappelijk en artistiek prestige vergaren én invloed krijgen in religieuze sferen. Ook deze elementen zie je terug in Virtù. Sterker nog, dit zijn de gebieden waar je punten mee scoort aan het einde van het spel.
Voor de fervent bordspeler klinkt bovenstaand thema misschien niet zo origineel. Ik kan zo snel niet een spel bedenken dat zich exact in deze tijdsgeest afspeelt. Al het is strijden om prestige op verschillende niveaus (o.a. oorlog, de kerk, wetenschap) natuurlijk wel iets wat we al vaker hebben gezien.
Los van een gebrek aan originaliteit past het thema wel goed bij het spelverloop. Het zorgt er grotendeels voor dat wat je aan het doen bent ook vanzelfsprekend aanvoelt. Wat voor mij minder vanzelfsprekend aanvoelt is het paleis en de manier waarop je acties bewerkstelligt.
Dat er adviseurs in verschillende zalen zitten die jou als leider raadgeven over wat te doen dat snap ik wel. Echter, dat de marker (=leider) rondjes moet maken en soms zelfs geld moet betalen om verder te lopen, dat vind ik wat raar. Het voelt alsof dit thematisch onderdeel net niet lekker past met het spelmechanisme, maar omdat dit het enige is dat niet goed past, het maar zo gelaten is.
Het speelmateriaal is verder van prima kwaliteit. Geen hoogstandje, maar zeker meer dan voldoende. Ik vind vooral de details waarmee meeples zijn uitgedrukt erg netjes. Klein nadeel is wel bij de legermeeples dat die bij het neerzetten snel omvallen. Ah well, misschien is dat alleen voor een reviewer als ik vervelend bij het maken van foto’s ;).
Je hebt met Virtù een groot spel op tafel liggen. Ondanks dat het speelbord relatief klein is. Het zijn vooral de kaarten, tegels en spelergebieden die het geheel groot maken. Zelf vind ik het altijd wel tof als een tafel vol ligt, al is het natuurlijk niet altijd even praktisch. Want als je tafel te klein is en het niet past…
Dus samenvattend: Het spel heeft niet per se een origineel thema, maar wel een thema dat past bij het spelverloop. Qua look&feel is het gewoon een hele nette uitvoering.
Spelregels & Toegankelijkheid
I’m not gonna lie: Ik heb de spelregels 2 keer volledig doorgenomen en nóg speelde ik het eerste potje verkeerd. En als ik zo vrij mag zijn… ik neem spelregels altijd kritisch en zorgvuldig door. Ik denk dat er gewoon dusdanig veel informatie in staat, dat het wat lastig kan zijn om alles te onthouden.
Ik denk dat Virtù zo’n bordspel is waarbij je echt moet investeren in het onder de knie krijgen. Goed de spelregels doornemen en gewoon accepteren dat je in de eerste paar potjes nog wat fouten zult maken. Dit gegeven (niet het spel, slechts de fouten) deed me denken aan Brass: Birmingham. Dat duurde ook een paar potjes voordat ik het foutlous speelde.
Nu ik meerdere potjes verder ben en terugkijk op het spelverloop, heb ik niet het idee dat Virtù per se heel moeilijk is. Het spelverloop is best duidelijk:
Elke beurt doe je 1 hoofdactie en daarna kun je nog een aantal dingen optioneel doen.
Het is vooral de hoeveelheid keuzes en de kleine details qua spelregels die het zwaarder maken. Want die moet je nu eenmaal onthouden.
Hoewel het meeste duidelijk werd beschreven in de spelregels, vond ik een aantal zaken niet eenduidig. Geronimo Games was zo vrij die vragen voor mij te beantwoorden:
- Vraag: Mag je kaarten in je paleis tijdens de reorganisatie 1x verplaatsen?
- Antwoord: In principe mag je alle ongebruikte kaarten één voor één verplaatsen, zo vaak als je wilt. Echter, zodra je een personenkaart vanuit een paleiszaal naar een Cortigiano veld verplaatst, wordt deze gedraaid naar de gebruikte kant. Daarna mag je die dus niet meer verplaatsen.
- Vraag: Mag je zelf weten of je een tweede kaart in een paleiszaal boven- of onderop legt?
- Antwoord: Ja, zolang er maar een actiesymbool zichtbaar is.
- Vraag: Het is fase 1 en iemand verplaatst zijn legers naar een stad. Mag de verdediger dan nog legers uit die stad verplaatsen in zijn beurt (dus voordat fase 2 begint)?
- Antwoord: Nee, de legers omsingelen de stad.
Iets anders wat me opviel tijdens testpotjes, was dat Virtù niet echt vergevingsgezind is. Je probeert een ‘actiewiel’ op te bouwen dat zo efficiënt mogelijk is ingericht. Maak je echter een klein foutje of vergeet je iets? Dan kun je dit pas oplossen met een aantal beurten. For the record, het is dus op te lossen, maar het duurt even. En als je tegenstanders die fouten niet maken, kun je een beetje in de problemen komen.
Dus ja… is Virtù een toegankelijk bordspel? Dat zou ik niet zeggen. De liefhebber van strategische spellen kan het vast waarderen. Maar ook die speler zal goed moeten studeren en de theorie een paar keer in de praktijk moeten brengen voordat die slaagt.
Strategie of Geluk?
Virtù is echt een strategisch spel. Je kunt vanaf het begin bepalen waar je op wil focussen en hoe je punten wil scoren. In de tussentijd wordt niets aan het toeval overgelaten. Alles ligt open. Een geluksfactor zit er naar mijn mening ook niet in.
Het enige is dat je het opneemt tegen andere spelers. En zij kunnen acties doen die jouw plannen dwarsbomen. Een handlanger in je zaal, een stad die wordt aangevallen, een mecenaatkaart wegkopen die jij graag wilde, enzovoorts.
Als een tegenstander iets doet bij jou, heb je natuurlijk pech. Maar ik vind dat niet onder de noemer geluk vallen. Hoewel je niet alles kunt voorspellen, ligt alles van je tegenstanders open en bloot op tafel. Je zou kunnen inschatten wat hun volgende stappen worden en rekening houden met een eventuele aanval.
Heb je het over geluk? Dan denk ik aan een dobbelsteen die wordt gegooid of een kaart die wordt omgedraaid. Dit bepaalt iets in het spel. Iets waar je afhankelijk bent van het lot. En dit is bij Virtù niet het geval. In theorie kun je alles zien aankomen en erop anticiperen.
Spelmechanisme
Aan de basis van Virtù staat het mechanisme genaamd Rondel. Dit betekent dat je een rond spoor langsgaat om acties uit te voeren. Vaak dit zit in het midden van het bord, zoals bij Burggraven van het Westelijk Koninkrijk, New York Zoo en Crown of Emara. Bij Virtù heeft elke speler zijn of haar eigen ‘Rondel’.
Bij Rondels is het ook niet vanzelfsprekend dat je zoveel stappen kunt zetten als je wil. Bij Virtù mag je bijvoorbeeld de eerste 2 stappen in je beurt gratis doen. Wil je 3 of meer stappen doen? Dan dien je pijlsymbolen en/of florijnen te betalen. Dit heeft tot gevolg dat je niet zomaar elke actie kunt doen.
Het betalen van middelen vind ik ook interessant. Je hebt kaarten en tegels met daarop middelen. Ligt de kaart of tegel met de gekleurde zijde omhoog? Dan zijn de middelen beschikbaar. Gebruik je de middelen? Dan draai je de kaarten of tegels om naar de grijze zijde. De middelen zijn nu niet meer beschikbaar, totdat je ze weer activeert met de juiste actie.
Ik kan zo snel geen spel bedenken waar ik dit eerder heb gezien. Ik zou ook niet kunnen zeggen hoe dat mechanisme heet.
Idem voor het volgende mechanisme. Je breidt je rijk uit op het speelbord. Dit kun je op een vriendelijke, diplomatieke wijze doen met neutrale steden. Óf je kunt oorlog voeren met neutrale steden én steden van je tegenstanders. Het verplaatsen van legers en het overnemen van locaties op het bord deed mij en speelgenoten een beetje denken aan Risk. Niet dat dobbelstenen de uitkomst bepalen, maar wel het innemen van een stad.
Interactie
Er kán veel interactie in Virtù zitten, maar dat hoeft niet.
Kijk, je hebt sowieso een voortdurende concurrentie tijdens het spel. Je positie op het stedenspoor bepaalt bijvoorbeeld wanneer je aan de beurt bent (je wil echt niet altijd als eerste zijn trouwens). Spelers die een bepaald niveau op het mecenaatspoor bereiken krijgen een mecenaatsbonus. Elke bonus is er slechts 1x, dus wie eerst komt, eerst maalt. En van sommige kaarten en tegels zijn er maar 1 of 2. En OP=OP.
Die concurrentie heb je altijd.
Eigenlijk heb je ook altijd de threat of war, de dreiging van oorlog. Als een speler veel legers op het bord zet, vlakbij een stad van jou, kan dit slecht nieuws betekenen. Maar het hoeft niet. Je zult je alleen snel genoodzaakt voelen om te reageren en ook legers te rekruteren. Puur voor de bescherming.
Bovenstaande vormen van interactie zijn enigszins passief. Er heerst meer een spanning, dan dat er echt iets gebeurt.
Ik heb potjes gespeeld die alleen passief waren, maar ik heb ook potjes gespeeld die agressiever waren. En dat gebeurt als je andere spelers aan gaat vallen.
NB: Als je Virtù met 2 spelers speelt, ben je sowieso genoodzaakt agressief te zijn!
De potjes Virtù die agressiever waren, waren dat niet de hele tijd. In mijn ervaring val je alleen aan als een andere speler te sterk dreigt te worden, als je nergens anders (meer) naartoe kunt óf als je een specifieke bonus nodig hebt, zoals een extra kruis (voor de religieuze meerderheid).
De beloning voor oorlogsvoering is in potjes met 3 spelers relatief klein. Bij 4 en 5 worden ze al beter (mede doordat je per andere speler 1 punt kunt verdienen aan een overgenomen stad). Toch blijft de echte oorlogsvoering op de achtergrond. Dit kun je als voor- of nadeel zien.
Herspeelbaarheid
De setups per spelersaantal liggen vast. Ofwel, speel je met 3 spelers? Gebruik dan groen, geel en rood. Speel je met 4 personen? Gebruik dan… enzovoorts. Hier kun je niet veel variëren.
Wel kun je natuurlijk zo nu en dan een andere rol nemen. De families waar je mee speelt hebben niet alleen andere posities op het bord, maar ook andere familiekaarten. Dit asymmetrische karakter komt ten goede van de herspeelbaarheid.
Ik heb trouwens ergens (ik weet niet meer waar) gelezen dat de auteur van Virtù vertelde dat je best wat kunt variëren met de setup. Feit blijft alleen wel dat de huidige setups het beste gebalanceerd zijn.
Onderaan de streep denk ik dat Virtù qua gameplay niet heel veel variatie biedt. Tuurlijk, geen enkel potje is hetzelfde en je kunt op verschillende dingen focussen voor punten. Maar over het algemeen zul je dezelfde routes bewandelen.
Maar… Virtù is wel een spel dat uitnodigt tot vaker spelen om er beter in te worden. En die meerdere potjes ga je echt nodig hebben.
Mijn Virtù bordspel review in het kort?
Ik vind Virtù een van de pittigste spellen van de laatste tijd. Het is echt niet voor iedereen weggelegd. Maar als je van zware spellen houdt, dan is het absoluut de moeite waard om te proberen. Dit is vooral te danken aan het unieke, draaiende mechanisme op ieders spelersbord om acties uit te voeren. Ook het feit dat er geen geluksfactor in het spel zit, zal menig strateeg bekoren. Maar onthoud: zelfs de ervaren bordspeler zal niet zonder moeite de steile leercurve op klimmen.
5 – Virtù Bordspel: Waar te koop?
Je kunt het bordspel Virtù online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl, Spellenwinkel.nl, Valhallaboardgames.nl en Spelhuis.be.
Nu ben jij aan de beurt!
In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Virtù. Het werd bedacht door Pascal Ribrault en internationaal uitgebracht door Super Meeple. Geronimo Games verzorgt de distributie in Nederland.
Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Virtù bordspel review met je.
Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!