Yak Bordspel: Review, Speluitleg + Unboxing!

Veel spellen die de laatste jaren worden uitgegeven kenmerken zich door een zekere esthetica. Bijna alles ziet er mooi uit. Soms zit er echter een titel bij die daar nog bovenuit springt. Voor mij was dat het onlangs uitgebrachte Yak van Pretzel Games. Zou de binnenkant ook zo mooi zijn?

In dit blog vind je VEEL foto’s, geef ik de speluitleg én deel ik mijn Yak bordspel review!

Voordat je begint met lezen: Asmodee gaf mij het bordspel Yak zodat ik er een interessant blogartikel over kon schrijven. Dit artikel is dus gesponsord. Maar ik heb mijn redactionele vrijheid behouden en volledig zelf bepaald wat ik in dit artikel heb gezegd.

Zoals je in de Himalaya meerdere kleine torens vindt om kooplieden de weg te wijzen, zo vind je in dit blog meerdere onderwerpen:

1. Algemene Informatie
2. Unboxing
3. Speluitleg
4. Review
5. Waar te koop?

1 – Algemene Informatie

• Soort spel: Bordspel
• Aantal Spelers: 2-4 Personen
• Speelduur: 30-60 Minuten
• Vanaf Leeftijd: 8 Jaar
• Uitgever: Pretzel Games
• Spelauteur: Michael Luu
• Illustrator: Chris Quilliams
• Te koop bij: bol.com – Spellenrijk.nl – Spellenwinkel.nl – Spelhuis.be

2 – Unboxing

Deze unboxing bestaat uit 2 delen. Eerst geef ik een lijst van het speelmateriaal dat er in de doos zit. Daarna laat ik foto’s zien van het speelmateriaal.

Laten we maar eens naar wat foto’s kijken.

Hieronder zie je de voorkant van de doos:

En dit is de achterkant:

De binnenkant bevat een insert en die ziet er zo uit:

Je krijgt de Yak spelregels in het Nederlands en Frans. Beide uitvouwbare leaflets omvatten 6 pagina’s.

Het speelbord ziet er zo uit. Linksboven komt het Stoepa-figuur, linksonder vind je plek voor 3 bonuskaarten en in de rondel rechts komen de jakken.

Dit is trouwens het Stoepa-figuur. De speler die als eerste het 4e niveau voltooit krijgt deze en verdient daar 3 punten mee.

Naast het speelbord komt het zogenoemde bergspoor:

En bij het bergspoor hoort het mistfiche:

Elke speler krijgt een spelersbord. Linksboven zie je ook de 4 verschillende kleuren.

Die kleuren zie je ook terug op elke set actiekaarten die spelers krijgen:

Hieronder zie je de 3 actiekaarten: Bouwen, Bevoorraden en Markt.

Tijd om naar de jakken te kijken? Hier heb je de babyjak:

En de 4 grote jakken met hun kar:

En een foto om het verschil in grootte weer te geven:

Het belangrijkste in het Yak bordspel is dat je torens bouwt met stenen. Dat zijn deze:

Daarnaast zijn er nog kristallen. Deze lichtblauwe stenen dienen als joker:

Ook zijn er nog witte blokken, dat zijn de mistblokjes:

Alle stenen gaan in deze bruine buidel:

Stenen kun je kopen met goederen. Daar zijn 3 soorten van: Brood, melk en vlees.

Je kunt Yak spelen met bonuskaarten. Die bepalen dat sommige posities en aantallen van stenen extra punten of minpunten opleveren:

Tot slot is er nog het scoreblok:

3 – Yak: Speluitleg

Heb je een vraag over de spelregels van Yak? Stel ‘m dan gerust in een reactie onder dit blog. Ik beantwoord je vraag zo snel mogelijk!

Hieronder lees je eerst mijn korte Yak speluitleg. Daarna vind je ook nog een uitgebreide uitleg.

Hieronder vind je mijn uitgebreidere speluitleg van Yak. Die deel ik op in de volgende onderdelen:

1. Voorbereiding
2. Spelverloop
3. Einde van het spel

3.1 – Voorbereiding

Leg het speelbord op tafel, zet willekeurig 1 jak voor iedere speler op het bord en vul de karren met 3 van elk soort goederen dat er in mag. Leg 2 goederen van elke op de markt, het stoepa-figuur op z’n plek en (optioneel) plaats willekeurig 3 bonuskaarten op de yurts van het bord. Geef iedereen een spelersbord, 1 goed van elke soort en 3 actiekaarten.

Zet de berg naast het speelbord met het mistfiche op veld 4. Doe alle blokken in de buidel, behalve de witte. Leg 3 stenen in elke kar. Voeg daarna de witte toe aan de buidel en schud het geheel. Geef daarna de babyjak aan de startspeler. Als het goed is heb je nu zoiets als hieronder op tafel liggen:

3.2 – Spelverloop

Je speelt het bordspel Yak over een onbepaald aantal rondes. Elke ronde bestaat uit 3 fasen:

1. Zonsopgang
2. Middag
3. Zonsondergang

Tijdens fase 1…

…kiest iedereen in ’t geheim een actiekaart en legt deze gedekt voor zich neer.

Tijdens fase 2…

…komen spelers na elkaar aan de beurt. Als je aan de beurt bent draai je jouw actiekaart open en voer je de actie uit. Er zijn 3 soorten acties:

Actie 1: Bouwen – Betaal 1, 3 of 5 goederen uit je voorraad om 1, 2 of 3 stenen uit de kar te pakken die voor je staat. Let op, sommige karren nemen niet alle goederen aan. Er mogen maximaal 9 goederen in een kar. Een overschot van de betaling leg je in de markt. Een kristal is een joker. Voor elk kristal dat je koopt betaal je 1 goed extra. Met de stenen kun je je toren verder bouwen.

Je bouwt een toren waarbij het eerste niveau uit 5 stenen bestaat, het tweede niveau uit 4 stenen, het derde niveau uit 3 stenen, enzovoorts. De eerste steen mag je plaatsen waar je wil. De volgende stenen moeten naast één andere steen of op twee andere stenen worden gelegd.

Speel je met de bonuskaarten? Kijk dan even goed naar de opdrachten. Er zijn 3 soorten:

• Krijg X punten als je de meeste stenen in de aangegeven kleur hebt.
• Krijg X punten voor elke steen in de aangegeven posities.
• Verlies X punten als je geen steen van de aangegeven kleur hebt.

Je mag kristallen niet voor bonuskaarten gebruiken.

Actie 2: Bevoorraden – Neem alle goederenfiches van één soort uit de kar die voor je staat. Je mag maximaal 8 goederenfiches hebben. De rest blijft in de kar. Daarna neem je één steen uit de buidel en die leg je op de kar die voor je staat. Er mogen maximaal 4 stenen in een kar liggen. Liggen er al 4 in de kar? Dan pak je geen nieuwe steen.

Actie 3: Markt – Neem maximaal 2 goederen naar keuze uit de markt. Is de markt leeg of heb je al 8 goederen? Sla dit dan over. Daarna grabbel je 3 stenen uit de buidel, kiest er 1 van en de andere 2 stenen doe je weer terug. De gekozen steen mag je op een kar naar keuze leggen.

Opkomende Mist – Als je tijdens actie 2 of 3 één of meer witte mistblokjes uit de buidel trekt, dan voer je de volgende stappen uit:

1. Draai alle jakken in de tegenovergestelde richting.
2. Pak vervangende stenen voor elk getrokken mistblokje. Trek je weer 1 of meer mistblokjes? Herhaal dan stap 1 en 2 totdat je het vereiste aantal stenen voor jouw actie hebt gepakt.
3. Leg de mistblokjes op het bergspoor.

Is het bergspoor voor de eerste keer vol? Stop dan alle mistblokjes weer in de buidel en verwijder het mistfiche.

Is het bergspoor voor de tweede keer vol? Dan zit er vanaf nu nog maar 1 mistblokje in de buidel. Trek je deze? Voer dan stap 1 en 2 uit. Daarna gaat het mistblokje terug in de buidel.

Tijdens fase 3…

…neemt iedereen de gespeelde actiekaart terug op handen, schuift de babyjak 1 plek door naar links en worden alle jakken één plaats opgeschoven in de richting waar de jakken naar kijken. Daarna begint de volgende ronde.

3.3 – Einde van het spel

Het einde van het spel wordt ingeluid zodra een speler het 4e niveau (en dus de 14e steen) van zijn of haar toren voltooit. De speler die dit als eerste doet krijgt het Stoepa-figuur (= 3 punten waard). Daarna speelt iedereen nog 1 ronde en tot slot volgt de eindtelling.

NB: Het 5e niveau van je toren bestaat uit 1 steen. Als je kunt mag je daar nog meer niveaus opbouwen. Elk van die niveaus bestaat uit 1 steen.

Spelers krijgen punten:

• Op basis van de grootte van elke groep in hun toren.
• Op basis van het aantal groepen in hun toren.
• Voor elke losse gekleurde of kristallen steen (1 punt per steen).
• Voor het Stoepa-figuur (3 punten).
• Voor de meeste voedselfiches (2 punten als je de meeste hebt).
• Voor bonuskaarten (dat kunnen plus- alsook minpunten zijn).

Reminder: kristallen mag je niet gebruiken voor bonuskaarten!

De speler met de meeste punten wint het bordspel Yak. Er is geen tiebreaker.

4 – Yak Bordspel: Review

Om mijn mening zo goed mogelijk te geven, deel ik deze Yak bordspel recensie op in de volgende onderdelen:

• Thema & Vormgeving
• Spelregels & Toegankelijkheid
• Strategie of Geluk?
• Spelmechanisme
• Interactie
• Herspeelbaarheid

Thema & Vormgeving

In het bordspel Yak hebben de dorpsoudsten alle spelers gevraagd een toren van stenen bouwen. Het idee is dat deze torens de verkopers helpen bij het vinden van de weg in het afgelegen Himalaya-gebergte. De verkopers moeten immers essentiële goederen (voedsel en drinken) naar dorpen brengen.

Het thema legt de basis voor een fraai bordspel, maar als je er over nadenkt, voelt het wat gek.

Want je handelt zelf met passerende verkopers? Je geeft ze goederen (die het dorp zelf kan gebruiken) in ruil voor steen, krijgt goederen van eenzelfde soort (voor wat?) en kunt handelen met de markt om op een willekeurige kar een steen te plaatsen. Hoe kom je daar aan dan?

Hmm, blijkbaar moet je niet teveel over het thema nadenken. Dat roept alleen maar vragen op.

De kracht van Yak zit juist in de uitstraling (en die is mede te danken aan het thema). Je hebt stevige, zware jakken die voor karren met draaiende wielen worden gespannen. En het leukste? Je mag ze over het speelbord verplaatsen. De houten goederen vlees, melk en brood zien er netjes uit en passen, net zoals de stenen, precies in de karren. En dan is er ook nog je dubbellagig spelersbord waar je de toren op bouwt.

Qua look&feel zitten er echt wat fraaie afwerkingen in en het geheel ziet er gewoon mooi en degelijk uit. Dit spel springt ongetwijfeld in het oog als het ergens op tafel staat.

Toch heb ik op een paar punten kritiek.

Ten eerste op de insert. Hij ziet er goed uit, maar tóch heb ik moeite met alles terug in de doos te krijgen. Dit komt vooral door de hoeveelheid stenen/blokken. Tevens komen 2 jakken met de hoorns boven het plastic uit, waardoor het speelbord daarop leunt. Geen groot probleem, maar wel jammer.

Ten tweede heb je de kleuren van de blokjes. Waarom heb je geel, lichtoranje en donkeroranje? En waarom heb je lichtblauw en donkerblauw? En waarom heb je lichtgrijs en donkergrijs? Deze kleuren liggen wat mij betreft te dicht bij elkaar.

Toegegeven, ze passen wel in het kleurenpalet van de rest van het spel. Maar het is een tikkeltje vervelend als je niet goed kunt zien welke kleur steen een bonuskaarten weergeeft. Ik gok dat de maker deze kleuren heeft gekozen met een reden. Wellicht om geen kleuren te kiezen die lastig zijn voor mensen die kleurenblind zijn.

Tot slot vind ik dat de bruine buidel groter had mogen zijn. Het grabbelen gaat op zich wel, maar je kunt niet helemaal los gaan. Overigens is een pluspunt wel dat de zak een ronde bodem heeft en niet alleen een naad. Dit maakt het grabbelen dan weer fijner.

Spelregels & Toegankelijkheid

Ik ben tevreden over de opmaak en inhoud van de spelregels. Als je de voorbeelden niet meerekent zijn de regels ruim opgezet en lezen ze fijn weg. Hoewel de voorbeelden wat druk zijn, vond ik ze wel fijn om erbij te hebben. Het enige wat ik eigenlijk jammer vind, is dat de spelregels niet in een boekje staan maar op een breed, uitvouwbaar leaflet bestaande uit 6 pagina’s.

Zo op het oog lijkt er veel te gebeuren in Yak. Toch valt dat mee. De regels zijn simpeler dan het lijkt. Sterker nog, het ligt de meeste beurten best voor de hand welke kaarten er worden gespeeld. Veel denkwerk is daar niet voor nodig. Met name het puzzelaspect van de toren die je bouwt vraagt wat van je brein.

Dit maakt het spel enerzijds toegankelijk, maar anderzijds misschien niet uitdagend genoeg voor bordspelers die wel wat gewend zijn. Combineer de eenvoud met de fraaie looks en je hebt in mijn optiek een spel dat vooral geschikt is voor families.

Wel wil ik je erop attenderen dat wij ons eerste potje wat teleurstellende beurten hadden. Onze focus lag vooral op de acties Bouwen (het kopen van blokken) en Bevoorraden (nemen van 1-8 goederen). Hierdoor ontbraken op een gegeven moment de blokken op de karren, terwijl je wel veel goederen had. Dat was zonde.

Vervolgens gingen we pas de actie Markt uitvoeren om nieuwe blokken in het spel te brengen. Die blokken werden natuurlijk tactisch geplaatst op de kar die de volgende ronde voor jou zou komen te staan. En ja hoor, precies op dat moment trok iemand een mistblokje uit de zak en werden de jakken omgedraaid. Hierdoor konden 2 van de 4 spelers in hun volgende beurt nóg niks doen.

Goed, we hebben ervan geleerd: het is verstandig om al eerder de Markt actie te spelen (in plaats van bijvoorbeeld Bevoorraden) om een wat continue stroom aan stenen op de karren te houden. Hierdoor verdwijnen beurten waarin je niks kunt doen niet helemaal, maar het wordt een stuk minder.

Het voelt een beetje gek dat je bijna gedwongen wordt tot een bepaalde speelstijl om het leuk te houden. Maar oké, dat komt misschien omdat ik beurten waarin je niks productiefs kunt doen echt vervelend vind.

Samenvattend: De looks & eenvoud maken Yak heel toegankelijk, maar je gaat zo nu en dan beurten krijgen waarin je niks productiefs kunt doen. Puur omdat je pech hebt. Daar moet je wel tegen kunnen.

Strategie of Geluk?

Geluk speelt een grote rol in Yak.

Je weet bijvoorbeeld niet welke kleur er uit het zakje komt. Trek je een blokje via de actie Bevoorraden? Dan kun je de pech hebben dat je de perfecte kleur voor je buur kiest. Want ja, daar gaat de kar de volgende ronde naartoe. Kies je juist voor de actie Markt? Dan mag je 3 blokken trekken en er eentje kiezen. Daar wordt de geluksfactor een stuk kleiner, maar hij blijft aanwezig.

Het risico van de actie Markt is wel weer dat je een grotere kans hebt om een mistblokje uit de zak te trekken. Nou is het overigens niet zo’n probleem als je dit zelf doet. Je legt immers pas jouw steen neer nadat de jakken zijn gedraaid. Maar als de speler na jou een mistblokje pakt, dan gaat de steen, waarvan je hoopte dat die naar jou zou komen, de andere kant op.

In beide gevallen kan het muntje ook de andere kant opvallen. Je kunt precies pakken wat je nodig hebt óf door een getrokken mistblokje extra stenen krijgen omdat een specifieke kar jouw kant op komt.

Geluk speelt dus een grote rol, maar dat wil niet zeggen dat je niet tactisch kunt spelen. Al zal je tactiek vooral betrekking hebben op het maximaliseren van je kansen en punten uittellen. Dat zit zo.

Stel dat je goederen mag pakken en de volgende ronde een steen (of meer) wil kopen uit één van de karren naast je. Kijk dan goed naar de handelsbeperkingen die de karren hebben. Mag je links geen brood en rechts geen vlees plaatsen en komen er nog spelers na jou? Dan kunnen er nog karren worden gedraaid. Je kunt dus het beste melk kiezen omdat je dit goed altijd kwijt kunt, ongeacht de kar die voor je komt te staan.

Daarnaast is het altijd slim om naar je tegenstanders te kijken. Hoeveel goederen hebben ze? Kunnen ze stenen kopen? Daarmee kun je in ieder geval een beetje inschatten welke actie ze gaan uitvoeren na jou. En dit kan weer helpen bij je eigen keuze.

Tot slot kun je, zeker naar het einde toe, gaan rekenen welke steen op welke plek je de meeste punten oplevert. Wil je een groep groter maken of nog een nieuwe groep creëren?

Dus voor mijn gevoel heeft het bordspel Yak een overheersende geluksfactor, maar kun je zo nu en dan wel wat tactiek toepassen.

Spelmechanisme

Ik zie 3 opvallende mechanismen in het Yak bordspel.

De eerste is de Rondel. Het idee bij een rondel is dat spelers met één of meer figuren en rond spoor volgen. Vaak mag je een paar stappen zetten en je kunt maar één kant op. Door te verplaatsen krijg je bonussen, acties of punten. Bij Yak werkt dit iets anders. Feitelijk draait de rondel zelf. Hierdoor krijg je steeds een andere jak voor je neus. En dit bepaalt deels welke actie je kunt uitvoeren.

Andere spellen met het rondel mechanisme zijn New York Zoo, IKI en Crown of Emara.

Het tweede mechanisme dat ik zie is Pattern Building. Dit is vaak onderdeel van tile placement, waarbij je speelmateriaal in bepaalde patronen moet leggen om bonussen of punten te scoren. Bij het Yak spel staan de patronen niet in eh, ‘steen gehouwen’. Je wil groepen van minimaal 2 stenen en je wil meerdere groepen. Speel je met de bonuskaarten? Dan wil je stenen op bepaalde locaties voor extra punten.

Pattern Building komt ook voor in de populaire spellen Azul, Cascadia en Tiny Towns.

Als laatste wil ik Simultaneous Action Selection benoemen. Hiermee selecteren alle spelers tegelijk en in het geheim een actie. Normaliter maken spelers vervolgens tegelijk hun actie bekend. Bij Yak gaat dat iets anders. Hier onthul je jouw actie pas als je aan de beurt bent. Het feit dat je tegelijk acties kiest, maar nog niet weet wat de spelers na jou hebben gekozen, kan voor interessante interactie zorgen.

Je ziet dit terug in bijvoorbeeld 7 Wonders, Libertalia: De Winden van Galecrest en Terraforming Mars: Ares Expeditie.

Interactie

Er heerst aardig wat interactie over het speelbord van Yak.

Bij de actie Bouwen gebeurt er niet zoveel. Dan leg je wat goederen in een kar in ruil voor stenen. De acties Bevoorraden en Markt zijn interessanter.

Zo leg je bij Bevoorraden een steen in de kar die voor jou staat. En waar gaat die kar de volgende ronde naartoe? Juist, één van je buren. Nou heb je bij Bevoorraden geen invloed op de steen die in de kar legt. En daar zul je iemand mee plezieren of juist niet.

Bij de actie Markt wordt het pas echt interessant. Hiermee mag je namelijk 3 stenen trekken en er één van in een kar naar keuze leggen (de andere 2 leg je af). De steen in je eigen kar leggen is niet zo slim, want die gaat de volgende ronde naar één van je buren. De steen in een kar van je buren leggen is slimmer.

Maar, welke dan?

Nou, bewegen de jakken zo tegen de klok in? Dan wil je een steen in de kar leggen die voor de speler staat die na jou zit. Echter, als hij of zij nog aan de beurt is, dan geef je hem of haar misschien een steen om te kopen… In dit geval zul je dus moeten inschatten welke actie hij of zij heeft gespeeld.

Hoe dan ook, in dit scenario is het niet slim om de steen daarbij te leggen. Behalve als je zeker weet dat deze speler ‘m niet kan kopen óf niet de Bouwen actie heeft gespeeld.

Het kan zelfs voorkomen (bij 4 spelers) dat het slimmer is om een steen bij je overbuur in de kar te plaatsen. Puur omdat de volgende speler er niks aan heeft.

Bewegen de jakken met de klok mee? Dan zou je ‘m gewoon in de kar rechts willen doen, want die komt zo voor jou te staan. Behalve als iemand nog een mistblokje trekt natuurlijk.

Uiteindelijk is mijn ervaring dat je stenen zó wil neerleggen dat jij er zelf het meeste uit haalt. Pas als je niets met een steen kunt, ga je kijken hoe je de steen weg kunt houden bij een ander. Veel passieve interactie en soms een tikkeltje gemeen.

Herspeelbaarheid

Toegegeven, op microniveau zal geen enkel potje Yak precies hetzelfde verlopen. De volgorde waarin blokken uit de zak komen is altijd anders, de momenten dat jakken moeten draaien verschilt en torens worden elke keer weer anders opgebouwd. En als je met de bonuskaarten speelt zorgen die doelen ook nog eens voor extra variatie.

Op macroniveau echter… daar is het spelverloop toch veel van hetzelfde. Dat komt vooral doordat het vrij duidelijk is welke actie je elke beurt moet doen (en wat je tegenstanders gaan doen). Heb je goederen nodig? Dan speel je Bevoorraden of Markt, afhankelijk van hoeveel en welke goederen je nodig hebt. Wil je Bouwen? Tja, dan speel je die natuurlijk.

Het gebrek aan variatie op hoofdniveau geeft me nóg een argument om te zeggen dat die hard bordspelers Yak waarschijnlijk niet heel leuk zullen vinden. Voor families met kinderen vanaf 8 jaar is dat beter te behappen. Evenals bij bordspelers waar af en toe een spel op tafel komt.

5 – Yak bordspel: Waar te koop?

Je kunt het bordspel Yak online bestellen op bol.com, Spellenrijk.nl, Spellenwinkel.nl en Spelhuis.be.

Nu ben jij aan de beurt!

In dit blog heb ik je verteld over het bordspel Yak. Het werd bedacht door Michael Luu en internationaal uitgebracht door Pretzel Games. Asmodee verzorgt de distributie in Nederland.

Ik liet je foto’s zien van al het speelmateriaal, gaf je de speluitleg én deelde mijn Yak bordspel review met je.

Als je nog vragen hebt over dit bordspel, stel ze dan gerust in een reactie. Wil je graag je eigen review delen? Dan hoor ik je mening graag ook in een reactie, zodat andere lezers er nog wat aan hebben :)!

Voor de hoofdafbeelding van dit blog heb ik foto’s gebruikt van Kira Phạm en 5350755 via Pixabay.